Όταν αποσυρθεί ο Τσιόδρας, θα έρθουν τα διλήμματα και οι παγίδες…

του Γιώργου Καρελιά   

Πρώτα ας παρελθοντολογήσουμε λίγο, είναι χρήσιμο. Στις αρχές του 2008, όταν οικονομική κρίση αχνοφαινόταν, ο υπουργός Οικονομικών της κυβέρνησης Καραμανλή, Γ. Αλογοσκούφης, διαβεβαίωνε ότι η οικονομία «είναι θωρακισμένη»(κάτι θυμίζει αυτό). Στα τέλη του ίδιου έτους κι ενώ είχε ξεσπάσει διεθνώς η κρίση(κατάρρευση της Λίμαν Μπράδερς) και ορισμένοι προέβλεπαν ότι η χώρα θα αναγκαστεί να προσφύγει στο ΔΝΤ, πάλι ο ίδιος υπουργός έλεγε ότι αυτά ήταν «κινδυνολογία».

Η συνέχεια είναι γνωστή. Η κρίση φούντωσε και η κυβέρνηση Καραμανλή, βλέποντας το βουνό της χρεοκοπίας να έρχεται καταπάνω της, δραπέτευσε μέσω των πρόωρων εκλογών. Η τότε αντιπολίτευση(ΠΑΣΟΚ, Γ. Παπανδρέου), αν και γνώριζε την κατάσταση, την υποτίμησε. Ακόμα και όταν ήρθε στην κυβέρνηση(Οκτώβριος 2009) διαβεβαίωνε ότι θα εφαρμόσει το(προεκλογικό) της πρόγραμμα παροχών. Η συνέχεια είναι γνωστή: ήρθαν τα Μνημόνια και το δεκάχρονο σκοτεινό τούνελ.

Τι σχέση έχουν αυτά με όσα συμβαίνουν σήμερα; Θα φανεί στην πορεία. Όμως, αν δεν θέλουμε να είμαστε επιμηθείς, καλό είναι να προσέξουμε ορισμένα πράγματα. Ολοι, αλλά πρωτίστως όσοι διαχειρίζονται σήμερα τις καταστάσεις ή όσοι δυνητικά μπορεί να κληθούν να τις διαχειριστούν αύριο.

Η πανδημία κάποια στιγμή θα τελειώσει. Ο Τσιόδρας και οι συνάδελφοί του θα περάσουν σε δεύτερη μοίρα μέχρι να αποσυρθούν οριστικά από το προσκήνιο. Τότε θα έχει έρθει το «μετά». Θα έχουμε μεν πει ένα μεγάλο «ουφ», αφού η έξαρση της πανδημίας θα έχει υποχωρήσει και ο εγκλεισμός μας θα έχει αρθεί, αλλά τότε θα αρχίσουν τα «οχ». Αλλιώς, από το «Δόξα σοι ο Θεός» θα περάσουμε στο «Βόηθα Παναγιά».

Τότε ο Κυριάκος Μητσοτάκης και οι συν αυτώ θα βρεθούν μπροστά σε διλήμματα και παγίδες. Πώς θα διαχειριστούν αυτό το «μετά»; Όπως η κυβέρνηση Καραμανλή το 2008-2009; Θα υποκύψουν ή όχι στον πειρασμό των πρόωρων εκλογών εκεί κατά το φθινόπωρο, για να εκμεταλλευθούν την ευνοϊκή συγκυρία πριν έρθουν τα δύσκολα και η φθορά; Ή θα συνεχίσουν όπως σήμερα, βέβαιοι όντες ότι η διαχείριση της πανδημίας αποτελεί σίγουρο χαρτί επιτυχίας και για ό,τι θα ακολουθήσει;

