Ένα λάθος 27 χρόνων τελείωσε. Ευτυχώς!

Οσοι θεωρούν την Συμφωνία των Πρεσπών εθνικά επιζήμια θα πρέπει να εξηγήσουν, εκτός όλων των άλλων, τι είδους ζημιά θα πάθει η Ελλάδα από το γεγονός ότι η Ελληνική Αεροπορία θα επιτηρεί τον εναέριο χώρο της γείτονος.

Του Γιώργου Καρελιά

Λένε ότι τα προβλήματα λύνονται είτε στην αρχή τους, πριν γιγαντωθούν, είτε όταν η λύση ωριμάσει. Στην περίπτωση του Μακεδονικού χάθηκε η αρχική ευκαιρία και χρειάστηκε να περάσουν σχεδόν τρεις δεκαετίες, ώστε να έρθει το πλήρωμα του χρόνου και να βρεθεί η λύση.

Το πρόβλημα ανέκυψε τον Σεπτέμβριο του 1991, όταν η τότε Σοσιαλιστική Δημοκρατία της Μακεδονίας ανακήρυξε την ανεξαρτησία της, αφού είχε προηγηθεί η διάλυση της ενιαίας Γιουγκοσλαβίας, η οποία επήλθε μετά από έναν αιματηρό εμφύλιο πόλεμο. Η Ελλάδα αιφνιδιάστηκε. Και οι αντιδράσεις του τότε πολιτικού κόσμου ήταν συναισθηματικές και ψηφοθηρικές και εντέλει αποδείχτηκαν λανθασμένες. Αντί να αναζητηθεί κοινά αποδεκτή λύση με ευρωπαϊκή βοήθεια, οι Ελληνες πολιτικοί(πλην ελαχίστων εξαιρέσεων) σύρθηκαν πίσω από τα συλλαλητήρια, στα οποία πρωτοστάτησε ο τότε Αρχιεπίσκοπος Χριστόδουλος και χαρακτηρίστηκαν από μισαλλοδοξία και εθνικιστική υστερία. Η τότε κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, σπαρασσόμενη από εσωτερικές έριδες (ο Αντωνης Σαμαράς καβάλησε τον Βουκεφάλα…) , δεν μπορούσε να υπερβεί αυτό το κλίμα, παρά την εκπεφρασμένη βούληση του πρωθυπουργού να βρει λύση.

Το περίφημο «πακέτο Πινέιρο» (από το όνομα του Πορτογάλου προεδρεύοντος τότε στην Ευρωπαϊκή Ενωση) απορρίφθηκε και μια ευκαιρία χάθηκε. Η απόλυτα αρνητική αντιπολίτευση του Ανδρέα Παπανδρέου, ο οποίος βρισκόταν προ των πυλών της επιστροφής του στην εξουσία, επέτεινε το αδιέξοδο. Ο ίδιος αναγκάστηκε αργότερα ως πρωθυπουργός να αποδεχθεί την προσωρινή ονομασία FYROM(ΠΓΔΜ), η οποία ουσιαστικά παγίωσε το σκέτο «Μακεδονία» : έτσι αποκαλούσαν την γειτονική χώρα οι περισσότερες χώρες-μέλη του ΟΗΕ, έτσι και όλα τα διεθνή μέσα ενημέρωσης.

Η Ελλάδα είχε χάσει στο θέμα του ονόματος και η ελληνική πολιτική τάξη αναζητούσε μια λύση(σύνθετη ονομασία) που θα έσωζε τα προσχήματα. Αυτό επιχείρησε να κάνει το 2008 η κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή, με τη σύμφωνη γνώμη της τότε αντιπολίτευσης(Γιώργος Παπανδρέου), αλλά προσέκρουσε στον άκρατο εθνικισμό της άλλης πλευράς: ο ανεκδιήγητοςΓκρουέφσκι τάιζε το λαό του με αγάλματα και παραποίηση της ιστορικής πραγματικότητας.

Ωσπου οι γείτονες κατάλαβαν ότι δεν μπορούσαν να ζήσουν και να προκόψουν με αυτά. Και εξέλεξαν άλλη κυβέρνηση, η οποία έθεσε ως προτεραιότητα την ασφάλεια και την οικονομική ανάπτυξη, στόχο συνδεδεμένοι με την ένταξη στο ΝΑΤΟ και την σύνδεση με την Ευρωπαϊκή Ενωση. Πολύ σωστά η κυβέρνηση Τσίπρα άδραξε την ευκαιρία και, μαζί με τον Ζάεφ, την πήγε μέχρι τέλους.

