Οσμή σκανδάλου στο υπουργείο Εξωτερικών...

Του Δημήτρη Μηλάκα

Φεύγοντας από το υπουργείο Εξωτερικών ο Νίκος Κοτζιάς καταχώνιασε σε κάποιο συρτάρι έναν «σκελετό». Πρόκειται για ένα έγγραφο - κομμάτι από το παζλ της υπόθεσης του σκανδαλώδους (ως προς τη μεθόδευσή του) διαγωνισμού για την επιλογή της εταιρείας που είχε (προ)αποφασιστεί να αναλάβει την υποστήριξη των διπλωματικών αρχών της χώρας στο εξωτερικό για τη θεώρηση ταξιδιωτικών εγγράφων (visa).

Αυτός ο «σκελετός» φαίνεται, τελικά, πως βαραίνει τον πρώην υπουργό, καθώς ειδικός συνεργάτης (του;) σε δισέλιδο στην «Εφημερίδα των Συντακτών» της Τετάρτης 31 Οκτωβρίου προσπάθησε να αφαιρέσει κάτι από το βάρος των όσων το «Ποντίκι» έχει δημοσιεύσει για τη «χρυσή μπίζνα». «Ο Νίκος Κοτζιάς κατακύρωσε τον διεθνή διαγωνισμό εφαρμόζοντας κατά γράμμα αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικρατείας» έγραψε ο «ειδικός συνεργάτης». Ας δούμε, λοιπόν, αυτήν τη νομιμότητα...

Το έγγραφο που... αναπαύεται σε κάποιο συρτάρι του ΥΠΕΞ είναι η υπ’ αριθμόν 11/2017 γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους (τμήμα α’). Η γνωμοδότηση απαντά στο ερώτημα που είχε θέσει από τις 31 Αυγούστου του 2016 το ΥΠΕΞ για το «αν είναι σύννομη η κατακύρωση στην εταιρεία Space Hellas Α.Ε. της γεωγραφικής ζώνης 3 (σ.σ.: σε αυτήν τη ζώνη περιλαμβάνονται οι χώρες Τουρκία, Αίγυπτος, Ισραήλ, Λίβανος, Ιορδανία, Σαουδική Αραβία, Κουβέιτ, Μπαχρέιν, Κατάρ, Ιράν, Αλγερία, Τυνησία, Μαρόκο, Ομάν και Υεμένη) του διαγωνισμού για την ανάδειξη παρόχου υποστήριξης των προξενικών αρχών στη διαδικασία θεωρήσεων εισόδου (visa)».

Το εν λόγω ερώτημα υποβλήθηκε από το ΥΠΕΞ στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους με την ελπίδα να ανατραπεί η απόφαση 82/2016 της Επιτροπής Αναστολών του Συμβουλίου της Επικρατείας, όπου είχε προσφύγει και δικαιωθεί η Space Hellas Α.Ε. αμφισβητώντας το πρώτο αποτέλεσμα του διαγωνισμού που είχε κατακυρώσει και τις πέντε γεωγραφικές ζώνες στην εκλεκτή του Νίκου Κοτζιά εταιρεία Global Visa Center World.

Η μεθόδευση

Πριν δούμε τη γνωμοδότηση του ΝΣτΚ στο ερώτημα του ΥΠΕΞ, ας παρακολουθήσουμε επιγραμματικά τι προηγήθηκε στη διαδικασία του διαγωνισμού:

1. Με την απόφαση 085/ΓΕΝ/ΑΣ 10611/30.9.2015 ο υπουργός (Κοτζιάς) προκηρύσσει τον ανοιχτό δημόσιο διεθνή διαγωνισμό για την ανάδειξη του παρόχου.

2. Στον διαγωνισμό που διενεργήθηκε στις 3.8.2015 συμμετείχαν 6 εταιρείες. Με την απόφαση Φ.085/ΓΕΝ/ΑΣ 13904/17.9.2015 του γ.γ. του ΥΠΕΞ επικυρώθηκε το πρακτικό της επιτροπής αξιολόγησης των προσφορών που επέτρεψε τη συμμετοχή στον διαγωνισμό τριών ελληνικών εταιρειών (Global Visa Center World , Space Hellas Α.Ε. και Newsphone Hellas) αφήνοντας έξω τον πολυεθνικό γίγαντα στο είδος του VFS, ο οποίος μέχρι τότε είχε το μεγαλύτερο μέρος της δουλειάς – και εξακολουθεί να την έχει και σήμερα λειτουργώντας ως υπεργολάβος της Global Visa Center World, η οποία τελικά πήρε τα 4/5 του έργου.

