Το κόλπο γκρόσο με τις Golden Visa και η κινεζική «εισβολή»

Το «πάρτι» με τις Golden Visa και τις παράτυπες πωλήσεις ακινήτων σε κινέζους, για το οποίο κατηγορείται ο – πρώην πλέον – αντιπρόεδρος της Jumbo Ευάγγελος Παπαευαγγέλου, έγινε μέσα στους τελευταίους τρεις μήνες. Στο διάστημα αυτό, μέσα από τα οκτώ τερματικά POS που είχε προμηθευτεί η εταιρία Destiny, συμφερόντων της οικογένειας Παπαευαγγέλου, από την Εθνική Τράπεζα έγιναν 265 συναλλαγές ύψους 40 εκατομμυρίων ευρώ.

Υπό κανονικές συνθήκες αυτός ο όγκος των συναλλαγών γίνεται σε βάθος τουλάχιστον μιας διετίας. Κι αυτή η φρενίτιδα που καταγράφηκε στα 8 επίμαχα POS ήταν κι εκείνη που έκανε την UnionPay International, τον φορέα διαχείρισης καρτών της Κίνας, να ενεργοποιήσει το σήμα του συναγερμανού – ένα σήμα, που έφθασε από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ως την Τράπεζα της Ελλάδος και την πρεσβεία της Κίνας στην Αθήνα.

Το κόλπο ήταν σχετικά απλό και είχε έναν βασικό στόχο – να σπάσει τα capital controls που ισχύουν στην Κίνα και, ταυτόχρονα, το νομικό πλαίσιο που ορίζει την χορήγηση Visa (Χρυσής Βίζα) στην Ελλάδα.

Τα capital controls στην Κίνα επιβλήθηκαν μετά την μεγάλη έξοδο κεφαλαίων του 2016 με στόχο την διαφύλαξη της ισοτιμίας του γουάν, και αυστηροποιήθηκαν τον τελευταίο ενάμισι χρόνο στην σκιά του εμπορικού πολέμου ΗΠΑ – Ουάσιγκτον. Το μοντέλο των κεφαλαιακών ελέγχων στην Κίνα διαφέρει από εκείνο της Ελλάδας και δεν απαγορεύει την εξαγωγή κεφαλαίων για επενδύσεις σε ακίνητα στο εξωτερικό. Προβλέπει όμως ότι για κάθε τέτοια επένδυση απαιτείται προηγούμενη αίτηση και έγκριση από τις αρμόδιες κινεζικές αρχές, και βεβαίως δεν μπορεί να γίνει μέσω κάρτας ξένης τράπεζας και POS.

Στην Ελλάδα η Golden Visa προϋποθέτει επένδυση στην χώρα ύψους τουλάχιστον 250.000 ευρώ. Ο σχετικός νόμος όμως ορίζει ότι η καταβολή του εν λόγων ποσού πρέπει να γίνεται αποκλειστικά με δίγραμμη τραπεζική επιταγή ή τραπεζικό έμβασμα και όχι μέσω POS.

Αυτήν ακριβώς την ασφαλιστική δικλείδα φέρεται να έσπασε η εταιρία Destiny του κ. Παπαευαγγέλου, που λειτουργούσε σε συνεργασία με εταιρίες real estate της Κίνας και εξασφάλιζε άφθονη πελατεία από κινέζους που ήθελαν είτε απλώς να παρακάμψουν την χρονοβόρα νομότυπη διαδικασία στην χώρα τους για επενδύσεις σε ακίνητα στο εξωτερικό, είτε – όπως διερευνούν πλέον οι εισαγγελικές αρχές – να αξιοποιήσουν το πρόγραμμα της Golden Visa ενδεχομένως και για ξέπλυμα χρήματος.

Η πρακτική που ακολουθείτο ήταν οι εξής: Η εταιρία Destiny είχε δώσει στα γραφεία real estate της Κίνας με τα οποία συνεργαζόταν τα POS της Εθνικής Τράπεζας. Οι κινέζοι μεσίτες είχαν ουρές πελατών που ήθελαν να αποκτήσουν γρήγορα την Golden Visa, η Destiny είχε επίσης μια μακρά λίστα με ακίνητα άμεσα διαθέσιμα προς πώληση στην Ελλάδα και οι αγοραπωλησίες γίνονταν με σταδιακές πληρωμές με κάρτες μέσω των POS της Εθνικής.

Είναι ενδεικτικό ότι η εταιρία του κ. Παπαευαγγέλου είχε αγοράσει πρόσφατα σειρά πολυτελών ακινήτων, ενώ είχε αποκτήσει ακριβά ακίνητα και μέσω των πλειστηριασμών που είχαν κάνει ελληνικές τράπεζες. Μεταξύ αυτών, είχε αποκτήσει έναντι 4,7 εκατομμυρίων ευρώ την βίλα του εκδότη Πέτρου Κωστόπουλου στην Φιλοθέη, καθώς και τέσσερα ακίνητα του Γιώργου Κούμπα στο Ψυχικό έναντι 2 εκατομμυρίων ευρώ.

Η αποκάλυψη της υπόθεσης οδηγεί τις ελληνικές, ευρωπαϊκές και κινεζικές αρχές σε βάσιμες υποψίες για ανάλογες πρακτικές και από άλλες εταιρίες ή επιχειρηματίες και η έρευνα αναμένεται να επεκταθεί σε πολλά επίπεδα. Η υπόθεση ελέγχεται ήδη τόσο από την ΕΚΤ όσο και από την Τράπεζα της Ελλάδος, ενώ οι πληροφορίες αναφέρουν ότι έχουν ζητηθεί επίσης στοιχεία από την πρεσβεία της Κίνας στην Αθήνα, ενώ οι κινεζικές δικαστικές αρχές αναμένεται να ζητήσουν άμεσα και την συνδρομή της ελληνικής δικαιοσύνης.

Οι ίδιες πληροφορίες αναφέρουν ότι η εταιρία Destiny είχε προμηθευτεί POS και από δύο ακόμη ελληνικές τράπεζες, την Eurobank και την Πειραιώς, για τον ίδιο σκοπό. Εκεί όμως διαπιστώθηκε εγκαίρως η ασυνήθιστα έντονη «δραστηριότητα» των τερματικών και οι τράπεζες τα πήραν πίσω. Η απουσία ανάλογων αντανακλαστικών και από την Εθνική έχει ήδη οδηγήσει στην απόφαση για απομάκρυνση τουλάχιστον δύο στελεχών της τράπεζας.

Ανάλογα, γενικευμένα κρούσματα παράτυπων αγοραπωλησιών ακινήτων από κινέζους είχαν καταγραφεί πρόσφατα και στην Αυστραλία, ενώ στην Ελλάδα η φρενίτιδα των κινέζων για την αγορά ακινήτων έχει κορυφωθεί τον τελευταίο χρόνο.

tvxs.gr