Το άγχος της τουριστικής επανεκκίνησης

του Παντελή Μπουκάλα

Περίπου μισόν αιώνα τώρα, η Ελλάδα συγκαταλέγεται στις χώρες που έχουν τον τουρισμό ως έναν από τους κυριότερους αιμοδότες τους. Η αλήθεια είναι πως δεν θα μπορούσε να μην αξιοποιήσει το γοητευτικό άθροισμα ιστορίας και γεωγραφίας, αρχαιοτήτων και περιβάλλοντος. Αλήθεια είναι επίσης, όμως, ότι η μονοκαλλιέργεια.. αυτή έφθειρε ανεπανόρθωτα σε πολλές περιοχές το περιβάλλον, δηλαδή το ίδιο το αγαθό που εμπορευόμαστε. Μέσα σε λίγα χρόνια, δυσπρόσιτες πανέμορφες παραλίες ή πηγές ποταμών κατάντησαν αγνώριστες από την υπερκατανάλωση. Είναι γενετικό μειονέκτημα του τουρισμού αυτό: Ο χρονικός ορίζοντάς του είναι το τώρα, με αποτέλεσμα ο ηθικός οδηγός του να είναι η πλεονεξία.

Εξαιτίας του κορωνοϊού, η 1η Ιουλίου αναμένεται και προεορτάζεται παγκοσμίως σαν Πρωτοχρονιά. Το πρώτο εξάμηνο του 2020 κρίνεται χαμένο, όχι μόνον οικονομικά, και αυτό προκαλεί μαζική δυσθυμία. Με τον σιωπηρό ετεροχρονισμό της Πρωτοχρονιάς, που ακολούθησε τον ρητό ετεροχρονισμό του Πάσχα, η μισή ανθρωπότητα επιχειρεί να ανανεώσει την ελπίδα της. Την ελπίδα του δώρου. Της αιμοδοσίας από τους τουρίστες-μάγους. Αλλά φέτος οι τουρίστες είναι λίγοι. Και μουδιασμένοι. Δύσκολα πείθονται από τα υγειονομικά πρωτόκολλα που ανακοινώνονται. Φοβούνται ότι σε τέτοια κλίμακα τα λάθη είναι αναπόφευκτα.

Εχει ήδη ειπωθεί πως η Ελλάδα διεκδικεί ένα καλό κομμάτι από την τουριστόπιτα, πολύ μικρότερη φέτος. Και το διεκδικεί ενισχύοντας το δέλεαρ της ιστορίας και της γεωγραφίας της με τη σαγήνη τής πολύ καλής αντιμετώπισης του πρώτου κύματος της πανδημίας από την πολιτεία και τους πολίτες. Η σμίκρυνση των προσδοκιών αποτυπώνεται και στα σλόγκαν που προκρίθηκαν. Με το «Greek summer is a state of mind» η Ελλάδα αυτοπροσδιορίζεται ως τρίμηνος τουριστικός προορισμός, ακυρώνει δηλαδή την ίδια της την προσπάθεια να εγγραφεί στις προτιμήσεις των ξένων ως αγαθό τεσσάρων εποχών. Με το νέο σλόγκαν της γενικής γραμματείας Πολιτικής Προστασίας, «Enjoy your stay and stay safe», για χάρη ενός λογοπαιγνίου η χώρα υποβιβάζεται σε απλή διαμονή, «stay». Ούτε «state of mind» πια ούτε «ζήσε τον μύθο σου».

Αγχος και φόβο υποδηλώνουν όλα αυτά. Γνωρίζουν οι υπεύθυνοι ότι ήδη ένα στα τρία νέα κρούσματα είναι εισαγόμενο, ότι στη βαλκανική γειτονιά μας ο ιός είναι αμάχητος και ότι το σύστημα υγείας θα δοκιμαστεί σοβαρότατα, δεδομένου ότι τα ράντζα επέστρεψαν ακόμα και σε νοσοκομεία αναφοράς, όπως το «Αττικόν». Γνωρίζουν και φοβούνται, παρά τις χαμογελαστές διαβεβαιώσεις.