Παγκόσμια Ημέρα Προσφύγων - 82,4 εκατομμύρια ξεριζωμένοι το 2020

 «Κανένας δεν διαλέγει τα στρατόπεδα προσφύγων»  

Παρά την πανδημία, ο αριθμός των ανθρώπων που αναγκάστηκαν να αφήσουν τα σπίτια τους εξαιτίας των πολέμων, της βίας, των διώξεων και των παραβιάσεων ανθρωπίνων δικαιωμάτων άγγιξε τα 82,4 εκατομμύρια, αριθμός αυξημένος κατά 4% σε σχέση με το 2019. Αυτό καταδεικνύει η ετήσια έκθεση της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες «Παγκόσμιες Τάσεις», που δημοσιεύθηκε ενόψει της σημερινής Παγκόσμιας Ημέρας Προσφύγων.

 

Πρόκειται για την ένατη στη σειρά χρονιά που σημειώνεται αύξηση.Σήμερα, το 1% της ανθρωπότητας έχει εκτοπιστεί, ενώ έχει διπλασιαστεί ο αριθμός των ανθρώπων που έχουν αναγκαστεί να αφήσουν τα σπίτια τους σε σύγκριση με το 2011, όταν έφταναν στο σύνολο σχεδόν τα 40 εκατομμύρια. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία της έκθεσης, στο τέλος του 2020, 48 εκατομμύρια άνθρωποι ήταν εκτοπισμένοι στο εσωτερικό της χώρας τους (αριθμός αυξημένος κατά περισσότερο από 2,3 εκατομμύρια), ενώ 4,1 εκατομμύρια ήταν αιτούντες άσυλο Το 42% των εκτοπισμένων ήταν παιδιά κάτω των 18 ετών, ενώ εκτιμήσεις της Ύπατης Αρμοστείας δείχνουν ότι σχεδόν ένα εκατομμύριο παιδιά γεννήθηκαν ως πρόσφυγες από το 2018 ως το 2020.

 

Στην έκθεση σημειώνεται επίσης ότι στο απόγειο της πανδημίας το 2020 περισσότερες από 160 χώρες έκλεισαν τα σύνορά τους, με 99 κράτη να μην κάνουν καμία εξαίρεση για όσους αναζητούσαν προστασία.

 

Ο «Ημεροδρόμος» στέκεται από θέση αρχής απέναντι σε όλους εκείνους που αντιμετωπίζουν τους πρόσφυγες σαν εχθρούς, «εισβολείς» και ανθρώπους δεύτερης κατηγορίας.

 

Με αφορμή την Παγκόσμια Μέρα Προσφύγων δημοσιεύουμε το ποίημα της Warsan Shire. Η Warsan Shire γεννήθηκε το 1988. Είναι Σομαλή, γεννήθηκε στην Κένυα και ….βρέθηκε στο Λονδίνο μετά τον πρώτο χρόνο της ζωής της. Το ποίημα έχει τίτλο «Σπίτι» και δεν περιμένουμε να γίνει κατανοητό από τους μισανθρώπους. Απευθύνεται σε ανθρώπους.

 

Κανένας δεν αφήνει την πατρίδα του,

 

εκτός αν πατρίδα είναι το στόμα ενός καρχαρία

 

τρέχεις προς τα σύνορα μόνο όταν βλέπεις

 

ολόκληρη την πόλη να τρέχει κι εκείνη

 

οι γείτονές σου τρέχουν πιο γρήγορα από σένα

 

με την ανάσα ματωμένη στο λαιμό τους

 

το αγόρι που ήταν συμμαθητής σου

 

που σε φιλούσε μεθυστικά πίσω από το παλιό εργοστάσιο τσίγκου

 

κρατά ένα όπλο μεγαλύτερο από το σώμα του.

 

Αφήνεις την πατρίδα

 

μόνο όταν η πατρίδα δε σε αφήνει να μείνεις.

 

Κανένας δεν αφήνει την πατρίδα εκτός αν η πατρίδα σε κυνηγά

 

φωτιά κάτω απ΄ τα πόδια σου

 

ζεστό αίμα στην κοιλιά σου

 

δεν είναι κάτι που φαντάστηκες ποτέ ότι θα έκανες

 

μέχρι που η λεπίδα χαράζει απειλές στο λαιμό σου

 

και ακόμα και τότε ψέλνεις τον εθνικό ύμνο

 

ανάμεσα στα δόντια σου

 

και σκίζεις το διαβατήριό σου σε τουαλέτες αεροδρομίων

 

κλαίγοντας καθώς κάθε μπουκιά χαρτιού

 

δηλώνει ξεκάθαρα ότι δεν πρόκειται να γυρίσεις.

