Το τέλος των ψευδαισθήσεων

γράφει ο Θεόδωρος Π. Παπαθεοδώρου*

Η επόμενη μέρα των εκλογών βρίσκει τη χώρα αντιμέτωπη με τα ίδια αδιέξοδα τα οποία γνωρίζαμε ήδη από την προηγούμενη. Τα ασφυκτικά χρονοδιαγράμματα υλοποίησης του Μνημονίου που έφερε ο κ. Τσίπρας το καλοκαίρι διαμορφώνουν ένα προκαθορισμένο πλαίσιο άσκησης πολιτικής από τη σημερινή κυβέρνηση, ενώ ταυτόχρονα προσδιορίζουν και τις επιλογές της για τα νέα, επαχθή και επώδυνα μέτρα που θα λαμβάνει συνεχώς από εδώ και πέρα.

 Γίνεται πλέον ορατό και ξεκάθαρο το κακό αποτέλεσμα της διαπραγμάτευσης, καθώς και η έλλειψη οποιουδήποτε σχεδίου για την ανασυγκρότηση της χώρας από την πλευρά της συγκυβέρνησης. Ομως το τέλος των ψευδαισθήσεων, τις οποίες τόσο γενναιόδωρα τροφοδότησε ο κ. Τσίπρας κατά την προεκλογική περίοδο, δεν πρέπει να σημάνει και τη συνέχιση των κυβερνητικών ερασιτεχνισμών, των λαθών, των ιδεοληπτικών εμμονών και των τραγικών παραλείψεων που είδαμε όλο το προηγούμενο διάστημα.

Η επόμενη μέρα χρειάζεται έναν νέο Εθνικό Οδικό Χάρτη για την επαναδιαπραγμάτευση των πλέον επαχθών μέτρων του Μνημονίου, την επανεκκίνηση της οικονομίας και την υλοποίηση των μεγάλων διαρθρωτικών, προοδευτικών αλλαγών και μεταρρυθμίσεων στο κράτος. Ακριβώς επειδή το 90% αυτού του Μνημονίου είναι φορολογικά και εισπρακτικά μέτρα, αυτό που έχει ανάγκη η χώρα αμέσως είναι η ανάκτηση της αξιοπιστίας της σε ευρωπαϊκό και διεθνές επίπεδο και ένα ευρύ πρόγραμμα προοδευτικών μεταρρυθμίσεων που θα στηρίζεται σε κοινωνική και πολιτική συναίνεση.

Η ανάκτηση της αξιοπιστίας της χώρας προϋποθέτει την ταχεία άρση των capital controls, την ομαλοποίηση της λειτουργίας των τραπεζών μέσω της ανακεφαλαιοποίησης και την προσέλκυση παραγωγικών επενδύσεων σε στοχευμένους τομείς αποκρατικοποιήσεων, όπως η αξιοποίηση της δημόσιας περιουσίας, ο τουρισμός, οι μεταφορές και η ενέργεια. Παράλληλα, απαιτείται ο αναπροσανατολισμός των κονδυλίων ΕΣΠΑ σε μεγάλα αναπτυξιακά έργα υποδομών και αύξηση της απορροφητικότητας, ώστε ταυτόχρονα με τις δημόσιες επενδύσεις να επιτυγχάνεται η καταπολέμηση της ανεργίας.

Η προσέλκυση παραγωγικών επενδύσεων σε ένα κατεστραμμένο οικονομικό περιβάλλον, αλλά με μεγάλα συγκριτικά πλεονεκτήματα σε σχέση με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, προϋποθέτει να αποδείξει η κυβέρνηση ότι πιστεύει σ’ αυτήν την προοπτική και ότι μπορεί να υπηρετήσει με αξιοπιστία μια τέτοια πολιτική.

Μέχρι σήμερα έχει κάνει το αντίθετο, ενώ ορισμένοι υπουργοί και κυβερνητικοί παράγοντες συνεχίζουν να αποθαρρύνουν, αντί να προσελκύουν, το επενδυτικό ενδιαφέρον. Η πολιτική σταθερότητα και η αξιοπιστία της ασκούμενης πολιτικής παραμένουν οι βάσεις του εγχειρήματος επανεκκίνησης της οικονομίας. Σ’ αυτόν τον τομέα, το τέλος των ψευδαισθήσεων σημαίνει την εγκατάλειψη της προηγούμενης πολιτικής του ΣΥΡΙΖΑ και την άμεση προσαρμογή του στην κοινωνική και οικονομική πραγματικότητα.

Ταυτόχρονα με τα παραπάνω, η χώρα έχει ανάγκη άμεσα από ένα ευρύ πρόγραμμα προοδευτικών μεταρρυθμίσεων στο πολιτικό σύστημα, στη Δημόσια Διοίκηση, στην Υγεία, στην Παιδεία, στη Δικαιοσύνη, στον τομέα της μεταναστευτικής πολιτικής και στο κοινωνικό κράτος.

Η απεξάρτηση της Δημόσιας Διοίκησης από τις κομματικές και πελατειακές αγκυλώσεις, η εμπέδωση της αξιοκρατίας και της λογοδοσίας στη λειτουργία του κρατικού μηχανισμού, η καθιέρωση των γ.γ. υπουργείων με προκήρυξη και θητεία, η ενδοϋπηρεσιακή κινητικότητα, η αξιολόγηση δομών, προσωπικού και υπηρεσιών στο σύνολο του Δημοσίου, η αναγνώριση κινήτρων στους άριστους και η ουσιαστική αναβάθμιση της Εθνικής Σχολής Δημόσιας Διοίκησης είναι οι αυτονόητες -για ένα ευρωπαϊκό κράτος- προτεραιότητες της μεταρρύθμισης των δημόσιων πολιτικών. Και για την Ελλάδα είναι επείγουσες αυτές οι προτεραιότητες.

Το ίδιο συμβαίνει για την επιτάχυνση της απονομής της δικαιοσύνης, της συγκρότησης μίας οργανωμένης μεταναστευτικής πολιτικής, της εμβάθυνσης των μεταρρυθμίσεων στην Παιδεία, όσο και αν το αυτονόητο μερικές φορές περνάει από την ανάγκη απόκρουσης προηγούμενων οπισθοδρομικών εγχειρημάτων και εμμονών της κυβέρνησης.

Το τέλος των ψευδαισθήσεων πρέπει να δώσει τη θέση του σε μία νέα αρχή για τη χώρα, με δυναμική και προοδευτική προοπτική εξόδου από την κρίση. Διαφορετικά ο κίνδυνος της απομόνωσης, της φτωχοποίησης και της διαλυτικής ακυβερνησίας θα συνεχίσει να ακυρώνει τις αιματηρές θυσίες που καλείται να κάνει και πάλι ο ελληνικός λαός.

* Καθηγητής, βουλευτής Αχαΐας της Δημοκρατικής Συμπαράταξης (ΠΑΣΟΚ-ΔΗΜΑΡ)