Η λιτή αφθονία και οι τζιτζιφιόγκοι

Του Γιώργου Σταματόπουλου  

Τι ήταν να χρησιμοποιήσει, άστοχα, την έκφραση «ολιγαρκής αφθονία» ο πρωθυπουργός και τι να απαντήσει, ακόμη πιο άστοχα, ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης - χαμός στην επικοινωνιοσφαίρα, από σχετικούς και, κυρίως, άσχετους περί το νόημα της έκφρασης.

Μια πρόταση [εδώ και δεκαετίες υπάρχει αυτή η πρόταση στον κόσμο των ιδεών, δεν είναι εφεύρεση του Λατούς] εναντίον του καταναλωτισμού και της απεριόριστης ανάπτυξης έγινε παιχνίδι στο μυαλό των οπαδών της «άκαρδης» επιστήμης και του φιλελευθερισμού κι ούτε ήξεραν τι έλεγαν, λοιδορώντας δε, μην ξεχνιόμαστε, τον εν λόγω πνευματικό άνθρωπο.

Ας διάβαζαν τα βιβλία του Αυστριακού διανοητή Ιβάν Ιλιτς [«Εργαλεία για τη συμβιωτικότητα», «Στον σοσιαλισμό πηγαίνεις με ποδήλατο» κ.ά.] ή του Αμερικανού κοινωνιολόγου Κρίστοφερ Λας [«Η κουλτούρα του ναρκισσισμού», «Ο ελάχιστος εαυτός» κ.ά.] και ας εξεμούσαν αργότερα την αδαημοσύνη τους· επίσης του Οργουελ ή του Γάλλου Ζαν Κλοντ Μισεά ας πούμε -και επιτέλους μεγάλο κομμάτι του έργου του δικού μας Κορνήλιου Καστοριάδη. Α, μπα.

Αλλα βέβαια εννοούν αυτοί οι στοχαστές και άλλα [αντ’ άλλων] φαίνεται να έχει καταλάβει ο πρωθυπουργός· εάν όντως ήταν συνεπής αναγνώστης τους δεν θα προέβαινε σε αυτή την απερισκεψία - διότι τι άλλο από απερισκεψία είναι να μιλάς για αποανάπτυξη και να επιζητείς εκλιπαρώντας ξένους επενδυτές να προσέλθουν στη χώρα για επενδύσεις ώστε να έλθουν επιτέλους στον τόπο η ανάπτυξη, η προκοπή, η ευημερία [και όλα τα καλά του καπιταλισμού και του δυτικού πολιτισμού].

Ακούγοντας τη λέξη αποανάπτυξη μερικοί τζιτζιφιόγκοι στην ελληνική τηλοψία έχασκαν [βρε εδώ δεν έχουμε ανάπτυξη, συμφωνούσαν, η αποανάπτυξη μας έλειπε; - κάπως έτσι]. Ουδέποτε προβληματίστηκαν προφανώς εάν σε έναν πεπερασμένο πλανήτη χωρεί ή είναι εφικτή μια απεριόριστη ανάπτυξη - σκασίλα τους, αυτών και πολλών ακόμη, τελοσπάντων των περισσότερων για να συνεννοούμεθα.

Λέγοντας λοιπόν αποανάπτυξη δεν εννοούν όσοι την επικαλούνται ότι θα πάψει η ανάπτυξη και πάει, τέλος η ευημερία και η ίδια η ανθρωπότητα, προς θεού - μια ήπια ανάπτυξη προτείνουν στη θέση της αλόγιστης και απεριόριστης, μια ανάπτυξη που έχει θεμέλιο την ισοκατανομή του πλούτου, ή, έστω, τη δυνατότητα να τρέφονται όλοι οι άνθρωποι του πλανήτη, κάτι που δεν συμβαίνει με την τωρινή ανάπτυξη που όλοι ευαγγελίζονται, αδιαφορώντας για τα δεινά που επιφέρει στους λαούς καθώς και τους κινδύνους που επισωρεύει για τον πλανήτη ολόκληρο.

Ας πάψουν να γελούν λοιπόν όσοι «ιλαροποιούνται» στο άκουσμα και μόνο της έκφρασης «λιτή αφθονία» - δεν είναι για γέλια η έκφραση αλλά οι ίδιοι, μια και δεν πατάνε πουθενά αλλά είναι έρμαια και χειραγωγούμενα εκλεκτών [αναίσχυντων] προπαγανδιστών και πρακτόρων της αέναης ανάπτυξης [τρομάρα μας]. Βεβαίως και υπάρχουν ενστάσεις στην πρόταση αυτών των στοχαστών, που έχουν να κάνουν με τα μεγέθη, π.χ., και τον πληθυσμό, με τις «ανεπτυγμένες» και «υπανάπτυκτες» χώρες, ας ενταχθούν όμως στη σύγκρουση των ιδεών και όχι σχολών σκέψης [αυτές μας μάραναν].

Ολα αυτά, για να γίνουν κατανοητά, προαπαιτούν έναν νέο ανθρωπολογικό τύπο, απαλλαγμένο από παρασιτικούς καταναλωτισμούς και από κάθε τι περιττό, που βαραίνει και συσκοτίζει την καθημερινότητα και τη συνάφεια. Απαιτούν επίσης το ελάχιστο όριο αξιοπρέπειας [διαβίωσης].