Ούτε αυτοί δεν διάβασαν το μνημόνιο;

Του Γιάννη Παντελάκη

Τα τελευταία εικοσιτετράωρα, έχει πέσει στην Αθήνα ως κεραυνός εν αιθρία η πληροφορία ότι οι δανειστές σε μυστική σύσκεψη στην Ουάσινγκτον συμφώνησαν σε μια δέσμη προληπτικού χαρακτήρα μέτρων ύψους 3 - 3,5 δισ. ευρώ τα οποία θα εφαρμοστούν στην περίπτωση απόκλισης των στόχων από τα πρώτα μέτρα, αυτά των 5,5 δισ. Και πάλι, «πέσαμε από τα σύννεφα». Η κυβέρνηση εμφανίστηκε αιφνιδιασμένη από αυτήν την εξέλιξη και αντέδρασε μ' έναν δραματοποιημένο τρόπο. Ο Γ. Δραγασάκης είπε ότι αν ληφθούν επιπλέον μέτρα, θα υπάρχει πολιτικό πρόβλημα. Πολλοί κυβερνητικοί βουλευτές που περιφέρονται στα τηλεοπτικά παράθυρα είπαν πως τα επιπλέον μέτρα είναι εκτός συμφωνίας. Η κυβερνητική εκπρόσωπος, Όλγα Γεροβασίλη, απέκλεισε το ενδεχόμενο λήψης νέων μέτρων πριν ολοκληρωθεί η αξιολόγηση και πρόσθεσε πως το «να συζητήσουμε σήμερα μέτρα για την περίπτωση που δεν επιτευχθεί ο στόχος του πλεονάσματος το 2018 δεν είναι μια λογική συζήτηση». Έτσι έχουν όμως τα πράγματα;

Στο άρθρο 25 των προαπαιτουμένων του τρίτου μνημονίου (ΦΕΚ με ημερομηνία 16/7/2015), γίνεται μια σαφής αναφορά: «το δημοσιονομικό συμβούλιο, εισηγείται στον υπουργό Οικονομικών ημιαυτόματα μέτρα περικοπής δαπανών σε περίπτωση απόκλισης από τους στόχους πρωτογενών πλεονασμάτων». Στο ίδιο άρθρο επισημαίνεται ότι «στην περίπτωση κατά την οποία σε επίπεδο Γενικής κυβέρνησης εμφανίζονται σημαντικές αποκλίσεις από τον τριμηνιαίο στόχο, οι οποίες δεν αποδίδονται σε εξαιρετικές περιστάσεις, ενεργοποιείται διορθωτικός μηχανισμός ύστερα από σχετική γνώμη του Δημοσιονομικού Συμβουλίου». Και τέλος, αναφέρεται επιπλέον ότι «ο διορθωτικός μηχανισμός, συνίσταται στην κάλυψη της απόκλισης, είτε με περικοπή δαπανών, είτε με ανάληψη δράσεων για την ενίσχυση των εσόδων».

Με άλλα λόγια, αυτό που συμφώνησαν οι δανειστές στη μυστική σύσκεψη στην Ουάσινγκτον προβλέπεται από το μνημόνιο. Η μοναδική διαφορά είναι πως οι δανειστές επικαλούνται αυτήν την πρόβλεψη του μνημονίου και την ποσοτικοποιούν από τώρα ώστε να βρεθεί μια αιτία συμμετοχής του ΔΝΤ στο νέο πρόγραμμα. Μια συμμετοχή την οποία υπενθυμίζουμε ότι ζήτησε η ίδια η ελληνική κυβέρνηση με αίτημα του κ. Τσακαλώτου. Ο «αυτόματος σταθεροποιητής», τον οποίο τώρα κάποιοι επικαλούνται ως μια καινούργια προϋπόθεση που βάζουν οι δανειστές στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων, υπάρχει ήδη στο μνημόνιο το οποίο ψήφισαν το περασμένο καλοκαίρι. Απλά, στο μνημόνιο δεν υπάρχει ποσοτικοποίηση εξ αρχής, αλλά προβλέπεται ότι σε κάθε απόκλιση σε τριμηνιαία βάση θα ενεργοποιείται ο σταθεροποιητικός μηχανισμός. Δηλαδή, θα λαμβάνονται νέα μέτρα.

Η διαφορά είναι αν για τις περιπτώσεις απόκλισης των στόχων θα λαμβάνονται νέα μέτρα ανά τρίμηνο ή αν θα αποφασιστεί από τώρα ένα συνολικό πακέτο προληπτικών μέτρων τα οποία θα εφαρμοστούν αν υπάρχει απόκλιση. Δεν βλέπω ότι η διαφορά είναι θεαματική, αφού το αποτέλεσμα δεν αλλάζει. Και αυτό είναι πως αν δεν επιτυγχάνονται οι στόχοι, θα επιβάλλονται νέα μέτρα. Αυτό έχουν υπογράψει. Και σίγουρα αυτό που δεν βλέπω είναι οι λόγοι για τους οποίους εμφανίζονται διάφορα κυβερνητικά στελέχη σήμερα να παριστάνουν τους ανύποπτους και να δηλώνουν πως οι οι δανειστές προβάλλουν νέες απαιτήσεις. Προβάλλουν αυτό που τα στελέχη αυτά ψήφισαν. Ούτε αυτοί δεν πρόλαβαν να διαβάσουν το μνημόνιο;