Μάχη γιγάντων για τον έλεγχο των τραπεζών

 Σκληρές και πολυμέτωπες μάχες για τον έλεγχο των ελληνικών τραπεζών βρίσκονται σε εξέλιξη σε Αθήνα, Βρυξέλλες και Φανκφούρτη καθώς η διαμόρφωση των όρων ανακεφαλαιοποίησηςβρίσκεται στην τελική ευθεία. Σύμφωνα με καλά πληροφορημένες πηγές με γνώση των συζητήσεων, οι καθυστερήσεις στην εξαγωγή των τελικών συμπερασμάτων και των κεφαλαιακών αναγκών οφείλονται ακριβώς σε αυτή τη μάχη μετόχων, θεσμών και κυβερνήσεων για την παρέμβαση στο τραπεζικό σύστημα.

Σε αυτό το πλαίσιο τα σενάρια για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών δεν σχετίζονται τόσο με τις πραγματικές κεφαλαιακές τους ανάγκες αλλά με το μπρα-ντε-φερ για την επιλογή διοικήσεων και top management. Τον τελευταίο λόγο, ωστόσο, θα έχει τόσο για τα stress tests όσο και για τις διοικήσεις θα έχει η Ντανιέλ Νουί, επικεφαλής της SSM.

Οι πιέσεις και το lobbying σε αυτή τη φάση έχουν ενταθεί, δημιουργώντας εικόνα πραγματικού πολέμου. Οι εκρήξεις μπορεί να μην είναι ορατές δια γυμνού οφθαλμού, αλλά εκδηλώνονται σε πολλά μέτωπα.

Η ελληνική κυβέρνηση αντιμετωπίζει πλέον το δίλλημμα είτε να κάνει μετόχους των τραπεζών τα κοράκια των αγορών, με ότι αυτό συνεπάγεται, είτε να παραχωρήσει τον έλεγχο στο ΤΧΣ και μεσω αυτού στον ESM, με προοπτική τον αφελληνισμό των διοικήσεων που θα οδηγήσει σε σταδιακή απώλεια του ελέγχου ολόκληρου συστήματος. 

Με εξαίρεση τη Eurobank οπου ο Πρεμ Γουάτσα έχει καταστήσει σαφές ότι θα στηρίξει τις επενδύσεις του, όλες οι υπόλοιπες τράπεζες είναι αναγκασμένες να αναζητήσουν ρευστότητα από τις αγορές, εκεί όμως το παράθυρο ευκαιρίας κλείνει όσο ανεβαίνουν οι κεφαλαιακές ανάγκες. 

 Στην πραγματικότητα στόχος των επενδυτών που θα τοποθετηθούν σε αυτή τη φάση στις τράπεζες θα είναι η επίτευξη άμεσης υπεραξίας και η μετακίνηση στη συνέχεια στην αγορά κόκκινων δανείων (NPL market). Η κατάσταση της ελληνικής οικονομίας, το κακό προηγούμενο των αμκ, που χάθηκαν αρκετά δισεκαττομμύρια, σε συνδιασμό με το power struggle για τον έλεγχο των τραπεζών καθώς και η μεγάλη ζήτηση κεφαλαίων από τις ευρωπαϊκές τράπεζες -στα πλαίσια της εφαρμογής των κριτηρίων της Βασιλείας ΙΙΙ- οδηγούν τα μεγάλα θεσμικά χαρτοφυλάκια σε λύσεις μειωμένου ρίσκου.

Σε αυτό το πλαίσιο τόσο οι διοικήσεις των ελληνικών τραπεζών, το ΤΧΣ, ο ESM και η κυβέρνηση είναι αναγκασμένοι να αποδεχτούν τη ρεαλιστική λύση της εισόδου του fast money στο τραπεζικό σύστημα εγκαταλείποντας -σε αυτή τη φάση- σχέδια για στρατηγικούς επενδυτές.

Η κυβέρνηση επιδεικνύει ακόμα απροθυμία να δεχθεί την είσοδο αυτών των παιχτών στις διοικήσεις των τραπεζών και δείχνει να προτιμά τη μεγαλύτερη συμμετοή του ΤΧΣ, άρα και του ESM στις αυξήσεις κεφαλαίου. 

Η στρατηγική αυτή όμως θα οδηγήσει σε μεταβίβαση του ελέγχου των ελληνικών τραπεζών στον ESM, ο οποίος διαθέτει ανεξάρτητο και ισυχρό διοκητικό συμβούλιο και δική του ατζέντα. Όπερ σημαίνει ότι η λύση της εθνικοποίησης του τραπεζικού συστήματος είναι πιθανότερο να οδηγήσει σε αφελληνισμό του παρά σε ενίσχυση της κοινωνικής του παρεμβατικότητας.

Το δίλλημμα στρατηγικής για την κυβέρνηση είναι αν θα αποδεχθεί τα λεφτά από τα κοράκια των αγορών ή αν θα παραδόσει τα κλειδιά των τραπεζών στον ESM.

Σε επίπεδο θεσμών η μάχη του τελικού λογαριασμού των stress tests διεξάγεται μεταξύ ESM και DG Comp, με την αρχή ανταγωνισμού να προτιμά λογικά σενάρια τα οποία θα μπορέσουν να καλυφθούν από τις αγορές και τον ESM εξανλτητικά με πρόσχημα τη διασφάλιση του τραπεζικού συστήματος και την αποστολή ηχηρού μηνύματος προς τις αγορές.

Στην πραγματικότητα όμως οι μάχες έχουν επίκεντρο τις διοικήσεις των τραπεζών και τον ελεγχο της ρευστότητας, η οποία αν και τώρα δεν υπάρχει, εν τούτοις θα έρθει από τον Μάρτιο μέσω των κοινοτικών προγραμμάτων και της διαχείρισης των κόκκινων δανείων.

Χρήστος Φράγκου