Η κανονικότητα διά του τρία

γράφει ο Περικλής Κοροβέσης

Υπάρχουν στη ζωή κάποια συμβάντα, μικρά ή μεγάλα, που σου αλλάζουν κάποια βαθιά εδραιωμένη αντίληψη και καμιά φορά και στάση ζωής. Εμπειρικά είχα την εντύπωση πως αυτός ο λαός μισεί τα αρχαία. Και αυτό το είχα στηρίξει στις καταστροφές των αρχαίων που είχαν βρεθεί σε οικόπεδα προς ανοικοδόμηση.

Και από τις επισκέψεις μου στους αρχαιολογικούς χώρους όπου, εκτός από κανένα σχολειό, σπάνια συναντούσα Ελληνα. Ακόμα και αυτή η κατηγορία που αγαπάει τα οργανωμένα ταξίδια του εξωτερικού που πάντα συμπεριλαμβάνουν στο πρόγραμμά τους κάποια επίσκεψη σε ένα φημισμένο μουσείο - αν και έχουν δει Λούβρο, Βρετανικό Μουσείο, Ερμιτάζ κ.λπ., δεν έχουν επισκεφθεί το Αρχαιολογικό μας Μουσείο.

Από αυτές τις εμπειρίες είχα καταλήξει σε αυτά τα συμπεράσματα. Μέχρι που ήρθε το «Μακεδονικό» ή «Σκοπιανό». Ολος ο πολιτικός κόσμος, ακόμα και οι πνευματικοί πατέρες του ΣΥΡΙΖΑ, στους δρόμους κατά χιλιάδες, για να υπερασπίσουν το όνομα «Μακεδονία» που το διεκδικούσε μια πρώην περιοχή της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας, η οποία βρισκόταν στη γεωγραφική περιοχή που λεγόταν Μακεδονία. Και ως διοικητικό διαμέρισμα της Γιουγκοσλαβίας λεγόταν έτσι.

Οπότε, με κάποια άλλη προσέγγιση -γιατί όχι, υπάρχουν τόσες και τόσες- θα μπορούσε να πει κανείς πως ήταν μια νέα ανακάλυψη του αρχαίου μακεδονικού κόσμου. Μόνο που από αυτήν την ανασκαφή δεν βρέθηκε κάποιο νέο αστέρι της Βεργίνας, αλλά ο αγκυλωτός του Κασιδιάρη και τα άλλα ναζιστικά σύμβολα που για την περίπτωση «μακεδονοποιήθηκαν».

Ομως δεν είναι αυτό το θέμα μας, που έχει προ πολλού εξαντληθεί από όποια πλευρά και να το πάρεις. Το πρόβλημα είναι πως διαμορφώνεται μια αντίληψη που δεν προκύπτει από κανένα ιστορικό τεκμήριο, δημιουργεί έναν μύθο, αυτός ο μύθος πείθει και κάνει την ιστορική τεκμηριωμένη αλήθεια αίρεση και συχνά ποινικό αδίκημα. Και ανάλογα με την εποχή επιβάλλεται και η τιμωρία, που μπορούσε να φτάσει μέχρι την εσχάτη των ποινών.

Οι κοινωνίες που έχουμε γνωρίσει μέχρι τώρα, με ελάχιστες εξαιρέσεις, ήταν στηριγμένες στην εξουσία μιας μειοψηφικής ελίτ η οποία στηριζόταν στη βία και σε έναν μύθο-αφήγημα που δικαιώνει την παρουσία της και φροντίζει για την αναπαραγωγή της. Οσο πιο βαθιά εμπεδωμένος είναι αυτός ο μύθος στα λαϊκά στρώματα, τόσο πιο σταθερή η εξουσία και τόσο πιο εύκολα αναπαράγεται.

