Προς μετωπική η κυβέρνηση με τους δανειστές για το Ασφαλιστικό

«Χωρίς μείωση των κύριων συντάξεων, δεν βγαίνει ο λογαριασμός» είναι το μήνυμα που στέλνουν στην Αθήνα οι δανειστές, την ώρα που η κυβέρνηση σπρώχνει παραπίσω το νομοσχέδιο, αναζητώντας τη... μαγική λύση - ήτοι την εξοικονόμηση 1,8 δισ ευρώ από το Ασφαλιστικό εντός του 2016, αλλά και μεταρρυθμίσεις που θα το καθιστούν βιώσιμο μακροπρόθεσμα.

Αν και επισήμως οι Ευρωπαίοι αποφεύγουν να σχολιάσουν τις θέσεις της κυβέρνησης και παραπέμπουν στις διαβουλεύσεις που θα γίνουν επί ελληνικού εδάφους τον Ιανουάριο, πηγές από το στρατόπεδο των δανειστών αναφέρουν ότι η Αθήνα για να εκπληρώσει τις υποχρεώσεις της και να τηρήσει τις δεσμεύσεις της, δεν μπορεί να αποφεύγει τις δύσκολες αποφάσεις.

Είναι ενδεικτικό ότι αν και ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ απέφυγε επιμελώς να πάρει ανοικτά θέση για την ελληνική πρόταση περί αύξησης των ασφαλιστικών εισφορών αντί μείωσης των συντάξεων, σημείωσε ότι η άποψη του Ταμείου επί του θέματος δεν έχει γενική εφαρμογή αλλά εξαρτάται από την κατάσταση της κάθε χώρας.

Τι σημαίνει πρακτικά αυτό για όσους ξέρουν να αποκρυπτογραφούν τους χρησμούς του ΔΝΤ;

Oτι το Ταμείο δεν πρόκειται να συναινέσει σε αύξηση των εισφορών, με δεδομένο ότι η ελληνική οικονομία εξακολουθεί να πάσχει από έλλειμμα ανταγωνιστικότητας, σύμφωνα τουλάχιστον με τα δικά τους σταθμά.

Το ερώτημα που απασχολεί και τους δανειστές είναι αν η κυβέρνηση μπορεί να αντέξει τέτοια δύσκολα μέτρα, όπως η μείωση των κύριων συντάξεων.

Από τις επίσημες δηλώσεις κυβερνητικών στελεχών - η τελευταία έγινε από τον Ευκλείδη Τσακαλώτο - προκύπτει ότι επιδιώκεται ο... τετραγωνισμός του κύκλου, δηλαδή μεταρρυθμίσεις στο Ασφαλιστικό, χωρίς περικοπές συντάξεων.

Ωστόσο, οι γενικές αρχές του νέου Ασφαλιστικού, όπως δημοσιοποιήθηκαν στους κοινωνικούς φορείς, αποκαλύπτουν «γκρίζες» ζώνες και παγίδες:

• Κατ' αρχάς, τα νέα ποσοστά αναπλήρωσης θα είναι αντιστρόφως ανάλογα των συντάξιμων αποδοχών. Τι σημαίνει πρακτικά αυτό; Ότι όσο μεγαλύτερες είναι οι συντάξιμες αποδοχές, τόσο μικρότερο το ποσοστό αναπλήρωσης και η σύνταξη. Αυτό που ακούγεται είναι για τους χαμηλόμισθους το ποσοστό θα κυμαίνεται στο 60- 65%, αλλά για τους υψηλόμισθους θα περιορίζεται στο 50-55%. Όπως επισημαίνουν παράγοντες της κοινωνικής ασφάλισης, σε αυτό το μοντέλο ελλοχεύει ο κίνδυνος στρεβλώσεων, καθώς για τους "χαμηλούς" θα υπάρχει και η Εθνική Σύνταξη των 383 ευρώ.
• Η εφαρμογή των αλλαγών θα είναι άμεση και εκτός απροόπτου δεν θα προβλεφθούν μεταβατικές περίοδοι, στη διάρκεια των οποίων οι συντάξεις θα υπολογίζονται με "διπλό" σύστημα (συνδυασμός παλιού και νέου συστήματος), όπως προβλέπει ο νόμος του 2010.
• Οι επικουρικές συντάξεις γλιτώνουν από τη ρήτρα μηδενικού ελλείμματος αλλά υπόκεινται στον κανόνα βιωσιμότητας, δηλαδή όχι Γιάννης αλλά... Γιαννάκης. Στην πραγματικότητα, από τη στιγμή που «κόβεται» κάθε κρατική επιχορήγηση, οι επικουρικές συντάξεις μπαίνουν σε καθεστώς μόνιμου «κουρέματος».

Γιώργος Παππούς