Να δεις τι σου ‘χω για μετά…

του Γιώργου Καρελιά  

Οι επιδημίες και οι πανδημίες κάποτε τελειώνουν. Και τότε ξεπροβάλλει το «μετά». Βεβαίως, σήμερα βρισκόμαστε κοντά στην κορύφωσή της και είναι λογικό όλη η μέριμνα να είναι στραμμένη στην αντιμετώπισή της.

Όμως, οι σοβαρές κυβερνήσεις(πρέπει να) προετοιμάζονται γι’ αυτό που θα συμβεί όταν οι λοιμοξιωλόγοι περάσουν σε δεύτερη μοίρα και στο προσκήνιο έρθουν οι οικονομολόγοι, οι επιχειρηματίες, οι εργαζόμενοι και οι άνεργοι.

Ηδη οι διεθνείς προβλέψεις είναι κατάμαυρες.

Και το μόνο που μπορούμε να ελπίζουμε είναι οι Οίκοι αυτής της κατηγορίας να πέσουν έξω, όπως έπεσαν το 2008, όταν έλεγαν ότι όλα πήγαιναν καλά και την επομένη κατέρρευσε η Lehman Brothers και μαζί της άρχισε η οικονομική κρίση, που γονάτισε και την Ελλάδα. Επειδή, όμως, αυτή τη φορά είναι πολύ πιθανό να μην πέσουν έξω, καλό είναι η κυβέρνηση να προσπαθήσει να υπολογίσει αυτό που έχει ξεκινήσει και πώς θα εξελιχθεί.

Τι έχει ξεκινήσει. Το πάγωμα (έως κατάρρευση) μεγάλων τομέων της οικονομίας, που απασχολούν εκατοντάδες χιλιάδες έως και εκατομμύρια εργαζομένους. Ηδη αυτοί είτε έχουν σταματήσει να εργάζονται και περιμένουν το κρατικό «οχτακοσάρι» για να βγάλουν ενάμιση μήνα είτε αντιμετωπίζουν πιέσεις για επιμήκυνση της εργασίας με μείωση αποδοχών.

Τι έρχεται. Ουδείς μπορεί να προβλέψει με, σχετική έστω, ακρίβεια. Αν, όμως, η κανονική ζωή δεν αποκατασταθεί, έστω στοιχειωδώς, πριν από το καλοκαίρι, δεν πρέπει να υπάρχουν αυταπάτες. Η προβλεπόμενη ύφεση μπορεί να ξεφύγει και το ΑΕΠ της χώρας να υποστεί ανεξέλεγκτη καθίζηση. Και αυτό δεν είναι παιχνίδι αριθμών. Αντανακλά στους ανθρώπους.

Τα εισοδήματα εκατομμυρίων ανθρώπων θα υποστούν μειώσεις, το ίδιο τα δημόσια έσοδα και αυτά των ασφαλιστικών ταμείων. Με ό,τι αυτό μπορεί να σημαίνει για τους μισθούς του Δημοσίου και τις συντάξεις, το μόνο οικονομικό πεδίο που δεν έχει επηρεαστεί ακόμα. Αν επηρεαστεί και αυτό, θα γίνει υπαρκτός ο κίνδυνος η χώρα να επιστρέψει στη μνημονιακή εποχή.

Βεβαίως, υπάρχει ακόμα το μαξιλάρι των δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ, που είχε αφήσει η προηγούμενη κυβέρνηση, για το οποίο τώρα πρέπει να την ευγνωμονεί η σημερινή και ας έλεγε άλλα όταν βρισκόταν στην αντιπολίτευση. Όμως, αν η «καραντίνα» της οικονομίας συνεχιστεί και μετά την, έστω σταδιακή, υποχώρηση της πανδημίας, οι εξελίξεις μπορεί να είναι ανεξέλεγκτες.

Η πανδημία μπορεί να απειλήσει τη ζωή μερικών εκατοντάδων και την υγεία λίγων χιλιάδων Ελλήνων, με βάση το λεγόμενο «καλό σενάριο», που προβάλλουν οι ειδικοί και η κυβέρνηση. Μακάρι να συμβεί αυτό. Όμως, για να μην είμαστε επιμηθείς, είναι φρόνιμο η κυβέρνηση να σχεδιάσει από τώρα πώς θα αντιμετωπίσει το «κακό σενάριο»(όχι στην πανδημία, αλλά) στην οικονομία, στην επιχειρηματικότητα, στην εργασία. Και για να συμβεί αυτό ο πρωθυπουργός θα χρειαστεί τη βοήθεια ικανών υπουργών και όχι εκείνων που διαπρέπουν στην προπαγάνδα. Ούτε εκείνων των συμβούλων του που επιχειρούν να φιλοτεχνήσουν το δικό του πορτρέτο ως νέου …Τσόρτσιλ, βάζοντάς τον να απαγγέλλει στη Βουλή ρήσεις του παλαιού Βρετανού πολιτικού.

Αν ο κ. Μητσοτάκης επιλέξει τον πρώτο δρόμο, θα μπορέσει να μετριάσει τις βαριές επιπτώσεις της πανδημίας στην εθνική οικονομία και στη ζωή των ανθρώπων. Αν αποτύχει σ’ αυτό και επιλέξει να αντισταθμίσει την αποτυχία με προπαγανδιστικές πιρουέτες, τότε ο τίτλος αυτού του άρθρου(από το ομώνυμο τραγούδι των Μαχαιρίτσα- Γκανά) θα μοιάζει πολύ αθώος μπροστά στο εφιαλτικό «μετά», που θα ζήσουμε.

Και αν αυτό το «μετά»- ο μη γένοιτο- έρθει, τότε οι πολλοί θα καταλάβουν αυτό που έχει πει ο Βρετανός συγγραφέας Τζον Λε Καρέ: «Σε κάθε κρίση τα θέματα είναι πολύ πιο περίπλοκα απ’ ό,τι αφήνουν στον κόσμο να μάθει».