Φολκσβάγκεν, η μικρογραφία της Γερμανίας

Του Κώστα Βαξεβάνη

Το σκάνδαλο της VW, δεν είναι μια δυσάρεστη παρένθεση στη Γερμανική πολιτική και οικονομική πραγματικότητα. Το γεγονός δηλαδή πως η εταιρεία εγκατέστησε σε 11 εκατομμύρια αυτοκίνητα ένα έξυπνο λογισμικό το οποίο όταν γινόταν έλεγχος καυσαερίων κατάφερνε να παρουσιάζει ψευδώς μικρούς ρύπους ενώ στην πραγματικότητα ήταν 40 φορές πάνω από το επιτρεπόμενο, δεν είναι μεμονωμένη παρέκκλιση.

Σκεφθείτε πως για να δημιουργηθεί αυτό το λογισμικό, δούλεψαν αρκετά άτομα ενώ χρειάστηκε η συνενοχή και η σιωπή αρκετών ακόμη, από την κεφαλή της διοίκησης της εταιρείας ως τη βάση, προκειμένου να εγκατασταθεί στα αυτοκίνητα. Ο εκπρόσωπος της VW στις ΗΠΑ όπου εντοπίστηκαν ήδη 500.000 αυτοκίνητα της εταιρείας διαμορφωμένα ώστε να κλέβουν και να εξαπατούν, δήλωσε συντετριμμένος και απογοητευμένος. Πρόκειται απλώς για μπούρδες που λέγονται μπροστά σε μία κάμερα όταν, όπως είναι φυσικό δεν μπορεί να ειπωθεί αυτό που ταιριάζει, δηλαδή «είμαστε απατεώνες και κλέφτες».

Η VW δεν είναι μια εταιρεία. Είναι σύμβολο της γερμανικής ηθικής και οικονομίας. Προσφέρει «τίμια», ανθεκτικά και ασφαλή αυτοκίνητα την ώρα που μέσα από αυτό το ιδεατό σχήμα απογειώνει την γερμανική οικονομία. Ένα στα οκτώ αυτοκίνητα που πωλούνται παγκόσμια ανήκει στον Όμιλο VW.
Η αλήθεια είναι πως η VW από τη δεκαετία του 30 εκφράζει τη Γερμανία και τους προσανατολισμούς της. Μπορεί για του Γερμανούς το να θυμίζει κάποιος την ιστορία της VW και μερικών ακόμη εταιρειών όπως η Thyssen ή η Bayer στην περίοδο του ναζισμού να θεωρείται λαϊκισμός, αλλά η ιστορία είναι ιστορία και σίγουρα δεν είναι τυχαία.

Η VW ανέλαβε να δημιουργήσει το φτηνό «αυτοκίνητο του Λαού» για το Χίτλερ και σκότωσε μερικές δεκάδες χιλιάδες ανθρώπους (ανάμεσά τους και βρέφη) τους οποίους έσυρε από τα στρατόπεδα στα δικά της κάτεργα. Μετά τον Πόλεμο η VW ως σύμβολο πάντα της γερμανικής ισχύος μετασχηματίστηκε στη γερμανική καπιταλιστική σταθερότητα που ήταν γεμάτη από υποσχέσεις. 

Όπως φαίνεται, η πραγματικότητα για τη VW είναι διαφορετική, όπως άλλωστε και για πολλές ακόμη αμαρτωλές εταιρείες. Τα μαύρα ταμεία της SIEMENS για παράδειγμα ή οι επιτροπές εκμαυλισμού και διαφθοράς για την Thyssen των υποβρυχίων, είναι οι πραγματικές δυνάμεις για τη γερμανική οικονομία και όχι τα πολιτικά κηρύγματα ηθικής και αυστηρού οικονομικού προτεσταντισμού. 

Η VW εκφράζει αυτό που υπάρχει στη Γερμανία. Ένα ανελέητο ανήθικο καπιταλισμό, που επικαλείται την ηθική και το κοινωνικό όφελος υποκριτικά. Όπως ακριβώς το λογισμικό της VW που τα διαμόρφωνε όλα να φαίνονται καθαρά.

Το γερμανικό όραμα της δημοσιονομικής σταθερότητας και της τακτοποίησης , τελικώς συντηρείται για να κρύβει την απληστία του γερμανικού κεφαλαίου που κυβερνά τη Γερμανία και την Ευρώπη. Η σχέση της Μέρκελ με όλα αυτά δεν είναι μόνο οι φωτογραφίσεις της δίπλα στα μοντέλα της VW. Είναι η ίδια της η πίστη πως οι Γερμανοί πρέπει να προχωρήσουν με κάθε τρόπο. Και με τον ανέντιμο, αρκεί να κουνούν έντονα το δάχτυλο στους άλλους.