3. Με την υπουργική απόφαση ΑΠΦ.085/ΓΕΝ/ΠΑΡΟΧΟΣ/ΑΣ 18038/ 2.12.2015 επικυρώθηκε το πρακτικό αξιολόγησης των προσφορών και η εταιρεία Global Visa Center World αναδείχτηκε ανάδοχος και για τις πέντε γεωγραφικές ζώνες, δηλαδή για όλον τον κόσμο.

4. Η Space Hellas Α.Ε άσκησε προδικαστική προσφυγή και ο υπουργός με την πράξη 18986/29.12.2015 αποφάσισε την αναπομπή της υπόθεσης και πάλι στην Επιτροπή Αξιολόγησης για να επαναληφθεί η διαδικασία.

5. Η επιτροπή εισηγήθηκε και πάλι να κατακυρωθούν και οι πέντε γεωγραφικές ζώνες στην εκλεκτή Global Visa Center World. Την εισήγηση έκανε δεκτή με την απόφαση ΑΠΦ.085/ΓΕΝ/ΠΑΡΟΧΟΣ/ΑΣ587/12.1.2016 ο Ν. Κοτζιάς.

6. Η Space Hellas άσκησε και κατά αυτής της υπουργικής απόφασης προδικαστική προσφυγή, η οποία απερρίφθη σιωπηρώς (κοινώς ο Νίκος Κοτζιάς την αγνόησε).

7. Αντιμέτωπη με τη σιωπηρή απόρριψη, η Space Hellas Α.Ε. άσκησε ασφαλιστικά μέτρα, τα οποία εν μέρει (για την περιοχή 3) έγιναν δεκτά με την απόφαση 82/2016 του Συμβουλίου της Επικρατείας.

Προκειμένου να παρακάμψει το εμπόδιο των ασφαλιστικών μέτρων και να συνεχίσει τη διαδικασία, ο υπουργός αποφάσισε να συμμορφωθεί προς τα πιθανολογηθέντα ως βάσιμα με την απόφαση της Επιτροπής Αναστολών του ΣτΕ και να μην αναμείνει την έκδοση οριστικής απόφασης.

Με την ΑΠΦ.085/ΓΕΝ/ΠΑΡΟΧΟΣ/ΑΣ 11963/11.7.2016 ο Νίκος Κοτζιάς «άφησε» στη Space Hellas το πλεονέκτημα στη ζώνη 3 και συνέχισε τον διαγωνισμό για τις υπόλοιπες τέσσερις ζητώντας νέα αξιολόγηση. Ταυτόχρονα, προκειμένου να ακυρώσει το πλεονέκτημα της Space Hellas, ο Νίκος Κοτζιάς υπέβαλε το ερώτημα στο Νομικό Συμβούλιο του Κράτους – όπως προαναφέραμε – για το κατά πόσο είναι σύμφωνη με τον νόμο η κατακύρωση της σύμβασης για τη ζώνη 3 στη Space Hellas.

Και η ομόφωνη γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους ήταν ότι «είναι σύννομη η κατακύρωση του διαγωνισμού στην εταιρεία Space Hellas Α.Ε. της γεωγραφικής ζώνης 3».

Με το «έτσι θέλω»

Παρ’ όλα αυτά, δηλαδή την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας και τη γνωμοδότηση του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους από τον Ιανουάριο του 2017, ο τέως υπουργός αρνήθηκε μέχρι την αποχώρησή του να κατακυρώσει το έργο στη Space Hellas Α.Ε.

Το ίδιο χρονικό διάστημα που ο πρώην ΥΠΕΞ αρνούνταν να συμμορφωθεί με αποφάσεις και καταχώνιαζε γνωμοδοτήσεις που δικαίωναν μια εταιρεία (τη Space Hellas Α.Ε.) για να αναλάβει το έργο στη ζώνη 3, προωθούσε ταχύτατα τις διαδικασίες οι οποίες τελικά οδήγησαν στην παραχώρηση των υπόλοιπων τεσσάρων ζωνών στην εκλεκτή (του) Global Visa Center World.

