Σκουριασμένες επενδύσεις

Του Απόστολου Διαμαντή

Βγαίνοντας η Ντόρα Μπακογιάννη από το γραφείο του Κυριάκου δήλωσε πως «ο Τσίπρας δεν αντιμετωπίζει το ζήτημα των επενδύσεων ως οικονομικό, αλλά ως πολιτικό ζήτημα». Και προφανώς θεώρησε πως το ζήτημα αυτό είναι αυτονόητα οικονομικό. Είναι όμως; Όχι βέβαια.

Τι σημαίνει επενδύω; Σημαίνει ότι στήνω μια επιχείρηση παραγωγής ή εμπορίας προϊόντων. Αυτό είναι βεβαίως ένα οικονομικό ζήτημα. Αλλά, δυστυχώς, όπως γνωρίζουμε, οι επενδυτές δεν πράττουν ελεύθερα πουθενά στον κόσμο. Δεν είναι μόνοι τους δηλαδή. Υπάρχει και κάτι που τους υπερβαίνει, που τους ελέγχει, που τους βάζει όρους και ονομάζεται κράτος. Τι είναι το κράτος; Είναι ο θεσμός που εκπροσωπεί τη γενική βούληση. Άρα, η επένδυση δεν είναι οικονομικό ζήτημα μόνον, είναι πρώτα απ’ όλα πολιτικό ζήτημα, γι' αυτό και το μάθημα λέγεται Πολιτική Οικονομία.

Φυσικά αυτό ισχύει για τις χώρες όπου υπάρχει κράτος, δηλαδή για τις χώρες του δυτικού κόσμου. Μόνον. Πουθενά αλλού δεν ισχύει. Στην Αφρική για παράδειγμα, όπου δεν υπάρχει κράτος, δεν υπάρχει αντιπροσώπευση της γενικής βούλησης, ο επενδυτής αποφασίζει μόνος του για τους όρους της επένδυσης, τους οποίους ανακοινώνει στον υπάλληλό του Αφρικανό αξιωματούχο, πρωθυπουργό ή υπουργό και ακολούθως αρχίζει να παράγει. Επομένως οι επενδύσεις δεν είναι πάντα καλές. Εξαρτάται. Αν είσαι Αφρικανός είμαι μάλλον κακές. Διότι όλη η ήπειρος σφύζει από επενδυτική ζωή και οι Αφρικανοί δεν έχουν νερό να πιούνε. Άρα;

Το ίδιο συμβαίνει και στην Ασία φυσικά, αλλά και στη Λατινική Αμερική. Παντού η ανάπτυξη τρέχει και οι πληθυσμοί ζούνε σαν τα ποντίκια. Μέχρι και σε φέρετρα τους βάζουν τους εργαζόμενους στη Νότια Κορέα, για να ξεπεράσουν τις τάσεις αυτοκτονίας τους. Για να καταλήξουμε, το ζήτημα των επενδύσεων είναι ένα σαφώς πολιτικό ζήτημα. Όπως όλα τα ζητήματα. Η παγκόσμια κυριαρχία σήμερα του χρηματοπιστωτικού κεφαλαίου μετατρέπει όλες τις πλευρές της ζωής σε πλευρές του οικονομικού φαινομένου. Και όλα τείνουν να αποτιμώνται με νούμερα. “Δεν βγαίνουν τα νούμερα”, αυτή είναι συνήθως η επαναλαμβανόμενη ατάκα.

Στις Σκουριές το πρόβλημα δεν είναι μόνον η καταστροφή του περιβάλλοντος. Είναι κυρίως η καταστροφή μιας μεσαίας τάξης που έχει οργανώσει τη ζωή της πάνω σε ένα μοντέλο που τώρα ανατρέπεται. Πρόκειται δηλαδή για εισβολή πολιτισμικού τύπου, όπου μια κεντρική απόφαση για επένδυση σε ορυχεία, που ευνοεί τους τραπεζίτες, τους πολιτικούς και τις ξένες εταιρείες, βλάπτει τους πληθυσμούς, τους μικροϊδιοκτήτες, τους ξενοδόχους, τους εμπόρους που ζουν απ΄' τον τουρισμό, τους αγρότες, σχεδόν όλους. Κανένας απ' αυτούς δεν έχει όρεξη να κάνει ορυχείο την περιοχή του. Απλό. Ούτε κι εγώ θα το ήθελα να πάνε στο χωριό μου και να το κάνουν εργοτάξιο, γης μαδιάμ.

Οπότε; Αν κανένας δεν θέλει εργοστάσια στο μέρος του, τι γίνεται; Η Ελλάδα θα μείνει χωρίς επενδύσεις; Όχι βέβαια. Πρέπει όμως να πάρουμε κάποιες πολιτικές αποφάσεις πρώτα. Πρώτον, να προστατέψουμε τη μεσαία τάξη μας, την μικρή ιδιοκτησία, τον έμπορο, τον ιδιοκτήτη γης και να μην τους αφήσουμε στα χέρια των επενδυτών. Η συγκέντρωση του κεφαλαίου στην ελληνική περίπτωση δεν θα οδηγήσει σε ανάπτυξη που θα κάνει ευτυχισμένους τους πολίτες, αλλά σε ανάπτυξη που θα τους κάνει δυστυχισμένους. Αν πάρεις έναν κρεοπώλη της γειτονιάς και του κλείσεις το μαγαζί του, θα τον οδηγήσεις υπάλληλο σε σούπερ μάρκετ. Αν αυτό γίνει παντού, τότε τα ατομικά επαγγέλματα θα χαθούν, ο υδραυλικός, ο ηλεκτρολόγος, ο σιδεράς, ο δικηγόρος, ο γιατρός, ο μηχανικός, ο φαρμακοποιός και ο φούρναρης, όλοι αυτοί θα γίνουν υπάλληλοι εταιρειών.

Και είναι κακό αυτό θα μου πείτε; Είναι μεγάλο κακό. Μιλάμε για την Ελλάδα, δεν μιλάμε για το Σικάγο, ούτε για το Λίβερπουλ. Ο κάθε λαός έχει την ιστορική, την κοινωνική, την εθνική του ιδιομορφία. Δεν μπορείς να τον τσουβαλιάζεις στη μηχανή του κιμά, μιας παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής τάξης. Εικάζω πως όχι μόνον είναι κακό, αλλά μια τέτοια εξέλιξη, μια ανάπτυξη τέτοιου τύπου, θα οδηγήσει στη φτώχια μεγάλα τμήματα του πληθυσμού και θα καταστρέψει ολοσχερώς την αγροτική παραδοσιακή μας κοινότητα, αλλά και την μικρή ιδιοκτησία που ήταν ανέκαθεν το σήμα κατατεθέν μιας ευημερούσας Ελλάδας.

Ο ΣΥΡΙΖΑ θα πρέπει να δει το ασφαλιστικό με αυτό ακριβώς το μάτι, να ελαφρύνει τα απαράδεκτα βάρη που ρίχνει στις πλάτες της μεσαίας τάξης και να πάψει να κάνει μικροπολιτική, στοχεύοντας στο στενό εκλογικό του κοινό.

Δεν είναι μόνον οι Σκουριές. Το πράγμα είναι πολύ ευρύτερο και πολύ σοβαρό.