Ποιος θα πείσει για τα εμβόλια;

 

Στην κρίσιμη αυτή καμπή της πανδημίας δεν θα αναμετρηθεί μόνον ο ορθολογισμός με τον σκοταδισμό. Αλλά και οι θεσμοί με το έλλειμμα εμπιστοσύνης που έχουν δημιουργήσει στους πολίτες.

 

γράφει ο Γεράσιμος Λιβιτσάνος

 

Η ιστορία της ανθρωπότητας είναι διδακτική: Η δυνατότητα του ανθρώπου να κατανοεί την φύση (δηλαδή η επιστήμη) και η ικανότητα του να επιδρά σε αυτή (δηλαδή η εργασία) διασφάλισε την επιβίωση του είδους μας επί δεκάδες χιλιάδες χρόνια. Αυτό θα συμβεί και σε τούτη την κρίσιμη καμπή. Η πανδημία του Covid 19 είναι προδιαγεγραμμένο ότι θα αναχαιτιστεί στο άμεσο μέλλον. Αυτό θα γίνει με τα εμβόλια, τα φάρμακα και τις παραγωγικές υποδομές που διαθέτουμε.

 

Θα το χρωστάμε στις επιστημονικές ομάδες που εργάστηκαν και εργάζονται σε εκατοντάδες σημεία του πλανήτη για να βρουν το αντίδοτο. Όπως και στους εκατοντάδες χιλιάδες, ίσως εκατομμύρια, εργαζόμενους στις φαρμακοβιομηχανίες, τις μεταφορές, τις υπηρεσίες και τις υγειονομικές μονάδες που θα φροντίσουν το αντίδοτο αυτό να παραχθεί και να φτάσει σε εμάς.

 

Όποια κι αν είναι η πολιτική, θρησκευτική και φιλοσοφική πεποίθησή του καθενός, θα οφείλει την απαλλαγή του από την μάστιγα του κορονοϊού στους παραπάνω λόγους. Είναι αντικειμενικό και αυταπόδεικτο. Δεν υπάρχει άλλος τρόπος. Όλως παραδόξως όμως, ένα από τα μεγαλύτερα προβλήματα που θα αντιμετωπίσουμε είναι το αυτονόητο να γίνει και πιστευτό.

Στις περισσότερες χώρες του πλανήτη (και στην Ελλάδα), οι διαχειριστές της κυβερνητικής εξουσίας αγωνιούν για το πώς θα πείσουν τους πολίτες να εκμεταλλευθούν στο έπακρο την δυνατότητα που θα τους παρασχεθεί για να θωρακιστούν απέναντι στον ιό. Για το πώς θα ξεπεραστεί ο δισταγμός του πολίτη, απέναντι στο άγνωστο και το νέο. Δίχως μάλιστα την πολυτέλεια της άνεσης χρόνου, μια και οι υγειονομικές – οικονομικές συνθήκες πιέζουν ασφυκτικά.

 

 

Στην Ελλάδα έχει ήδη ανακοινωθεί ότι θα υπάρξει μεγάλη ενημερωτική καμπάνια. Αντίστοιχες πρακτικές θα ακολουθηθούν στο μεγαλύτερο μέρος του ανεπτυγμένου κόσμου. Την ίδια στιγμή που η υποχώρηση της πανδημίας εξαρτάται και από την παροχή των ίδιων αγαθών και στον αναπτυσσόμενο.

 

Πολλοί μιλούν για μία δοκιμασία την οποία θα υποστεί ο ορθολογισμός. Γιατί θα βρει απέναντί του την συνομοσιολογία, τον σκοταδισμό, την θρησκοληψία, τον εθνικισμό, τον ατομισμό, τον σύγχρονο αναλφαβητισμό.

 

Αυτή, πράγματι, είναι μία πλευρά του προβλήματος. Ιδιαίτερα σημαντική αν σκεφτεί κανείς ότι τα προαναφερόμενα χαρακτηριστικά είχε η μέχρι πρότινος ηγεσία της πλέον ισχυρής χώρας του πλανήτη. Επίσης ότι καταγράφονται παγκόσμια στον πολιτικό λόγο.

 

Όμως υπάρχει και μία ακόμη σημαντική πλευρά: Το έλλειμμα εμπιστοσύνης των πολιτών απέναντι στους υφιστάμενους θεσμούς. Είτε πρόκειται γι αυτούς που λειτουργούν σε εθνικό επίπεδο, είτε σε υπερεθνικό. Ένα στοιχείο που καταγράφεται κάθε φορά που διενεργούνται ανάλογες ποιοτικές έρευνες. Ένα πρόβλημα βαθύ.

 

Πόσο πειστική -για παράδειγμα- μπορεί να είναι η Ευρώπαϊκή Ένωση απέναντι στους πολίτες χωρών όπως η Ισπανία, η Πορτογαλλία, η Ιταλία η ή Ελλάδα, όταν έχει επιβάλλει η επιχειρήσει να επιβάλλει στο παρελθόν αδιέξοδα και εξοντωτικά μνημόνια; Πώς θα πείσει ότι κινείται με γνώμονα το συμφέρον των πολιτών;

 

Στην δική μας χώρα, ποιος φορέας μπορεί να υπερηφανευθεί ότι χαίρει ευρείας εμπιστοσύνης με ανάλογα κριτήρια; Η κυβέρνηση; Η Εκκλησία; Η Δικαιοσύνη; Το πολιτικό σύστημα; Δυστυχώς ακόμη και το κύρος της επιστημονικής κοινότητας έχει «πληγωθεί» από το ευρύτερο περιβάλλον στο οποίο λειτουργεί και τις εξαρτήσεις που εμφανίζεται διαχρονικά να δημιουργεί.

 

Είναι φανερό ότι σε αυτή την συγκυρία θα πληρωθούν τιμήματα. Ας ελπίσουμε ότι δεν θα πληρωθούν ακριβά. Ότι θα επικρατήσει η εμπιστοσύνη στις δυνατότητες του ανθρώπου.