Η πρόταση της επιτροπής Τσιόδρα για την «έξοδο»

γράφει η Μαρίνα Αλεξανδρή

Χρονοδιάγραμμα διμήνου, «διακόπτη» on-off στην άρση και επαναφορά περιοριστικών μέτρων εάν χρειαστεί, και πολύ προσεκτική προσέγγιση στο – καυτό για την οικονομία – θέμα του τουρισμού περιλαμβάνει, σύμφωνα με πληροφορίες, η εισήγηση της επιτροπής Τσιόδρα για την σταδιακή έξοδο από το lockdown που παραδίδεται σήμερα στον πρωθυπιυργό.

Με βάση αυτή την εισήγηση, η ημερομηνία έναρξης στην διαδικασία επανεκκίνησης της οικονομικής δραστηριότητας «κλειδώνει» στις 4 Μαίου. Τότε προβλέπεται η επαναλειτουργία των μικρότερων εμπορικών καταστημάτων, των κομμωτηρίων και των κέντρων ομορφιάς, καθώς και επιλεγμένων υπηρεσιών του Δημοσίου. Οι προδιαγραφές για την λειτουργία των συγκεκριμένων κλάδων θα προβλέπει αυστηρά μέτρα ασφαλείας με πρώτη την τήρηση των κοινωνικών αποστάσεων – τα κομμωτήρια, για παράδειγμα, θα λειτουργούν μόνον με ραντεβού και χωρίς κόσμο σε χώρους αναμονής -, καθώς και την χρήση μασκών και γαντιών σε χώρους όπου είναι αναπόφευκτος ο συγχροτισμός.

Εάν αποδειχθεί ότι αυτό το πρώτο κύμα χαλάρωσης των περιορισμών δεν θα πυροδοτήσει αύξηση της μετάδοσης του κορονοϊού και των κρουσμάτων, η επαναλειτουργία των χώρων εστίασης – εστιατορίων και καφέ – προγραμματίζεται μετά την 18η Μαίου. Οι προδιαγραφές θα είναι και εδώ εξαιρετικά αυστηρές, τα καταστήματα εστίασης θα έχουν τραπεζοκαθίσματα μόνον σε εξωτερικούς χώρους, με απόσταση τουλάχιστον ενός μέτρου μεταξύ τους και με χρήση μασκών και γαντιών από το προσωπικό.

Εδώ, υπάρχει ισχυρή πιθανότατα να επαναλειτουργήσουν γρηγορότερα τα εστιατόρια και τα καφέ που βρίσκονται σε νησιά, στα οποία δεν έχει εντοπιστεί στην διάρκεια της πανδημίας κανένα κρούσμα κορονοϊού. Συνολικά, η σκέψη που επικρατεί στην κυβέρνηση – και φαίνεται να εγκρίνεται και από την επιστημονική επιτροπή – είναι να αξιοποιηθεί η φυσική απομόνωση και «στεγανοποίηση» της νησιωτικής χώρας που δεν επλήγη από τον κορονοϊό ώστε να ανοίξει πιο σύντομα το σύνολο της οικονομικής δραστηριότητας, χωρίς όμως να ανοίγουν τα λιμάνια και τα αεροδρόμια σε τουρίστες ή επισκέπτες προερχόμενους από την υπόλοιπη χώρα.

Ανοιχτό ζήτημα παραμένει το τι θα γίνει με το σύνολο των σχολείων, με τις πληροφορίες να δείχνουν ότι υπάρχουν διαφορετικές προσεγγίσεις μεταξύ του υπουργείου Παιδείας και του Μαξίμου. Η υπουργός Παιδείας Νίκη Κεραμέως ανακοίνωσε οριστικά σήμερα την έναρξη των πανελλαδικών εξετάσεων τον Ιούνιο (πιθανότερη ημερομηνία η 28η Ιουνίου) και την ολοκλήρωσή τους έως τα μέσα Ιουλίου, γεγονός που οδηγεί σε επιστροφή των μαθητών της τρίτης Λυκείου στις τάξεις στα μέσα Μαίου. Το σενάριο που προκρίνεται είναι εκείνο των διπλών βαρδιών στα σχολικά συγκροτήματα, ενώ ισχυρή είναι και η πιθανότητα να επιστρέψουν στις αίθουσες για διδασκαλία μόνον οι καθηγητές σχετικά νεώτερης ηλικίας και όχι ανήκουν στις ευπαθείς ομάδες.

Το υπουργείο Παιδείας έχει εισηγηθεί να ακολουθήσει, έως τα τέλη Μαίου η επιστροφή και των υπολοίπων τάξεων – Λυκείου, Γυμνασίου και Δημοτικού - , έστω και για λίγες εβδομάδες. Πρόκειται όμως για μια εισήγηση που, κατά τις πληροφορίες, αντιμετωπίζεται με ιδιαίτερη επιφύλαξη από το Μαξίμου καθώς αρνητικά είναι και πολλά μέλη της επιστημονικής επιτροπής. Οι επιφυλάξεις αυτές έχουν να κάνουν κυρίως με τον κίνδυνο πιθανής μετάδοσης του ιού σε ηλικιωμένα μέλη της οικογένειας από τα παιδιά των μικρότερων ηλικιών τα οποία δεν μπορούν να αφομοιώσουν εύκολα και τους κανόνες κοινωνικής αποστασιοποίησης.

Η επιστημονική εισήγηση προβλέπει βραδύτερους ρυθμούς απεγκλωβισμού για τις ηλικίες άνω των 65 ετών και για τις ευπαθείς ομάδες, γεγονός που σημαίνει ότι τα SMS ελεγχόμενων μετακινήσεων θα παραμείνουν σε ισχύ για αρκετό διάστημα ακόμη ενδεχομένως με την προσθήκη και κάποιων νέων κωδικών.

Ολο αυτό το σχέδιο περιλαμβάνει διαρκή αποτίμηση και επανεξέταση με βάση τα επιστημονικά δεδομένα διάδοσης ή μη του ιού και, εάν και όπου, υπάρχουν ενδείξεις πιθανής υποτροπής προβλέπεται αυτόματη επαναφορά μέτρων καραντίνας. Κρίσιμη και ασαφής παράμετρος παραμένει ακόμη η τουριστική αγορά, για την οποία η επιτροπή Τσιόδρα προτείνει σταδιακή επαναλειτουργία από τα μέσα Ιουνίου – εδώ ωστόσο όλα θα εξαρτηθούν από τα εάν θα υπάρξει συντονισμός σε πανευρωπαϊκό επίπεδο για το άνοιγμα των συνόρων και την επανέναρξη των αερομετσφορών, καθώς και με το ποιες δικλείδες ασφαλείας θα συμβεί αυτό. Η προαναγγελία, πάντως, του υπουργού Τουρισμού για «υγειονομικό διαβατήριο» όσων φθάνουν στη χώρα μας το καλοκαίρι κρίνεται, ακόμη και από στελέχη εντός κυβέρνησης, ως πρόωρη και δύσκολα υλοποιήσιμη.