Μπορεί κανείς να πει ότι ο κ. Τσίπρας χειρίστηκε λάθος το θέμα στο εσωτερικό, επιδιώκοντας να σπείρει καινά δαιμόνια στη ΝΔ. Ναι και ήταν λάθος. Αλλά αυτό δεν μειώνει καθόλου την αξία τη λύσης και, κυρίως, δεν δικαιολογεί την εντελώς ανακόλουθη στάση του Κυριάκου Μητσοτάκη σε σχέση με όσα ο ίδιος έλεγε μέσα στη Βουλή( "σύνθετη ονομασία erga omnes") λίγο πριν αρχίσουν οι συνομιλίες που οδήγησαν στην Συμφωνία των Πρεσπών. ‘Η μάλλον την δικαιολογεί η απειλή να έχει απώλειες προς τα (ακρο)δεξιά του, δηλαδή η ανάγκη της ψηφοθηρίας.

Αν δεν γινόταν κατάχρηση των λέξεων και ειδικά των επιθέτων, δεν θα είχαμε κανέναν ενδοιασμό να χαρακτηρίσουμε «ιστορική» την χτεσινή επίσκεψη του Αλέξη Τσίπρα στα Σκόπια. Ηταν τέτοια η στρέβλωση(επιεικής χαρακτηρισμός…) τα τελευταία 27 χρόνια που δεν επέτρεψε σε πρωθυπουργούς δύο γειτονικών χωρών να ανταλλάσσουν επισκέψεις. Η Ελλάδα είχε κάνει όλα αυτά τα χρόνια οικονομική απόβαση στα Σκόπια, χιλιάδες Ελληνες πήγαιναν στην αγορά και στα καζίνα της Βόρειας Μακεδονίας. Αντίστοιχα χιλιάδες πολίτες της γειτονικής χώρας έκαναν τις διακοπές τους στην ελληνική Μακεδονία. Και όμως συνεχιζόταν ένα αστείο διπλωματικό παιχνίδι: η Ελλάδα έβαζε μια σφραγίδα στα διαβατήρια των επισκεπτών από τη γειτονική χώρα, για να «ακυρώνεται» το «Δημοκρατία της Μακεδονίας».

Οσοι θεωρούν την Συμφωνία των Πρεσπών εθνικά επιζήμια θα πρέπει να εξηγήσουν, εκτός όλων των άλλων, τι είδους ζημιά θα πάθει η Ελλάδα από το γεγονός ότι η Ελληνική(και όχι η τουρκική…) Αεροπορία θα επιτηρεί τον εναέριο χώρο της γείτονος.

Οσοι κραυγάζουν «προδοσία» ξέρουν τι κάνουν. Επιδιώκουν να εξάψουν τα πάθη και να εκμεταλλευθούν την άγνοια και τον φανατισμό. Αυτοί πρέπει να απομονωθούν. Οσοι τους «χαϊδεύουν» να ξέρουν ότι θα το πληρώσουν. Οσοι σήμερα βλέπουν χαιρέκακα να αποκαλούνται «προδότες» υπουργοί του ΣΥΡΙΖΑ, να ξέρουν ότι αύριο θα ‘ρθει και η σειρά τους. Οσοι έχουν αυταπάτες, ας προσέξουν αυτό που συνέβη προχτές στην Βέροια, όταν «προδότης» ήταν(και) ο Μητσοτάκης για κάποιους «υπερπατριώτες». Οσοι συνέβαλαν στη λύση τούς αξίζει ο έπαινος. Και εκτός από τους βουλευτές της πλειοψηφίας, σημαντική ήταν η συμβολή του Ποταμιού και όσων ανεξάρτητων βουλευτών δεν δείλιασαν, επέδειξαν πολιτική εντιμότητα και έσωσαν τον ορθολογισμό.

Η λύση του Μακεδονικού άργησε 27 χρόνια, αλλά ήρθε και είναι ωφέλιμη για όλους. Λάθη μπορεί να έγιναν, αλλά στο τέλος θα μείνουν τα εκατέρωθεν οφέλη. Και τότε όλοι οι καλόπιστοι άνθρωποι θα καταλάβουν ότι καμιά «προδοσία» δεν διεπράχθη και ότι οι μάχες οπισθοφυλακών μόνο σε αδιέξοδα οδηγεί. Εντέλει η ζωή-και πρωτίστως η οικονομία- θα δείξουν την αξία της ρήσης του παλιού Αμερικανού βιομηχάνου Χένρι Φόρντ: «Να μη βρίσκεις λάθη, να βρίσκεις λύσεις».