Ο πρωθυπουργός, "ο Σωτήρης" και το σωτήριο μαξιλάρι…

 

γράφει ο Γιώργος Καρελιάς

 

«Ο Σωτήρης», «αγαπητέ Σωτήρη». Ο πρωθυπουργός απευθύνεται με το μικρό του όνομα στον επικεφαλής της Επιτροπής των Επιστημόνων. Εκείνος, απολύτως τυπικός, δεν λέει «ο Κυριάκος»(ευτυχώς!), περιορίζεται στο «κύριε πρόεδρε». Για όσους δεν παραβλέπουν τη σημειολογία, ήταν το χαρακτηριστικότερο σημείο της χτεσινής κοινής συνέντευξης Κυριάκου Μητσοτάκη-Σωτήρη Τσιόδρα. Αλλωστε, όλα τα άλλα ήταν λίγο πολύ γνωστά, είχαν προαναγγελθεί.

 

Δεν ξέρω πώς αισθανόταν ο κ. Τσιόδρας απέναντι σ’ αυτήν την επιτηδευμένη οικειότητα του ενικού και της προσφώνησής του με το μικρό του όνομα. Είναι προφανές ότι εντάσσεται στο πλαίσιο της επικοινωνιακής τακτικής που έχουν επιλέξει οι σύμβουλοι του πρωθυπουργού, αλλά ήταν λάθος. Ο Σωτήρης μπορεί να είναι φίλος του Κυριάκου. Όμως, στη δημόσια σφαίρα είναι κάτι διαφορετικό. Ο καθηγητής Τσιόδρας έχει θεσμική ιδιότητα και εκπροσωπεί ομάδα των επιστημόνων που μετέχουν στην Επιτροπή. Μπορεί την Επιτροπή να την έχει επιλέξει η κυβέρνηση, αλλά (πρέπει να) έχει θεσμική αυτονομία. Επομένως, στο δημόσιο λόγο είναι «ο κ. Τσιόδρας» ή «ο καθηγητής Τσιόδρας», όχι «ο Σωτήρης».

 

Ο πρωθυπουργός είπε ότι «κυβέρνηση και επιστημονικό επιτελείο είμαστε μια ομάδα». Δεύτερο λάθος. Όχι, είναι δύο διαφορετικές ομάδες. Το επιστημονικό επιτελείο εισηγείται, η κυβέρνηση ακούει, μελετά και αποφασίζει. Αλλωστε, είναι κοινό μυστικό ότι, παρά τη διαρκώς διακηρυσσόμενη σύμπνοια («ακούμε τους επιστήμονες»), ο πρωθυπουργός και η κυβέρνηση δεν υιοθέτησαν όλες τις εισηγήσεις τους. Για παράδειγμα, οι επιστήμονες έλεγαν εδώ και εβδομάδες ότι πρέπει να εφαρμοστεί παντού το μέτρο της χρήσης μάσκας, αλλά η κυβέρνηση άργησε να το υιοθετήσει. Επίσης, πολλοί επιστήμονες είχαν διαφωνήσει το καλοκαίρι με το τόσο απλόχερο άνοιγμα του τουρισμού, που έφερε πολλά κρούσματα ειδικά στη Βόρεια Ελλάδα. Επίσης, η κυβέρνηση δεν υιοθέτησε προτάσεις για γενναιόδωρη ενίσχυση του ΕΣΥ και ειδικά των ΜΕΘ, με αποτέλεσμα να μην έχει προσληφθεί ακόμα το αναγκαίο για τη λειτουργία τους προσωπικό.

 

Η κυβέρνηση, λοιπόν, αποφασίζει. Και σωστά, διότι αυτή θα πληρώσει και το όποιο πολιτικό κόστος. Επομένως, το να εμφανίζει ο πρωθυπουργός την κυβέρνηση και το υπό τον κ. Τσιόδρα επιστημονικό επιτελείο ως «μία ομάδα» είναι (σκόπιμο) λάθος. Διότι είναι διαφορετικός ο ρόλος τους. Οι επιστήμονες δεν είναι υποχρεωμένοι να γνωμοδοτούν και να προτείνουν υπολογίζοντας το πολιτικό κόστος, αυτό ενδιαφέρει την κυβέρνηση. Η οποία, με τη σειρά της, δεν είναι υποχρεωμένη να υιοθετεί άνευ ετέρου όλα όσα εισηγείται η επιστημονική ομάδα. Τούτων ούτως δοθέντων, ο κ. Τσιόδρας δεν είναι «ο Σωτήρης», διότι έτσι πλήττεται ο θεσμικός ρόλος του (και ο δικός του και της Επιτροπής), ο οποίος (πρέπει να) είναι αυτόνομος.

 

Κατά τα άλλα, τα μέτρα που ανακοινώθηκαν χτες είναι τα αναμενόμενα. Ας περιμένουμε να δούμε το αποτέλεσμα που θα φέρουν στο υγειονομικό πεδίο. Μακάρι να φέρουν-και πρέπει να τα στηρίξουμε συνειδητά- γιατί αλλιώς η κατάσταση θα γίνει εντελώς ανεξέλεγκτη.

 

Μέσα σ’ αυτήν την «μαυρίλα», πάντως, υπάρχει και μια ευχάριστη διαπίστωση. Είναι η πρώτη φορά εδώ και δέκα χρόνια που μια κρίση δεν αντιμετωπίζεται με σκληρά μέτρα περικοπών, όπως γινόταν την εποχή των Μνημονίων. Η σημερινή κυβέρνηση δεν έχει πάνω από το κεφάλι της καμιά τρόικα να την διατάζει τι θα περικόψει. Αντίθετα, αναμένει σημαντική οικονομική βοήθεια από τα ευρωπαϊκά ταμεία.

 

Επιπλέον, η κυβέρνηση Μητσοτάκη είναι και πολύ τυχερή, διότι βρήκε στα ελληνικά ταμεία το θηριώδες μαξιλάρι των 37 δισεκατομμυρίων, που της άφησε η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Και γι’ αυτό μπόρεσε και στην πρώτη φάση της πανδημίας και μπορεί και σήμερα να κάνει αξιοσημείωτες παροχές. Μάλιστα, δεν αποκλείω ο νυν υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας, ως θεοσεβούμενος που είναι, να άναβε καμιά μεγάλη λαμπάδα ίσαμε το μπόι του προκατόχου του Ευκλείδη Τσακαλώτου, αν υπήρχε Αγιος Ευκλείδης στη Φθιώτιδα.

 

Εν κατακλείδι, μπορεί «ο Σωτήρης» να κάνει ό,τι μπορεί για να μας σώσει από τον κορονοϊό, αλλά το σωτήριο μαξιλάρι σώζει την οικονομία. Μέχρι στιγμής. Αλλά αν χρειαστούν κι άλλα τέτοια lockdown, δεν θα υπάρχει άλλη σωτηρία. .