Ο κυρίαρχος μύθος-αφήγημα στην καθαρή του μορφή εκπηγάζει από τους θεσμούς του (Κράτος, Εκκλησία, Στρατός, ΜΜΕ κ.λπ.). Αλλά αυτός ο μύθος-αφήγημα δεν λειτουργεί από μόνος του σαν μπαλάντα που μας λέει κάποιος αγαπητός βάρδος.

Σε αυτήν την περίπτωση είναι απλά θέαμα. Πρέπει να ενσωματωθεί και να γίνει συνήθεια και παράδοση και να καθιερώσει μια ομοιομορφία που να ταυτιστεί με το σωστό, άρα το αποδεκτό από την κοινωνία. Είναι μια απαραίτητη προϋπόθεση για να αναπαραχθεί το σύστημα, άσχετα από το ποιο κόμμα θα είναι στην κυβέρνηση.

Το είδαμε αυτό το έργο να παίζεται τα τελευταία τριάντα χρόνια στην Ευρώπη με τη σοσιαλδημοκρατία, που σε μερικές περιπτώσεις πήρε μέτρα που δεν θα μπορούσαν να πάρουν οι δεξιοί. Αυτήν τη χρησιμότητα της Αριστεράς τη διαπίστωσε και ο Ανιέλι. Και ο Τόνι Μπλερ αποσαφήνισε άπαξ διά παντός το σύγχρονο πρόσωπο του κόμματος που είχε κάποτε μέλη τον Μαρξ και τον Ενγκελς.

Αυτό συνέβη και στα καθ’ ημάς. Οταν λέει ο πρωθυπουργός της χώρας επιστροφή στην κανονικότητα, δεν νομίζω ότι το ανάγει σε κάποια φιλοσοφία της πολιτικής, αν υπάρχει βέβαια κάτι τέτοιο στην τρέχουσα πολιτική, αλλά είναι μια ρεαλιστική παραδοχή της πολιτικής πραγματικότητας, όπως αυτή διαμορφώνεται με τη λήξη του εμφύλιου πολέμου. Αν και δεν είμαι ιστορικός να χωρίζω την Ιστορία σε περιόδους, πιστεύω πως είμαστε ακόμα στην ίδια ιστορική περίοδο.

Είναι αυτήν την περίοδο που προφανώς ο κ. Μητσοτάκης ονομάζει κανονικότητα. Δηλαδή το καθεστώς που επέβαλε η θριαμβεύτρια πλευρά του Εμφυλίου: μια φορά νικητές, για πάντα νικητές. Και πάνω σε αυτό στήνονται η κανονικότητα και οι θεσμοί της. Αλλιώτικα δεν μπορεί να κυβερνηθεί η χώρα. Θέλεις, ΠΑΣΟΚ, να κυβερνήσεις τη χώρα; Μάζεψες τα κουκιά που σου χρειάζονται γι’ αυτήν τη δουλειά; Πάρε την κυβέρνηση και έμπα στην υπηρεσία της κανονικότητας.

Ηρθε η σειρά σου, ΣΥΡΙΖΑ, να κυβερνήσεις; Κανένα πρόβλημα. Τους κανόνες τους ξέρεις. Να πώς το είδε ο Φλαμπουράρης («Εφ.Συν.», 12.5.2019): «Ηταν αλλόκοτο τη μια μέρα να βρισκόμαστε διαμαρτυρόμενοι στις πλατείες και την επομένη να πρέπει να εφαρμόσουμε πολιτικές που καταδικάζαμε». Αυτό μας εξουσιοδοτεί να καταλάβουμε γιατί έχουμε μια Δεξιά της Δεξιάς, ένα ΠΑΣΟΚ της Δεξιάς και έναν ΣΥΡΙΖΑ της Δεξιάς. Ολα στο όνομα του ρεαλισμού και της κανονικότητας.

Η διαφορά τώρα με τον Μητσοτάκη είναι στην αυθεντικότητα της κληρονομιάς. «Η κανονικότητα είμαι εγώ, κληρονομικώ δικαίω». Και το παιχνίδι παίζεται κανονικά, με τον φίλαθλο λαό πάντα στις κερκίδες.