Νέα κατάσταση στην ανατολική Μεσόγειο

 

γράφει  ο Δημήτρης Μηλάκας

 

Μετά τις τρομοκρατικές επιθέσεις στο Παρίσι και τη Βιέννη, στην Αθήνα είναι πολλοί αυτοί (εντός της κυβέρνησης κατά κύριο λόγο) που ελπίζουν ότι θα διαμορφωθεί εντός της Ε.Ε. κλίμα κατάλληλο για την επιβολή κυρώσεων κατά της Τουρκίας. Ωστόσο έμπειροι διπλωμάτες χαρακτηρίζουν φρούδες τις εν λόγω ελπίδες και υπογραμμίζουν ότι η Άγκυρα συνεχίζει τον σχεδιασμό της στην ανατολική Μεσόγειο σε περιοχές που «αγγίζουν» Καστελλόριζο - Ρόδο και εντός της κυπριακής ΑΟΖ.

 

 

Πριν από τις επιθέσεις σε Παρίσι και Βιέννη υπήρξαν δημοσιεύματα («Τα Νέα», 24 Οκτωβρίου) σύμφωνα με τα οποία ο Πρόεδρος της Αιγύπτου είχε μεταφέρει πληροφορίες στον πρωθυπουργό Κ. Μητσοτάκη και τον Πρόεδρο της Κύπρου Ν. Αναστασιάδη που έλεγαν ότι ο Ερντογάν υποθάλπει την τρομοκρατία, η οποία θα χτυπήσει στην Ευρώπη. Είχε προηγηθεί στις 16 Οκτωβρίου ο αποκεφαλισμός, από έφηβο ισλαμιστή τσετσενικής καταγωγής, Γάλλου καθηγητή, ο οποίος «έδειξε» σκίτσα του Μωάμεθ στην τάξη του.

 

 

Την Πέμπτη 29 Οκτωβρίου είχαμε μια ακόμη επίθεση με αποκεφαλισμό και δύο ακόμη νεκρούς σε εκκλησία στη Νίκαια της Γαλλίας από νεαρό Βορειοαφρικανό ισλαμιστή. Μια μέρα νωρίτερα το «Σαρλί Εντό» δημοσίευσε προσβλητικό σκίτσο του Ερντογάν, ενώ πριν απ’ αυτό και με αφορμή τον αποκεφαλισμό του Γάλλου καθηγητή ο Μακρόν είχε διαλύσει τα παραρτήματα των τουρκικών παρακρατικών «Γκρίζων Λύκων» στη Γαλλία.

Ακολούθησε το χτύπημα στη Βιέννη και η διάχυση των εκτιμήσεων - επισημάνσεων ότι Γαλλία και Αυστρία είναι οι δύο χώρες που μαζί με Ελλάδα και Κύπρο πιέζουν για κυρώσεις κατά της Τουρκίας στην Ε.Ε.

Η προσπάθεια διασύνδεσης της Τουρκίας με τις τελευταίες τρομοκρατικές επιθέσεις προς το παρόν τουλάχιστον εξαντλούνται στο επικοινωνιακό επίπεδο, καθώς δεν έχει προκύψει στοιχείο (απ’ όσα δημοσίως εμφανίζονται) που να συνδέει αυτές τις επιθέσεις με την Τουρκία. Η επιμονή του Ερντογάν να εμφανίζεται ως επικεφαλής «χαλιφάτου», στο οποίο προσβλέπουν οι απανταχού σουνίτες, κρατάει «ζωντανό» κάθε σενάριο που συνδέει τις τρομοκρατικές επιθέσεις σε Γαλλία - Αυστρία με μηχανισμούς του βαθέος τουρκικού κράτους...

 

Η ανοχή των «μεγάλων»

Παρ’ όλα αυτά, η Γερμανία δεν φαίνεται διατεθειμένη, προς το παρόν τουλάχιστον, να «αγοράσει» κανένα από αυτά τα σενάρια και, παρά τη γαλλική επιμονή, οι ουσιαστικές κυρώσεις που θα «μάτωναν» την Τουρκία εξακολουθούν να μην υπάρχουν στο τραπέζι της Ε.Ε. ως επιλογή. Οι γερμανικές πλάτες, ωστόσο, φαίνεται ότι έχουν αποθρασύνει την Άγκυρα, η οποία συνεχίζει απτόητη να υλοποιεί τα σχέδιά της στην ανατολική Μεσόγειο.

1. Δημιουργεί τετελεσμένα σε θαλάσσια περιοχή ελληνικών συμφερόντων νότια και μεταξύ Ρόδου και Καστελλόριζου με διαρκείς παρατάσεις των Navtex για έρευνες από το «Ορούτς Ρέις» και τα πολεμικά που το συνοδεύουν.

