Πού πάνε οι πρώην ψηφοφόροι του ΣΥΡΙΖΑ;

Του Γιάννη Παντελάκη

Ο Σκουρλέτης διαπίστωσε χθες με μικρή καθυστέρηση πως «υπάρχει μια μερίδα του κόσμου που στήριξε τον ΣΥΡΙΖΑ και πλέον έχει βρεθεί σε μια απόσταση». Σωστό, το επιβεβαιώνουν όλες οι μετρήσεις, καταγράφεται στην περιρρέουσα ατμόσφαιρα. Πού πάνε ωστόσο αυτοί οι ψηφοφόροι; Ενδέχεται, ένα μέρος τους τουλάχιστον, να εξαφανίσουν μελλοντικά αυτήν την απόσταση Œ–όπως ελπίζει ο Σκουρλέτης και όχι μόνο– και να επανέλθουν στον ΣΥΡΙΖΑ; Μήπως οδηγούνται σε άλλα κόμματα;

Όλες οι δημοσκοπήσεις απαντούν πως η πλειονότητα αυτών των ανθρώπων α) έφυγαν οριστικά από την επιλογή που έκαναν τον Σεπτέμβριο και β) μετακινούνται κατά βάση σε επιλογές αποχής, λευκού, άκυρου κ.ο.κ. Η πρόσφατη μέτρηση του Πανεπιστημίου Μακεδονίας έδειξε πως από τους ψηφοφόρους του ΣΥΡΙΖΑ, το 25,5% επιλέγει λευκό, άκυρο κλπ, το 10,5% δεν ξέρει ή δεν απαντά και το 9% μετακινείται προς την Ν.Δ. Επίσης πρόσφατη μέτρηση της εταιρείας Prorata, δείχνει ότι οι περισσότεροι από αυτούς του ψηφοφόρους δηλώνουν πως δεν θα ψηφίσουν το βασικό κυβερνητικό κόμμα ξανά. Και μάλλον θα πάνε σπίτι τους και όχι στις κάλπες των επόμενων εκλογών.

Με βάσει αυτά τα δεδομένα και στο ενδεχόμενο εκλογών, η Ν.Δ. φαίνεται να τις κερδίζει με διαφορά. Ωστόσο όχι επειδή εισπράττει μεγάλο κύμα δυσαρεστημένων πρώην ψηφοφόρων του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά επειδή η φθορά του τελευταίου είναι θεαματική συγκριτικά με τον χρόνο που βρίσκεται στην εξουσία. Το φαινόμενο δεν είναι καινούργιο, συνήθως το ένα κόμμα φθείρεται (σίγουρα όχι σε τόσο σύντομο χρόνο), το δεύτερο αυξάνει τα ποσοστά συσπείρωσης και σε συνδυασμό τα μικρά κέρδη από το άλλο κόμμα, κερδίζει τις εκλογές. Αυτό που είναι καινούργιο-αλλά δεν φαίνεται ν απασχολεί ιδιαίτερα τα κόμματα-είναι το πρωτοφανές μεγάλο ποσοστό εκείνων που δεν βρίσκουν πια θετική πολιτική επιλογή.

Η μη ενασχόληση των κομμάτων με το ζήτημα, αποτελεί ένα πρόβλημα. Όχι μόνο για τα ίδια, αλλά και την λειτουργία του πολιτικού συστήματος το οποίο οδηγείται σε μια κατάσταση όπου μικρά και ιδιαίτερα μειοψηφικά ποσοστά ψηφοφόρων θα εκλέγουν κυβέρνηση, ενώ αντίστοιχα μεγάλα πλειοψηφικά ποσοστά θα επιλέγουν ενός είδους πολιτικό αναχωρητισμό. Είναι αξιοσημείωτο πως η πρωτοφανής (μεγαλύτερη από το 1951) αποχή που σημειώθηκε στις εκλογές του Σεπτεμβρίου (που εφτασε στο 44%), δεν αποτέλεσε ποτέ αντικείμενο σοβαρής και εκτεταμένης συζήτησης από το πολιτικό προσωπικό. Παρ όλο που μόνο μεταξύ 2009 και 2015, έχουν προστεθεί 1,5 εκατ. άνθρωποι σε εκείνους που απέχουν από τις εκλογές.

Το φαινόμενο απαξίωσης των κομμάτων από τόσο μεγάλες αριθμητικά κοινωνικές ομάδες έχει προφανώς πολλές και διαφορετικές ερμηνείες, ένα σημαντικό μέρος των οποίων συνδέεται και με την πολιτική διαχείριση στα χρόνια της κρίσης. Οσο δεν το αγγίζουν-με ως ένα σημαντικό πρόβλημα, αυτό θα μεγεθύνεται...