Γιατί ο Τσίπρας «πουλάει» τα ισοδύναμα;

Γράφει ο Γεράσιμος Ταυρωπός

Στην προεκλογική «αφήγηση» του Αλέξη Τσίπρα και του ΣΥΡΙΖΑ το «παράλληλο (σ.σ. προς το μνημόνιο) πρόγραμμα» που θα ανακούφιζε σχετικά τις λαϊκές τάξεις από τις οδύνες του μνημονίου, συνδεόταν με τα περίφημα «ισοδύναμα», δηλαδή την αντικατάσταση επώδυνων μέτρων με άλλα, ίσης δημοσιονομικής απόδοσης. Πόσο «μέτρησε» για τη λαϊκή ψήφο η πολιτική υπόσχεση περί «παράλληλου προγράμματος» και «ισοδυνάμων» δεν θα το μάθουμε ποτέ, υπάρχει όμως μια έμμεση συνηγορία υπέρ της άποψης ότι έπαιξε σημαντικό ρόλο: ότι το δίλημμα «ψηφίστε μας για να μην έρθει ο Μεϊμαράκης» αποδείχτηκε κατά κοινή ομολογία «κλειδί» για τον πολιτικό θρίαμβο του Αλέξη Τσίπρα – και ο φόβος προ του Μεϊμαράκη ήταν η άλλη όψη της πολιτικής υπόσχεσης περί «παράλληλου προγράμματος» και «ισοδυνάμων».

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, ήρθε η ώρα να αποδειχτεί αν αυτή η πολιτική υπόσχεση έχει κάποιο αντίκρισμα ή όχι. Και επ’ αυτού τόσο τα γεγονότα όσο και οι διαθέσιμες πληροφορίες λένε ότι ο Αλέξης Τσίπρας δεν είναι διατεθειμένος να θυσιάσει την προοπτική της ανακεφαλαίωσης των τραπεζών και ακόμη περισσότερο της ελάφρυνσης του χρέους για να μπει σε τριβές με τους δανειστές για την αναζήτηση ισοδυνάμων. Στέλεχος του στενού του περιβάλλοντος το αποτύπωσε ως εξής: «Ισοδύναμα και παράλληλο πρόγραμμα παραπέμπονται για μετά την ανακεφαλαίωση και τη συμφωνία για το χρέος»…

Αυτή η απάντηση από το επιτελείο του Αλέξη Τσίπρα δόθηκε «στην ψύχρα» για τους εξής λόγους:

•Το κλίμα που έχει διαμορφωθεί στους κόλπους των δανειστών είναι τέτοιο, ώστε η έγερση και μόνο αιτήματος για «ισοδύναμα» θα εκλαμβανόταν σαν απόδειξη ότι η ελληνική κυβέρνηση δεν έχει την πολιτική βούληση να εφαρμόσει το πρόγραμμα και άρχισε τις στρεψοδικίες. Έτσι, θα ετίθεντο εν κινδύνω τα μείζονα πρότζεκτ της ανακεφαλαίωσης των τραπεζών και της ελάφρυνσης του χρέους, με συνέπειες ανυπολόγιστες.

•Η «κόντρα» μεταξύ Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) και Ευρωπαίων για το ζήτημα του χρέους έχει μεν τη θετική πλευρά ότι ενισχύει την προοπτική, υπό την πίεση και του ΔΝΤ, της ελάφρυνσης του ελληνικού κρατικού χρέους, έχει όμως και ένα σκληρό προαπαιτούμενο από την πλευρά του ΔΝΤ: Αν θέλετε ελάφρυνση του χρέους, τότε θα πρέπει να «προκαταβάλετε» ριζικές μεταρρυθμίσεις στο Ασφαλιστικό, την τραπεζική διακυβέρνηση, τον ανταγωνισμό στις αγορές, το κράτος. Αν η κυβέρνηση δεν ανταποκριθεί σε αυτή την απαίτηση του ΔΝΤ, τότε όχι μόνο θα απομακρυνθεί εξαιρετικά η προοπτική ελάφρυνσης του χρέους, αλλά θα περιπλακεί συνολικά η υλοποίηση του προγράμματος και η χρηματοδότησή του.

•Υπάρχει όμως και ένας καθαρά εσωκομματικός λόγος: Έχοντας ξεμπερδέψει με την εσωκομματική αντιπολίτευση της Αριστερής Πλατφόρμας, ο Αλέξης Τσίπρας δεν θέλει να αφήσει τον παραμικρό χώρο για τους εναπομείναντες στο κόμμα από την τάση των πάλαι ποτέ «53», που ως γνωστόν έχει σαν σημαία τους τα «ισοδύναμα» και το «παράλληλο πρόγραμμα»… «Μια γερή προκαταβολή μνημονίου θα τους αποκαρδιώσει», είναι η φράση που αγαπούν να χρησιμοποιούν πλέον στο περιβάλλον του Αλέξη Τσίπρα. Ο ίδιος, στην πρόσφατη συνεδρίαση της Κ.Ε. του ΣΥΡΙΖΑ φρόντισε να το πει πιο πολιτικά, αλλά με μια φράση που ήταν η σημαία της ηγεσίας στην εσωκομματική πάλη ενάντια Αριστερή Πλατφόρμα: «δεν θα ανεχτώ κόμματα μέσα στο κόμμα»…

Το πρώτο μετεκλογικό «πακέτο» των προαπαιτούμενων έβαλε τέλος στις πολύ φρέσκες δηλώσεις ενός υπουργού εξ αυτών που το υπογράφουν, του Τρύφωνα Αλεξιάδη, ο οποίος πριν τρεις μέρες είχε δηλώσει ότι η κυβέρνηση θα συζητήσει με την τρόικα την αλλαγή των κριτηρίων για την αναθεώρηση του καθεστώτος για τις 100 δόσεις προς το Δημόσιο. Η απόπειρα δεν πέρασε καν από τα λόγια στην πρακτική διερεύνηση: η ρύθμιση του πολυνομοσχεδίου ικανοποιεί απόλυτα τις απαιτήσεις των δανειστών και βασίζεται απόλυτα στα εισοδηματικά κριτήρια που εκείνοι απαίτησαν. Μέχρι του σημείου ώστε η εφορία αποκτά το δικαίωμα «να μειώνει τη διάρκεια της ήδη χορηγηθείσας ρύθμισης εάν ο οφειλέτης έχει τη δυνατότητα σύμφωνα με τα οικονομικά του δεδομένα να πληρώνει την οφειλή του σε λιγότερες δόσεις από τις αρχικά χορηγηθείσες, οποτεδήποτε καθ’ όλη τη διάρκεια της ρύθμισης».
Ανάλογη τύχη αναμένεται ότι θα έχει και η υπόθεση του «ισοδυνάμου» για την ακύρωση της αύξησης του ΦΠΑ στις ιδιωτικές υπηρεσίες παιδείας στο 23%. Πάλι ο Τρύφων Αλεξιάδης προανήγγειλε «ισοδύναμο» με την επιβολή ΕΝΦΙΑ στα ακίνητα Ελλήνων πολιτών στο εξωτερικό. Στους κόλπους των δανειστών αντιμετώπισαν με θυμηδία την πρόταση…

«Ισοδύναμα» και «παράλληλο πρόγραμμα», τέλος, τουλάχιστον μέχρι νεωτέρας… Ή, όπως θα έλεγε οποιαδήποτε κυβέρνηση των τελευταίων πολλών χρόνων, «οι προεκλογικές εξαγγελίες θα υλοποιηθούν σε ορίζοντα τετραετίας».