Σε κέφια ο Υμηττός

Γράφει ο Πέτρος Μανταίος

Εδωσα και τα ρέστα μου στο περπάτημα το περασμένο Σάββατο. Πέτυχα τον Υμηττό στα κέφια του και έσπασα, νομίζω, κάθε προηγούμενο ρεκόρ: τρεις ώρες και 42 λεπτά, μετρημένα. Ξεκίνησα στις εξίμισι, με καλή διάθεση, σε καλή φυσική κατάσταση και όπου με βγάλει. Δεν περπατάω από υποχρέωση, ούτε διαθέτω… σπόνσορα. Το κάνω από σκέτη ευχαρίστηση, και ο Υμηττός είναι κάτι σαν το υπαίθριο σπίτι μου. Ξέρω ακόμα και ποιο σανίδι τρίζει στο πάτωμα!

Εφτασα μέχρι Μονή Αστερίου· επισήμως: των Παμμεγίστων Ταξιαρχών Μιχαήλ και Γαβριήλ. Πρώτη φορά την έβλεπα από κοντά. Πριν από πολλά χρόνια πέρασα με αυτοκίνητο απέξω. Ηταν πρώτη και τελευταία, έως τώρα, φορά που έφτανα στην κορφή του Υμηττού, στις κεραίες. Το Σάββατο περιορίστηκα στα χαμηλότερα. Στο Αστέρι· αυτή ήταν η πιο προσφιλής ονομασία της μονής στους παλιούς Αθηναίους περιπατητές· πρώτος εξ ίσων ο μέγιστος των αθηναιογράφων μας, Δημήτριος Καμπούρογλου(ς).

Απόλυτα εξακριβωμένη, διασταυρωμένη, από κτιτορικά (ιδρυτικά) έγγραφα, ονομασία δεν υπάρχει. Αποδίδεται στον επίσκοπο των Αθηνών Αστέριο, πλην αυτό το όνομα από τον κατάλογο των εν Αθήναις δεσποτάδων απουσιάζει.

Αλλη εκδοχή θέλει ιδρυτή τον μοναχό, μετέπειτα Οσιο Λουκά «εκ Στειρίου» Βοιωτίας (σημερινό Στείρι), όπου το «εκ Στειρίου» παρεφθάρη σε «Αστερίου». Ολα αυτά στο μεταίχμιο της χιλιετίας, 900 με 1100, όταν ο «χιλιαστικός» φόβος έλυνε κι έδενε (κάτι σαν τους δικούς μας, των νεότερων, τους κομπιούτερ που θα κολλούσαν και τα αεροπλάνα που θα πέφτανε τα μεσάνυχτα προς την επομένη της Πρωτοχρονιάς του 2000).

Γεγονός, πάντως, είναι ότι εκείνη την εποχή, δύο με τρεις αιώνες, παρατηρείται εξάπλωση στην Αθήνα και την Αττική χριστιανικών ναών και μοναστηριών (θυμίζουμε ότι τότε ξεκινάει και ο μοναχισμός στον Αθω· έκτοτε και Αγιο Ορος), με τον Υμηττό, αν δεν κάνω λάθος [τώρα, με το μπέρδεμα που προκάλεσε στο μάθημα των θρησκευτικών η… θεολογική απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας, αφήνω το θέμα στους αρμοδιότερους συμβούλους της Επικρατείας] να κρατάει τα αριθμητικά σκήπτρα από τα βουνά του Λεκανοπεδίου σε μονές και δη εξαιρετικής σημασίας.

Στα 550 υψόμετρο το Αστέρι, 3,5 χιλιόμετρα πάνω από το Μοναστήρι Καισαριανής, χτισμένο και αυτό σε ερείπια αρχαίου ναού. Το είχα στο μυαλό μου να βλέπει τον Σαρωνικό.

Εκανα λάθος. Χτισμένο στον βορειοανατολικό Υμηττό, βλέπει Πάρνηθα και Αιγάλεω. Με τη βλάστηση δε που το περιβάλλει, χωμένο όπως είναι στην αγκαλιά του Υμηττού, φτάνεις σε απόσταση αναπνοής για να το δεις. Ηταν νωρίς και δεν είχε ανοίξει ακόμα. Υπάρχει πινακίδα, στους πολύ περιποιημένους εξωτερικούς χώρους του μοναστηριού, που καταγράφει αναλυτικό πρόγραμμα επισκέψεων και θρησκευτικών λειτουργιών (επίσκεψη στον Υμηττό γενικά επιτρέπεται από την ανατολή μέχρι τη δύση του ήλιου).

Στο ξάγναντο αμέσως μετά το μοναστήρι –πανοραμικό μπαλκόνι με παρατηρητήριο–, όπου η θέα έκλεινε όλη την Αθήνα, τη δυτική μέχρι Πεντέλη και την ανατολική μέχρι τα Φάλιρα, πρώτη φορά είδα τον Λυκαβηττό (το Βουνό των παιδικών μου χρόνων, όπως τον θαυμάζαμε!) σαν πετραδάκι απέναντι σε βράχο. Σε όλη τη διαδρομή, στις παρυφές του δρόμου, διάσπαρτες οάσεις από κυκλάμινα. Επιμένουν αυτά. Εμείς είμαστε οι ανυπόμονοι...