Εξαιρετικής συναισθηματικής αξίας…

Του Γιάννη Παντελάκη

Οι Δανοί έδειξαν «ανεκτικοί». Οι 3.000 κορώνες έγιναν 10.000 κορώνες. Το θέμα συζητήθηκε για περισσότερο από ένα μήνα και τελικά βρέθηκε η χρυσή τομή. Το ποσό ανέβηκε και το σχετικό νομοσχέδιο είναι έτοιμο. Οι Φιλελεύθεροι με τους δεξιούς και ακραίους δεξιούς κυβερνητικούς εταίρους διεύρυναν τη συμφωνία τους και με τους σοσιαλδημοκράτες. Και ολοι μαζί (σχεδόν διακομματικά δηλαδή) ομονόησαν σ' ένα κοινό στόχο. Ο οποίος, ωστόσο, είναι αποκρουστικός, ιδιαίτερα για μια ευρωπαϊκή χώρα του 2016.

Το νομοσχέδιο στο οποίο συμφώνησαν προβλέπει πως θα κατάσχεται οποιοδήποτε περιουσιακό στοιχείο έχουν οι πρόσφυγες που φτάνουν στη χώρα τους, ώστε να καλύπτονται με τον τρόπο αυτό τα εξοδα φιλοξενίας τους! Έβαλαν δυο προϋποθέσεις. Η κατάσχεση θ' αφορά χρηματικά ποσά που ξεπερνάνε τις 10.000 κορώνες (1340,27 ευρώ) και θα εξαιρούνται από την κατάσχεση «τα κοσμήματα, τα οικογενειακά πορτραίτα ή τυχόν αναμνηστικά που μπορούν να έχουν μαζί τους, παρά μόνο εάν έχουν μεγάλη χρηματική αξία». Όπως γράφει το σχετικό νομοσχέδιο, εξαιρούνται τα είδη «εξαιρετικής συναισθηματική αξίας». Πόσο ειρωνικό ακούγεται. Το αρχικό ποσό επάνω από το οποίο θα πραγματοποιούντο οι κατασχέσεις ήταν 3.000 κορώνες (402,08 ευρώ).

Όταν τον περασμένο Δεκέμβριο ακούστηκε αυτή η πρόταση (που φέρεται να ήταν ιδέα ενός ακροδεξιού βουλευτή), ένας ευρωβουλευτής του κεντροδεξιού κόμματος, ο Γενς Ρόχντε, παραιτήθηκε από το κόμμα του, εκφράζοντας απορία και ανησυχια, «καθώς οι Δανοί πολίτες δεν έχουν αντιδράσει και τόσο οργισμένα». Πράγματι, οι αρχικές τουλάχιστον αντιδράσεις περιορίστηκαν σε λίγες χιλιάδες υπογραφές που μαζεύτηκαν από πολίτες, παρ' ότι η πρόταση αυτή, όπως επεσήμαιναν αρκετοί, έμοιαζε με τη μεταχείριση που επεφύλασσαν οι ναζί όταν κυνηγούσαν τις μειονότητες. Να υπογραμμίσουμε πως η Δανία δεν είναι από τις χώρες που υποδέχτηκαν τα μεγαλύτερα κύματα προσφύγων. Υπολογίζεται ότι μέχρι το τέλος Οκτωβρίου η Δανία είχε δεχτεί περίπου 13.000 πρόσφυγες, ενώ η γειτονική Σουηδία 190.000.

Η Δανία είναι η χώρα που πήρε μια τόσο αποκρουστική απόφαση, αλλά δεν είναι η μοναδική χώρα που εδειξε μια ακραία επιφυλακτική στάση απέναντι στις στρατιές των απελπισμένων, ανθρώπων που για αντικειμενικούς λόγους (πόλεμοι, οικονομική ανέχεια) αναζήτησαν μια καλύτερη τύχη σε κάποια χώρα της Ευρώπης. Της Ευρώπης, που δεν είναι αμέτοχη για εστίες πολέμου και όχι μόνο. Ήδη εχουν στηθεί φράκτες για ν' αποτρέψουν την είσοδό των προσφύγων (σύνορα Ουγγαρίας - Σερβίας, Βουλγαρίας - Τουρκίας, στους Ισπανικούς θύλακες Θέουτα και Μελίγια με το Μαρόκο κ.α.), ενώ συχνά οι πρόσφυγες πέφτουν θύματα είτε κερδοσκόπων, είτε ακροδεξιών.

Η Ευρώπη εμφανίστηκε για μια ακόμα φορά διχασμένη στη διαχείριση αυτού του πραγματικά τεράστιου προβλήματος. Οι όποιες αποφάσεις σε συλλογικό επίπεδο απέτυχαν. Οι πρόσφυγες έρχονται κατά χιλιάδες και όσοι δεν πνίγονται στα παγωμένα νερά του Αιγαίου αντιμετωπίζουν μια διαφορετική πραγματικότητα σε κάθε χώρα. Η μοναδική λογική στην οποία οι περισσότερες χώρες ομονοούν είναι αυτή που λέει «ας δώσουμε μερικά χρήματα παραπάνω, για να μείνει το πρόβλημα μακρυά από μας». Και όταν το «πρόβλημα» δεν μένει μακρυά, υπάρχει η Δανία για να δείξει τον δικό της δρόμο. Ευτυχώς που κάνει μια εξαίρεση. Εξαιρεί από τις κατασχέσεις τα αντικείμενα «εξαιρετικής συναισθηματικής αξίας»! Προφανώς θεωρεί πως έτσι διασώζει την τιμή της…