Στο «Ποντίκι» ασχοληθήκαμε πρώτη φορά με αυτήν την υπόθεση τον Δεκέμβριο του 2016 ελπίζοντας, όπως γράφαμε τότε, να μην είναι αλήθεια τα όσα ακούγαμε και μαθαίναμε για την παρέμβαση του υπουργού Εξωτερικών στην εξέλιξη ενός διαγωνισμού υπέρ της εκλεκτής Global Visa Center World εταιρείας και των εκλεκτών της μετόχων.

Η εν λόγω εταιρεία, η οποία ιδρύθηκε μόλις τρεις βδομάδες πριν από τη δημοσιοποίηση του διαγωνισμού με κεφάλαιο 24.000 ευρώ, διεκδίκησε την εκτέλεση ενός τεχνολογικά απαιτητικού έργου και, δίχως να έχει την παραμικρή υποδομή, το κέρδισε, έχοντας μάλιστα ανταγωνιστές την παγκόσμια ηγέτιδα δύναμη στον χώρο VFS, η οποία αποβλήθηκε από την πρώτη φάση του διαγωνισμού (προφανώς, συμπεραίνουμε, γιατί είχε συμφωνήσει να συνεχίσει υπεργολαβικά το έργο) και μια ελληνική εταιρεία, τη Space Hellas Α.Ε., με 30ετή παρουσία στον χώρο της τεχνολογίας και με 300 Έλληνες εργαζομένους σε αυτήν.

Τα όσα αναφέρουμε πιο πάνω μπορούν να σκιαγραφήσουν τον τρόπο με τον οποίο εξελίχθηκε μέσα από (πολιτικές) μεθοδεύσεις ο διαγωνισμός για να διαμορφωθεί το αποτέλεσμα όπως ακριβώς διαμορφώθηκε.

Απόδειξη των μεθοδεύσεων του πρώην ΥΠΕΞ αποτελεί το γεγονός ότι, αν και θα έπρεπε τουλάχιστον να κατακυρώσει τον διαγωνισμό για τη ζώνη 3 από τον Ιανουάριο του 2017 στη Space Hellas Α.Ε., δεν το είχε πράξει μέχρι την ημέρα της αποχώρησής του.

Κάτι που επίσης αξίζει να υπογραμμιστεί είναι ότι η ζώνη 3, την οποία ο υπουργός άφησε ακάλυπτη από το νέο «ασφαλές σύστημα» που υποτίθεται ότι θα δημιουργούνταν ως αποτέλεσμα του διαγωνισμού, περιλαμβάνει χώρες οι οποίες συνορεύουν με τη Συρία και ως εκ τούτου μέσω αυτών των χωρών αναζήτησαν ταξιδιωτικά έγγραφα εκατοντάδες χιλιάδες πρόσφυγες από τη Συρία.

Στο παρεμπόριο που μοιραία αναπτύχθηκε, το οποίο – απ’ ό,τι φαίνεται – δεν βιάστηκε να αντιμετωπίσει ο πρώην ΥΠΕΞ, οι ελληνικές visa έσπασαν σε αριθμό κάθε ρεκόρ ξεπερνώντας ακόμα και χώρες όπως η Γαλλία, που είχε παραδοσιακά προνομιακές σχέσεις και δεσμούς στη Συρία. Ρεκόρ θα πρέπει να έσπασαν και τα μαύρα έσοδα των «επιτήδειων» τους οποίους υποτίθεται ότι κυνηγούσε ο πρώην υπουργός, καθώς είναι κοινό μυστικό ότι αυτές οι visa, που αφορούσαν εύπορους ανθρώπους οι οποίοι έφευγαν τρέχοντας από τη Συρία, κοστίζουν χιλιάδες ευρώ η κάθε μία.

