Ναι στην ελπίδα, όχι στην αυταπάτη!

Ο κύβος ερρίφθη. Δεν είναι μόνο οι δημοσκοπήσεις, είναι και η εμφανής αλλαγή της διάθεσης του εξωτερικού παράγοντα, είναι και η μεταστροφή των εγχώριων κυρίαρχων κύκλων, όπως εκφράζεται από τα μεγάλα συγκροτήματα του τύπου, είναι κυρίως η δυναμική του εκλογικού σώματος, που μαρτυρούν ότι οι εκλογές της 25ης Ιανουαρίου θα δημιουργήσουν συνθήκες και προϋποθέσεις κυβερνητικής αλλαγής.

Ας κάνουμε λοιπόν μια υπόθεση εργασίας, πολύ ισχυρή αν λάβουμε υπόψη τις απαντήσεις της «κοινής γνώμης». Ας υποθέσουμε ότι η ψήφος θα είναι, και αυτή τη φορά, τιμωρητική. Οι απερχόμενοι (κατά τα φαινόμενα) διαχειριστές της κυβερνητικής εξουσίας θα «τιμωρηθούν» για τα δεινά που επισώρευσαν σε μια κοινωνία χωρίς άλλες αντοχές. Θα «τιμωρηθούν» γιατί, δεσμευμένοι από τις υπογραφές τους στα μνημόνια, δεν μπορούν πλέον να αφηγηθούν την παραμικρή ανακούφιση για το άμεσο μέλλον, ακόμα και αυτή που πρόσφερε (σε άλλες εποχές) το πελατειακό σύστημα.

Είναι πολύ λογικό και απολύτως συμβατό με την ανθρώπινη φύση η τιμωρητική διάθεση για τους απερχόμενους να συμπλέκεται με την ελπίδα ότι κάτι καλύτερο θα κάνουν οι επερχόμενοι. Aν όχι τίποτα άλλο, θα σταματήσουν αυτό τον κατήφορο προς την εξαθλίωση.

Αυτή η ελπίδα δεν πρέπει να δηλητηριαστεί. Αντιθέτως, είναι αναγκαία η ενίσχυση της , ακόμα και αν διαπιστώνεται ανακολουθία και διάθεση υπαναχώρησης των επίδοξων νικητών από τα υπεσχημένα.

Βεβαίως, η σύγχρονη ιστορία μας δίνει πλήθος παραδειγμάτων όπου οι ελπίδες και οι λαϊκές προσδοκίες διαψεύστηκαν οικτρά. Ενα από τα αποτελέσματα αυτών των αλλεπάλληλων διαψεύσεων είναι η γενικευμένη απαξίωση της πολιτικής στη συνείδηση των πολιτών, ιδανικό λίπασμα για την ανάπτυξη φαινομένων τύπου «Χρυσής Αυγής».

Όμως, για να καρπίσει η ελπίδα πρέπει να είναι ριζωμένη στην πραγματικότητα. Διαφορετικά, μπορεί να μετατραπεί σε αυταπάτη. Η πραγματικότητα λοιπόν επιτάσσει όχι μόνο να προσδιορίσεις τον εχθρό, αλλά και να ξέρεις πως θα τον νικήσεις. Εν προκειμένω, η διεκδίκηση είτε της μικρής ανακούφισης, είτε της μεγάλης ανατροπής, απαιτεί (πέραν της ψήφου) συγκρούσεις, μικρής και μεγάλης κλίμακας, για τις οποίες ο εργαζόμενος (ψηφοφόρος) δεν πρέπει να είναι απλώς έτοιμος, αλλά και αποφασισμένος. Οι επαγγελλόμενοι την όποια αλλαγή (μικρή, ή μεγάλη) οφείλουν να προειδοποιούν και να προετοιμάζουν το λαό για τις συγκρούσεις αυτές.

Η υπόσχεση ότι η όποια αλλαγή θα είναι αποτέλεσμα επιτήδειων χειρισμών, αφενός καλλιεργεί αυταπάτες, αφετέρου δημιουργεί προϋποθέσεις για την διάψευση της όποιας ελπίδας.

Όσο απαραίτητη είναι η αισιοδοξία της θέλησης για την αλλαγή, τόσο απαραίτητη είναι και η απαισιοδοξία της γνώσης για το πως θα γίνει αυτή η αλλαγή, για να θυμηθούμε και τον Αντόνιο Γκράμσι.

ΔΑΝΗΣ ΠΑΠΑΒΑΣΙΛΕΙΟΥ για τον ΗΜΕΡΟΔΡΟΜΟ