Λίγα για τη δημοκρατία (μας)

γράφει ο Γιώργος Σταματόπουλος

Καλό θα ήταν να γίνει κατανοητό από πολλούς ότι δεν αρκεί η αριστερή καταγωγή ή η πρόταξη του αντιδεξιού συνδρόμου για να ασκήσει κάποιος σήμερα πολιτική. Πάνε αυτά, είναι παρωχημένα και ενοχλητικά. Οι νέες συνθήκες απαιτούν άλλη προσέγγιση της πολιτικής, τέτοια που να έχει συνάφεια με τη συνεργατικότητα και τη δημοκρατία στην καθημερινή της εμφάνιση.

Για να εμφανιστεί κάτι βεβαίως χρειάζεται μεγάλος κόπος, ευρυχωρία μυαλού, παραίτηση από χθαμαλά «εγώ» και κούφιες ματαιοδοξίες. Από μόνη της η εξουσία (η αρπαγή της) δεν αρκεί για να ασκηθεί συναινετική πολιτική, πολιτική υπέρ των αδύναμων ή φοβισμένων.

Ας το χωνέψουμε (ακόμη και οι πιο δυσανεκτικοί): άλλος δρόμος από τη δημοκρατία στη βάση δεν υπάρχει. Οι αποφάσεις κορυφής απλώς διαιωνίζουν τη σκληρή ιεραρχία που έχει κυριαρχήσει στο καπιταλιστικό σύστημα και η οποία γίνεται ασμένως αποδεκτή από τους επίδοξους συμμετέχοντες στη δομή της (και στα συμφέροντά της).

Και, για να δούμε. Τι σημαίνει να είναι κανείς αντιδεξιός σήμερα; Αλλιώς: ποιος δεν είναι (εξ όσων συμμετέχουν στο Κοινοβούλιο) δεξιός; Εχει πολιτική βαρύτητα η έννοια; Ασκείται καμιά αριστερή πολιτική σήμερα και δεν το ’χουμε πάρει χαμπάρι; Μπα σε καλό μας. Ας το αποδεχτούμε: δεν σαγηνεύει πλέον η αριστερή ρητορική, δεν πείθει ο λόγος της (η δύναμη της πειθούς, σύμφωνα με τον σοφιστή Γοργία).

Η αποκοπή από τη βάση (κοινωνία) οδηγεί μαθηματικά στην απομόνωση, την απαξία και την απόρριψη της κορυφής της ιεραρχικής πυραμίδας, όσο δυνατοί κι αλώβητοι κι αν νιώθουν οι ένοικοι της κορυφής. Τους καψερούς. Ζαλίστηκαν (μέθυσαν) από το νέκταρ της εξουσίας και δεν ξέρουν τι λένε και τι πράττουν. Είναι μανούλες εντούτοις στη διαβολή και στη σπίλωση ιδεών και προσώπων. Φοροφυγάδες και αγροτοπατέρες πλέον οι αγρότες και όχι αγροτιά και φτωχολογιά (πόσο δικαιώνεται ο Τζακ Λόντον σήμερα...).

Αλλά είπαμε να σταματήσουμε την γκρίνια. Αυτοί είναι οι άνθρωποι, αυτό το μπόι τους. Το ζητούμενο είναι το δυνάμωμα των δημοκρατικών διαδικασιών στη βάση, η ενδυνάμωσή της, με την έναρξη ενός διαλόγου σε εποικοδομητική - συναινετική - δημιουργική βάση. Μας ενδιαφέρουν αυτά που μας ενώνουν και όχι αυτά που μας χωρίζουν, η ομόνοια, όχι η διχόνοια. Εάν επιτευχθεί κάτι τέτοιο, άσ’ τους αυτούς στην κορυφή να κοκορεύονται και να θεωρούν εαυτούς κυρίαρχους. Σιγά την κυριαρχία.

Λείπει η μεγαλοθυμία, το ξέρω, απουσιάζει οικτρά η... έλλειψη του «εγώ», οι νέοι καιροί, όμως, τα απαιτούν, κάτι σαν κοινωνική ανάγκη, πώς να το κάνουμε. Η παλιά αίγλη δεν ισχύει πια ούτε τα φοβικά σύνδρομα έχουν την οποιαδήποτε λυσιτέλεια. Οπότε ισχύει η προτροπή του Ντε Σαντ προς τους ομοεθνείς του να κάνουν ακόμη μια προσπάθεια να γίνουν (όλοι) δημοκράτες. Νομίζω. Κάπως έτσι θα μπορούσαμε να αλλάξουμε το εθνικό μας σπορ, να κάνουμε δηλαδή τη διχόνοια ομόνοια. Φτωχά μεν και δειλά, αλλά με γενναιότητα και αυτοπεποίθηση (ισότητα και ισοτιμία).