Και το νερό το κρύσταλλο θα ρέει απ’ τις οθόνες…

γράφει ο Βαγγέλης Γέττος   

Όπως συμβαίνει με οποιαδήποτε μορφή κεφαλαίου, έτσι και το μιντιακό κεφάλαιο κατά τις τελευταίες δεκαετίες τείνει να υπερσυσσωρεύεται στα χέρια όλο και λιγότερων ιδιοκτητών[1]. Η διαδικασία αυτή δεν συντελείται μόνο ποσοτικά, με εξαγορές μικρότερων συγκροτημάτων από κολοσσούς αλλά και ποιοτικά, μέσω της θεσμικής και οικονομικής στήριξης των εκάστοτε συστημάτων εξουσίας προς φιλικά προς αυτά διακείμενα συγκροτήματα ενημέρωσης και ψυχαγωγίας.

Η παγκόσμια αυτή πραγματικότητα αναδύεται με διάφορες εκφάνσεις, αναλόγως και των συγκεκριμένων χαρακτηριστικών κάθε πολιτικού συστήματος. Τα πρωτεία βεβαίως ανήκουν σε φασίζοντες ή απροκάλυπτα φασίστες ηγέτες που έχουν μετατρέψει τις δημοκρατίες τους σε προθαλάμους δικτατοριών. Δεν ξαφνιάζει π.χ. ο πρωθυπουργός της Ουγγαρίας Όρμπαν ο οποίος δίνει το 80% της κρατικής διαφήμισης σε άσημα, «πουθενάδικα» και διόλου δημοφιλή websites, μόνο και μόνο γιατί στηρίζουν τον αυταρχισμό του[2]. Πριν από δύο χρόνια, ο πρόεδρος της Βραζιλίας Μπολσονάρο ανακοίνωσε το πάγωμα των κρατικών διαφημίσεων σε ΜΜΕ που «λένε ψέματα»[3]. Βεβαίως, όταν τα οικονομικά μέτρα δεν αποφέρουν τα επιδιωκόμενα αποτελέσματα, από τη φαρέτρα βγαίνουν τα «τσεκούρια», όπως στην Τουρκία όπου ο πρόεδρος Ερντογάν, το 2016, έκλεισε μονομιάς 130 εφημερίδες, ραδιόφωνα και κανάλια[4]. Ακόμα όμως και σε χώρες που υπερηφανεύονται για την περίοπτη θέση που επιφυλάσσουν στις ευρωπαϊκές αξίες, η τάση δεν διαφέρει πολύ από την Ουγγαρία και τη Βραζιλία. Στην Κύπρο, φερ’ ειπείν, το σύνολο σχεδόν των ΜΜΕ, μετά από αλλεπάλληλες εξαγορές, ανήκει πλέον σε φίλους και ακραιφνής υποστηρικτές της δεξιάς κυβέρνησης Αναστασιάδη.

Η Ελλάδα ενός Κυριάκου Μητσοτάκη, ενός πρωθυπουργού χειροπόδαρα δεμένου από υπόδικους ναρκεμπόρους, εκβιαστές, παρακρατικούς παράγοντες και έναν καμβά υπουργών και βουλευτών πενήντα αποχρώσεων του φασισμού μόνο έκπληξη θα προκαλούσε αν δεν ακολουθούσε την παγκόσμια πεπατημένη. Η λίστα Πέτσα όσο και αν νοθεύτηκε δεν μπόρεσε να αποκρύψει τον δικτατορικών διαστάσεων φαβοριτισμό προς ιδιωτικά συγκροτήματα που κρατούν την παρούσα κυβέρνηση όρθια (και ενδεχομένως να την αφήσουν να πέσει με πάταγο όταν θα τους είναι πλέον άχρηστη).

Μία διαγώνια ματιά αρκεί για να αποδείξει τι εννοεί ο ελληνικός νεοφιλελευθερισμός όταν μιλάει για μικρότερο και αποτελεσματικότερο κράτος. Είναι αρκετά λίγα τα λεπτά ανάγνωσης των αριθμών για να καταλάβουμε πόσο μαλάκες θεωρούν τους/τις φορολογούμενους/ες αυτής της χώρας, πόσο γραμμένους έχουν τους φτωχοποιημένους, τους ανέργους, τους αυτοεργοδοτούμενους και τους μικροεπαγγελματίες που κλείνουν τα μαγαζιά τους λόγω χρεών στην εφορία για να μπορεί το πολιτικό ξόανο ονόματι Πέτσας να τους τρίβει στα μούτρα τα εξωφρενικά -ακόμα και ως μαγειρεμένα- νούμερα.

Προπορεύονται φυσικά οι ναυαρχίδες της φαιάς προπαγάνδας: SKAI (site & TV & radio) 1.024.000€, STAR (site & TV) 830.000, OPEN (site & TV) 550.000€, ALPHA (site & TV & ρ/σ) 704.000€, Καθημερινή (sites και φύλλα) 320.000€, Πρώτο Θέμα (sites και φύλλο) 350.000€, tvopen.gr (μόνο το site, όχι το κανάλι) 100.000€, Real (site, ραδιόφωνο, φύλλο) 145.000€.

Ακολουθούν τα τσουτσέκια της κυβέρνησης και τα απολειφάδια του έκπτωτου lifestyle: athensvoice.gr 180.000, bovary.gr (????) 100.000, iefimerida.gr 250.000, liberal.gr 150.000, lifo.gr 150.000, Newsbomb.gr 150.000. Και αυτά είναι μόνο μερικά από τα ελάχιστα τραγικά παραδείγματα της λίστας.

Ούτε λόγος να γίνεται για τα αντιπολιτευόμενα ΜΜΕ που έχουν λαμβάνειν κάτι ψιλά που μοιάζουν με έσοδα από κάλαντα σε σχέση με τον παραπάνω πακτωλό. Και φυσικά, στα αζήτητα και η δημόσια ενημέρωση που με 4 τηλεοπτικά κανάλια (ΕΡΤ 1,2,3, Sports), website και  ραδιοφωνικούς σταθμούς λαμβάνει όσα και το Πρώτο Θέμα μόνο του, τουτέστιν 350.000€.

Στην σαπίλα της μητσοτακικής Ελλάδας πρώτα κλείνουν τα στόματα. Μετά κλείνουν οι δρόμοι. Για να μην κατεβάσουν ρολά και στις βασικές μας ελευθερίες, μία είναι η οδός: η νεολαία, ο συνειδητοποιημένος λαός και ό,τι έχει μείνει από το ριζοσπαστικό κίνημα «να κατεβεί σαν άρχοντας, να κατεβεί σαν λύκος».

[1] Υπάρχουν αριστερά ΜΜΕ; McChesney Robert W.,  The Monthly Review Imprint, 2005

[2] Η άλωση των ΜΜΕ αλά Ορμπάν, Νίκος Σερβετάς, documento.gr, 3.10.2018

[3] Μπολσονάρου: Τέλος στην κρατική διαφήμιση σε ΜΜΕ που «λένε ψέματα», naftemporiki.gr, 30.10.2018

[4] Πογκρόμ Ερντογάν σε ΜΜΕ-Εκλεισε 130 κανάλια, ραδιόφωνα, εφημερίδες, iefimerida.gr, 28.7.2016