Φορολογική ευ(α)συνειδησία

γράφει ο Δημήτρης Κουκλουμπέρης

Την ώρα που ο πρωθυπουργός δεσμευόταν επίσημα από το Κοινοβούλιο για την αποφασιστικότητα της κυβέρνησης να εντείνει τις προσπάθειες για την πάταξη της φοροδιαφυγής, ένα ιδιαίτερα λυπηρό περιστατικό προπηλακισμού εφοριακών υπαλλήλων, κατά τη διάρκεια διενέργειας ελέγχων, λάμβανε χώρα στο Αμύνταιο Φλώρινας. 

Για το ατυχές συμβάν παρενέβη μάλιστα ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Τρύφων Αλεξιάδης, ο οποίος ξεκαθάρισε ότι δεν θα υπάρξει ανοχή σε τέτοιου είδους φαινόμενα και ζήτησε τη συνδρομή της κοινωνίας για την αντιμετώπιση του προβλήματος της φοροδιαφυγής. 

Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, οι μικροπωλητές αντέδρασαν έντονα στην παρουσία εφοριακών -για ελέγχους- σε τοπικό πανηγύρι, ενώ η «έκρηξη» επήλθε όταν επιδόθηκε πρόστιμο σε έμπορο που διαπιστώθηκε ότι έκοβε πλαστές αποδείξεις, αφού είχε «αδήλωτη» την ταμειακή του μηχανή. 

Το γεγονός αυτό προκάλεσε την οργή τόσο του παραβάτη όσο και των συναδέλφων του, που απαίτησαν την απομάκρυνση των εφοριακών και χρειάστηκε η επέμβαση της Αστυνομίας. 

Χωρίς να είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε επιμέρους λεπτομέρειες, το περιστατικό στο Αμύνταιο και εκατοντάδες άλλα παρόμοια και σίγουρα πιο προκλητικά π.χ. η άρνηση των γιατρών να πληρώνονται με κάρτες (γιατί άραγε;) είναι ενδεικτικό μιας αντίληψης που θέλει τους νόμους να εφαρμόζονται κατά περίπτωση και το δίκαιο να επιβάλλεται κατά προτίμηση και... μόνο για τους άλλους. 

Ωστόσο, οι νόμοι είναι γενικοί, μας αφορούν όλους. Αντιστοίχως, οι έλεγχοι του κράτους δεν κάνουν διακρίσεις ούτε γίνονται για τους διπλανούς μας, όπως ενδεχομένως θα μας βόλευε. 

Προφανώς, η αυστηρότητα της Πολιτείας δεν μπορεί να εξαντλείται στους μικροπωλητές και μάλιστα με όρους κακοστημένου επικοινωνιακού σόου ή να τίθενται αποκλειστικά στο στόχαστρο τα λεγόμενα «μικρά ψάρια», οι εύκολοι -ίσως- στόχοι. 

Οι πιο δύσκολοι αντίπαλοι που καταφέρνουν κάθε φορά και «ξεγλιστρούν» από τις δαγκάνες των ελεγκτικών μηχανισμών είθισται να είναι οι μεγάλες και πιο κερδοφόρες επιχειρήσεις που είτε «αντέχουν» τα πρόστιμα είτε διαπλέκονται και βρίσκουν τις άκρες να τα «σβήσουν». Η ευθύνη του κράτους είναι εν προκειμένω τεράστια. 

Σε κάθε περίπτωση όμως, έχοντας λάβει υπόψη τις συνθήκες οικονομικής ασφυξίας που πλήττουν κατά βάση τους μικρομεσαίους επιχειρηματίες και κατανοώντας την πληθώρα αδικιών που εντοπίζονται στο φορολογικό σύστημα (που πρέπει επιτέλους να εξορθολογιστεί και να σταθεροποιηθεί), δεν νοείται οι αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες να κάνουν τα στραβά μάτια σε φαινόμενα αποδεδειγμένης φοροδιαφυγής ή φοροαποφυγής. 

Ιδίως από τη στιγμή που η κυβέρνηση έχει αναγάγει την υπόθεση σε ύψιστη προτεραιότητά της για την ταχύτερη υπέρβαση της κρίσης. 

Αλλά και από διαφορετική σκοπιά να έβλεπε κανείς τα πράγματα, η φορολογική ευσυνειδησία είναι ζήτημα προσωπικής κουλτούρας, την οποία δυστυχώς ως κοινωνία δεν έχουμε -για διάφορους λόγους- καλλιεργήσει και δυσκολευόμαστε (ή πεισματικά δεν θέλουμε) να αποκτήσουμε.