2. Συνεχίζει να αμφισβητεί έμπρακτα την οριοθετημένη κυπριακή ΑΟΖ με την έκδοση Navtex μέχρι τα μέσα Φεβρουαρίου και την αποστολή εκεί του ερευνητικού σκάφους «Μπαρμπαρός».

3. Προαναγγέλλει ότι αμέσως μετά τις εν λόγω έρευνες θα αποσταλούν στις περιοχές τα τουρκικά πλωτά γεωτρύπανα.

Έχοντας εξασφαλίσει ότι η περίπτωση «αιματηρών» κυρώσεων αποκλείονται, καθώς και ότι αποκλείεται επίσης κάθε ενδεχόμενο ευρωπαϊκής στρατιωτικής παρέμβασης, η τουρκική ηγεσία αντιλαμβάνεται ότι το μόνο ουσιαστικό εμπόδιο που έχει να αντιμετωπίσει στην ανατολική Μεσόγειο είναι η Γαλλία. Από τους υπόλοιπους «μεγάλους παίκτες», δηλαδή Ρώσους, Γερμανούς και Αμερικανούς, έχει εξασφαλίσει, όπως φαίνεται, μια ιδιότυπη ανοχή, καθώς εκ των πραγμάτων αναγνωρίζουν τον σημαίνοντα ρόλο της στην περιοχή.

 

Σαφείς τουρκικές επιδιώξεις

Έτσι, λοιπόν, δεν ηχούν παράταιρα με την πρακτική που ακολουθεί στο πεδίο τα όσα δηλώνει σε κάθε ευκαιρία η τουρκική ηγεσία. Για παράδειγμα ο Τούρκος υπουργός Άμυνας Χουλουσί Ακάρ, αφού πρώτα σε απειλητικό ύφος σημείωσε ότι 60 πλοία του ναυτικού της Τουρκίας είναι σε κατάσταση ετοιμότητας, τόνισε πως η μόνη λύση για το ζήτημα της ανατολικής Μεσογείου είναι να καθίσει η Ελλάδα και να μιλήσει με την Τουρκία «αφήνοντας τους εγωισμούς και τις κακομαθημένες συμπεριφορές»!

 

 

Σύμφωνα με όσα είπε ο Τούρκος υπουργός σε ομιλία του στο «Πανεπιστήμιο Εθνικής Άμυνας» στην Άγκυρα, «αυτή τη στιγμή 60 πλοία μας είναι σε κατάσταση ετοιμότητας, σε επαγρύπνηση. Τα αεροσκάφη μας είναι στους αιθέρες μας, στη θάλασσα όλοι είναι στα καθήκοντά τους. Για ποιον λόγο; Για τα δικαιώματά μας. Αν θέλουν ας έρθουν να μιλήσουμε, να συναντηθούμε. Είμαστε έτοιμοι. Έχουμε δίκιο και είμαστε ισχυροί».

Στο ίδιο μοτίβο και ο εκπρόσωπος του τουρκικού ΥΠΕΞ Χαμί Ακσόι υποστήριξε πως «η Τουρκία θα συνεχίσει τις δραστηριότητές της στην περιοχή, στο πλαίσιο των δικαιωμάτων της που απορρέουν από το Διεθνές Δίκαιο», και κάλεσε την Ελλάδα «σε έναν άνευ όρων διάλογο με τη χώρα μας για την αντιμετώπιση τόσο του ζητήματος θαλάσσιας δικαιοδοσίας της ανατολικής Μεσογείου όσο και άλλων αλληλένδετων θεμάτων μεταξύ των δύο χωρών».

 

 

Όσο για τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, αυτός σε ομιλία του στη Σαμψούντα, κάνοντας «λιανά» την πολιτική του, είπε πως «με τη βοήθεια του Θεού θα συνεχίσουμε με το “Ορούτς Ρέις”, με το “Φατίχ”, με το “Μπαρμπαρός”, με το “Κανουνί” και με το “Γιαβούζ”. Με αυτά τα πλοία, με τις σεισμικές μας έρευνες και με τις γεωτρήσεις μας, το μέλλον μας θα είναι διαφορετικό».

Συμπέρασμα: Η Τουρκία θα φτάσει μέχρι τέλους τους σχεδιασμούς της στην ανατολική Μεσόγειο. Θεωρεί την Ελλάδα «μισή μερίδα» και η μόνη παραχώρηση που (της) κάνει είναι το τραπέζι του διαλόγου για να αποδεχτεί μια διανομή εις βάρος (και) κυριαρχικών της δικαιωμάτων. Κατά τα λοιπά, με τους «μεγάλους» Αμερικανούς, Γερμανούς και Ρώσους ο Ερντογάν έχει τον τρόπο του. Όσο για τους Γάλλους, μάλλον τους έχει (σωστό ή λάθος, η ζωή θα το δείξει) γραμμένους…