Ένα ερώτημα, λοιπόν, που θα μπορούσε να απαντήσει ο πρώην υπουργός, καθώς μάλιστα διατυπώνεται και από την Ε.Ε., είναι πόσες χιλιάδες visa παραχώρησαν οι ελληνικές αρχές στις χώρες της 3ης ζώνης σε Σύρους πρόσφυγες;

Ερωτήματα προς έρευνα

Στο «Ποντίκι» επανήλθαμε σ’ αυτό το θέμα τον προηγούμενο μήνα με τρία δημοσιεύματα, πολύ πριν αυτή η υπόθεση βρεθεί στο κέντρο της αντιπαράθεσης του Ν. Κοτζιά και με τον Πάνο Καμμένο. Πολύ πριν φανεί στον ορίζοντα η παραίτηση Κοτζιά, το «Ποντίκι» στο ρεπορτάζ του υποστήριζε ότι ο πρώην υπουργός:

● Οργάνωσε έναν διαγωνισμό με προαποφασισμένο αποτέλεσμα.

● Με επίμονα μεθοδικό τρόπο ευνόησε μια εταιρεία η οποία δεν είχε την οικονομική - τεχνική υποδομή για να αναλάβει το έργο και δεν θα μπορούσε να ανταγωνιστεί τους αντιπάλους της στον διαγωνισμό δίχως την πολιτική βοήθεια και παρέμβαση.

● Με τις παρεμβάσεις του τελικά εξασφάλισε για την εκλεκτή του εταιρεία μια «νόμιμη» μεσιτεία σε μια σίγουρη και κερδοφόρο – με πολλά εκατομμύρια ευρώ τζίρο τον χρόνο – δουλειά, την οποία τελικά συνεχίζουν να κάνουν... άλλοι.

Το υπουργείο Εξωτερικών δεν απάντησε σε κανένα από τα δημοσιεύματα του «Ποντικιού», που είχαν να κάνουν, όπως και το σημερινό, με τις σκιές που δημιούργησαν πολιτικές παρεμβάσεις και μεθοδεύσεις προκειμένου να καθοριστεί το αποτέλεσμα του διαγωνισμού.

Είναι προφανές ότι και οι απαντήσεις που επιχείρησε να δώσει ο «ειδικός συνεργάτης» (της «Εφημερίδας των Συντακτών» ή του πρώην ΥΠΕΞ, ποιος ξέρει;) δεν μπορούν να κρύψουν το σκελετό που έχει μείνει πίσω στα συρτάρια του ΥΠΕΞ.

Μάλιστα, ο εν λόγω σκελετός ίσως αρχίσει να αποκτά την πραγματική του διάσταση αν αρχίσει έρευνα (και) για τον τρόπο υλοποίησης της σύμβασης που εξασφάλισαν οι εκλεκτοί επιχειρηματίες της GVCW και αρχίσουν να διατυπώνονται ερωτήματα όπως:

1. Γιατί η μητρική εταιρεία της GVCW είναι στην Κύπρο;

2. Πώς η θυγατρική GVCW εγγυήθηκε δάνειο πάνω από ένα εκατομμύριο ευρώ στη μητρική;

3. Ποιος δέχτηκε αυτήν την εγγύηση;

4. Υπάρχουν άλλες εταιρείες off shore της GVCW στην Κύπρο και για ποιο λόγο;

5. Πόσες εγκαταστάσεις έχουν δημιουργήσει στις χώρες όπου δραστηριοποιούνται;

6. Πού φορολογούνται τα κέρδη της και πού τα δηλώνουν οι μέτοχοί της;

Και πάει λέγοντας...

Ενημέρωση από το ΔΣ της GLOBAL VISA CENTER WORLD (HELLAS) για το έργο της διαχείρισης της έκδοσης βίζα από το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών

Το Ποντίκι έλαβε χτες-- σε ώρα που δεν ήταν δυνατό να περιλάβει στην έντυπη έκδοσή του-- την κοινής λήψης ανακοίνωση της  εταιρίας GLOBAL VISA CENTER WORLD (HELLAS) «για το έργο της διαχείρισης της έκδοσης βίζα από το ελληνικό Υπουργείο Εξωτερικών».

Επειδή το Ποντίκι έχει ασχοληθεί επιμελώς με το θέμα και επειδή συμπτωματικά στο σημερινό φύλο υπάρχει  ρεπορτάζ γύρω από αυτήν την υπόθεση παραθέτουμε ολόκληρο το ενημερωτικό δελτίο της   GLOBAL VISA CENTER WORLD (HELLAS)  προκειμένου να προβληθούν ανεμπόδιστα και οι θέσεις της εταιρείας: