Μετά τα συχαρίκια, ο λογαριασμός

γράφει ο Γιώργος Καρελιάς

Οι εκλογές πέρασαν, τα συγχαρητήρια στην επανεκλεγείσα κυβέρνηση δόθηκαν, έρχεται η ώρα της αλήθειας. Ήδη τα πρώτα καμπανάκια από την Ευρώπη (Βρυξέλλες και Βερολίνο) χτύπησαν και ασκούνται πιέσεις στην κυβέρνηση να προχωρήσει στην ταχεία ψήφιση και υλοποίηση των συμφωνηθέντων μέτρων.

Η πίεση είναι ακριβώς η ίδια που ασκούσαν και στις προηγούμενες κυβερνήσεις: εκπληρώστε τα προαπαιτούμενα για να πάρετε τις δόσεις. Μόνο που τώρα υπάρχουν δύο πρόσθετοι μοχλοί πίεσης. Η εφαρμογή τωνπροαπαιτουμένων θεωρείται εκ των ων ουκ άνευ:

1.  Για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών. Και γι’ αυτό το θέμα εκτοξεύθηκε ήδη η πρώτη απειλή, από ευρωπαίο αξιωματούχο: αν η ανακεφαλαιοποίηση δεν γίνει ως το τέλος του χρόνου, ελλοχεύει ο κίνδυνος να κουρευτούν καταθέσεις (άνω των 100 χιλιάδων ευρώ). Η κυβέρνηση, πάντως, θεωρεί ότι δεν υπάρχει τέτοιος κίνδυνος, καθώς η ανακεφαλαιοποίηση - διαβεβαιώνει - θα προχωρήσει κανονικά.

2.  Για να αρχίσει η συζήτηση για την αναδιάρθρωση του χρέους, που αποτελεί το «μεγάλο στοίχημα» για την κυβέρνηση, όπως φάνηκε καθαρά από τις συνεχείς επ‘ αυτού αναφορές του Πρωθυπουργού κατά την επίσκεψή του στις ΗΠΑ.

Oλα αυτά συνιστούν ένα πολύπλοκο και δυσεπίλυτο παζλ. Οι πτυχές του είναι ευρωπαϊκές, διεθνείς (εμπλέκεται και το ΔΝΤ), αλλά συνδέεται και με τις εσωτερικές πολιτικές εξελίξεις. Και αυτό επειδή οι δεσμεύσεις έχουν μεν αναληφθεί με την ψήφιση του τρίτου Μνημονίου, αλλά πρέπει να γίνουν νομοσχέδια και να ψηφιστούν από τη Βουλή. Ο κ. Τσίπρας έχει δηλώσει ότι αυτό θα γίνει κι παράλληλα θα αναζητηθούν «ισοδύναμα», ώστε να απαλύνονται τα πιο επώδυνα.

Και οι δύο αυτές επιδιώξεις κρύβουν μεγάλο βαθμό δυσκολίας:

Η λίστα των προαπαιτούμενων περιλαμβάνει μέτρα όπως η ρύθμιση των «κόκκινων» δανείων, η αλλαγή επί τα χείρω στη φορολόγηση των αγροτών, επώδυνες παρεμβάσεις στο Ασφαλιστικό, που οδηγούν σε νέες μειώσεις συντάξεων, ιδιωτικοποιήσεις που οι αρμόδιοι υπουργοί δεν θέλουν να κάνουν(π.χ. πώληση του ΑΔΜΗΕ, που ουσιαστικά σημαίνει ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ), άνοιγμα και άλλων κλειστών επαγγελμάτων.

Η αναζήτηση «ισοδυνάμων» κάθε άλλο παρά εύκολη υπόθεση είναι, όπως φαίνεται από τη μεγάλη δυστοκία στο θέμα του 23% ΦΠΑ στην ιδιωτική εκπαίδευση. Παρά την προεκλογική σαφέστατη υπόσχεση του κ. Τσίπρα ότι δεν θα επιβληθεί και θα βρεθεί ισοδύναμο, λύση δεν έχει ακόμα βρεθεί. Και ο υπουργός Παιδείας συνέδεσε την κατάργησή του με την εύρεση του ποσού από τη σύλληψη της φοροδιαφυγής, κάτι όμως εντελώς αμφίβολο.

Όλα αυτά τα μέτρα πρέπει να περάσουν από τη Βουλή μόνο από τους 155 βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ και των ΑΝΕΛ, αφού όλα τα κόμματα της αντιπολίτευσης που είχαν ψηφίσει το καλοκαίρι το Μνημόνιο (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, Ποτάμι) έχουν καταστήσει σαφές ότι δεν θα τα ψηφίσουν, τουλάχιστον όσα περιέχουν νέους φόρους και μειώσεις εισοδημάτων.

Η κυβέρνηση θα πάρει ψήφο εμπιστοσύνης την ερχόμενη εβδομάδα, μετά τη συζήτηση επί των Προγραμματικών Δηλώσεων. Στην πρώτη συνεδρίαση του Eurogroup για την Ελλαδα, τη Δευτέρα, δεν προβλέπονται εκπλήξεις. Oμως, η συνέχεια θα είναι δύσκολη. Η πίεση των Ευρωπαίων στην κυβέρνηση θα είναι μεγάλη. Και η πίεση επί των βουλευτών που θα ψηφίζουν, ακόμα μεγαλύτερη.