Ο πειρασμός των πρόωρων εκλογών, για να «καεί» η απλή αναλογική και να πετύχει ο κ. Μητσοτάκης μια νέα πλήρη τετραετία υπάρχει από την επομένη των εκλογών. Το έχουν πει εμμέσως υπουργοί του και ευθέως φιλικά του μέσα ενημέρωσης. Ο ίδιος, σε ανύποπτο χρόνο, το είχε πει ως εξής: « Κάποιοι φαίνεται να επενδύουν στις επιτυχίες μας και θέλουν γρήγορες εκλογές. Κάνουν μεγάλο λάθος. Είμαστε ισχυροί και θα γίνουμε ακόμα ισχυρότεροι, πιστεύουμε στο πρόγραμμά μας, η εφαρμογή του οποίου θα πείσει ακόμα περισσότερους Έλληνες ότι αξίζουμε να κυβερνήσουμε ξανά. Αλλά αυτό θα γίνει στο τέλος της τετραετίας. Δεν μας εξέλεξαν για να κάνουμε τακτικισμούς αλλά για να δουλέψουμε και να φέρουμε αποτέλεσμα»(23 Φεβρουαρίου, όταν δεν είχε ακόμα ξεσπάσει η επιδημία στην Ελλάδα).

Όποιος πει ότι τώρα, εν μέσω πανδημίας, δεν υπάρχει τέτοιο θέμα είναι αφελής. Μπορεί να μην το λένε τα κυβερνητικά και κομματικά στελέχη δημοσίως(θα ήταν πρόκληση στο κοινό αίσθημα), αλλά το θέμα θα επανέλθει, όταν θα φεύγει το καλοκαίρι και πριν μπει το δύσκολο φθινόπωρο. Τότε ο κ. Μητσοτάκης και οι συν αυτώ θα έχουν το εξής δίλημμα:

Πρώτον, να αποφύγουν τον πειρασμό των πρόωρων εκλογών και να συνεχίσουν. Θα είναι η υπεύθυνη επιλογή. Σταθερή πλειοψηφία έχουν, ας αναμετρηθούν με τα προβλήματα και στο τέλος της τετραετίας θα κεφαλαιοποιήσουν την επιτυχία τους. Βεβαίως, η επιλογή αυτή εμπεριέχει το εξής ρίσκο: η κυβέρνηση να «πετύχει», αλλά το εκλογικό σώμα να μην το καταλάβει ή να μην του αρκεί αυτή η «επιτυχία» και να έρθει η ήττα. Εχουμε άφθονα παραδείγματα. Ένα πολύ πρόσφατο. Ο Τσίπρας και ο ΣΥΡΙΖΑ έβγαλαν τη χώρα από τα Μνημόνια, αλλά το εκλογικό σώμα απάντησε «ε και;» και πήγε γι’ άλλα. Κι ένα παλιότερο, αλλά και πιο χαρακτηριστικό: ο μεγάλος θριαμβευτής του Β’ Παγκόσμιου Πολέμου Ουίστον Τσόρτσιλ έχασε τις εκλογές του 1946. Για να μην παρεξηγηθούμε, δεν υπάρχουν αναλογίες με το σήμερα, αλλά επειδή κάποιοι υμνογράφοι του κ. Μητσοτάκη …Τσορτσιλολογούν σήμερα, ας το έχει υπόψη του.

Δεύτερον, να υποκύψουν στον πειρασμό και να υλοποιήσουν τον αρχικό σχεδιασμό τους: πρόωρες εκλογές, για να «καεί» η απλή αναλογική και να ανανεωθεί η κυβερνητική θητεία πριν έρθουν τα δύσκολα και πάθουν, ενδεχομένως, αυτό που έπαθε η κυβέρνηση του Γιώργου Παπανδρέου το 2011. Βεβαίως, αυτή η επιλογή μπορεί να εκληφθεί από το εκλογικό σώμα ως εκβιασμός για να υποκλέψουν την ψήφο του και να προλάβουν όσα θα ακολουθήσουν.

Ετσι γίνεται στην πολιτική. Κάθε επιλογή προσφέρει ευκαιρίες, αλλά κρύβει και παγίδες. Σήμερα καλό σενάριο δεν υπάρχει. Υπάρχει το κακό και το χειρότερο. Ετσι ο κ. Μητσοτάκης μπορεί να βρεθεί στη δυσχερή θέση να επιλέξει με βάση αυτό που έχει πει η Αμερικανίδα ηθοποιός Μέι Γουέστ: «Μεταξύ δύο κακών επιλέγω αυτό που δεν έχω δοκιμάσει».