 

Πρέπει να καταλάβεις

 

ότι κανένας δε βάζει τα παιδιά του σε μια βάρκα

 

εκτός αν το νερό είναι πιο ασφαλές από την ξηρά

 

κανένας δεν καίει τις παλάμες του

 

κάτω από τρένα, ανάμεσα από βαγόνια

 

κανένας δεν περνά μέρες και νύχτες στο στομάχι ενός φορτηγού

 

τρώγοντας εφημερίδες

 

εκτός αν τα χιλιόμετρα που ταξιδεύει

 

σημαίνουν κάτι παραπάνω από ένα ταξίδι.

 

κανένας δε σέρνεται

 

κάτω από φράχτες

 

κανένας δε θέλει να τον δέρνουν

 

να τον λυπούνται

 

κανένας δεν διαλέγει τα στρατόπεδα προσφύγων

 

ή τον πλήρη σωματικό έλεγχο σε σημεία

 

όπου το σώμα σου πονούσε

 

ή τη φυλακή,

 

επειδή η φυλακή είναι ασφαλέστερη

 

από μια πόλη που φλέγεται

 

και ένας δεσμοφύλακας το βράδυ

 

είναι προτιμότερα από ένα φορτηγό

 

γεμάτο άντρες που μοιάζουν με τον πατέρα σου

 

κανένας δε θα το μπορούσε

 

κανένας δε θα το άντεχε

 

κανένα δέρμα δε θα ήταν αρκετά σκληρό

 

για να ακούσει τα:

 

γυρίστε στην πατρίδα σας μαύροι

 

πρόσφυγες

 

βρωμομετανάστες

 

ζητιάνοι ασύλου

 

που ρουφάτε τη χώρα μας

 

αράπηδες με τα χέρια απλωμένα

 

μυρίζετε περίεργα

 

απολίτιστοι

 

κάνατε λίμπα τη χώρα σας και τώρα θέλετε

 

να κάνετε και τη δική μας

 

πώς δε δίνουμε σημασία

 

στα λόγια

 

στα άγρια βλέμματα

 

ίσως επειδή τα χτυπήματα είναι πιο απαλά

 

από το ξερίζωμα ενός χεριού ή ποδιού

 

ή τα λόγια είναι πιο τρυφερά

 

από δεκατέσσερις άντρες

 

ανάμεσα στα πόδια σου

 

ή οι προσβολές είναι πιο εύκολο

 

να καταπιείς

 

από τα χαλίκια

 

από τα κόκαλα

 

από το κομματιασμένο κορμάκι του παιδιού σου.

 

Θέλω να γυρίσω στην πατρίδα,

 

αλλά η πατρίδα είναι το στόμα ενός καρχαρία

 

πατρίδα είναι η κάνη ενός όπλου

 

και κανένας δε θα άφηνε την πατρίδα

 

εκτός αν η πατρίδα σε κυνηγούσε μέχρι τις ακτές

 

εκτός αν η πατρίδα σού έλεγε να τρέξεις πιο γρήγορα

 

να αφήσεις πίσω τα ρούχα σου

 

να συρθείς στην έρημο

 

να κολυμπήσεις ωκεανούς

 

να πνιγείς

 

να σωθείς

 

να πεινάσεις

 

να εκλιπαρήσεις

 

να ξεχάσεις την υπερηφάνεια

 

η επιβίωσή σου είναι πιο σημαντική.

 

κανένας δεν αφήνει την πατρίδα εκτός αν η πατρίδα είναι

 

μια ιδρωμένη φωνή στο αυτί σου

 

που λέει

 

φύγε,

 

τρέξε μακριά μου τώρα

 

δεν ξέρω τι έχω γίνει

 

αλλά ξέρω ότι οπουδήποτε αλλού

 

θα είσαι πιο ασφαλής απ΄ ό,τι εδώ.

 

Σημείωση: Η μετάφραση του ποιήματος από την στην ιστοσελίδα του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης. 

πηγή