Θα απενεργοποιείται ο ΑΦΜ επιχειρήσεων εάν υπάρχουν βάσιμες ενδείξεις φοροδιαφυγής

Με απόφασή της η γενική γραμματέας Δημοσίων Εσόδων Κ. Σαββαΐδου ανάβει το «πράσινο φως» στη Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης για να απενεργοποιήσει τον ΑΦΜ και κατά συνέπεια κάθε συναλλαγή επιχειρήσεων εισαγωγών και εξαγωγών για τις οποίες υπάρχουν βάσιμες ενδείξεις φοροδιαφυγής.

Στην απόφαση της κ. Σαββαΐδου καταγράφονται όλες οι περιπτώσεις που θα οδηγούν στην αυτόματη αναστολή του ΑΦΜ των επιχειρήσεων. Αν, για παράδειγμα, η Διεύθυνση Ηλεκτρονικής Διακυβέρνησης διαπιστώσει ότι μια επιχείρηση με ενδοκοινοτικές συναλλαγές για έναν χρόνο δεν έχει υποβάλει δηλώσεις ΦΠΑ, ή για ένα χρόνο υποβάλει μηδενικές δηλώσεις ΦΠΑ, θα μπαίνει κατευθείαν στη «μαύρη λίστα» και ο ΑΦΜ της θα απενεργοποιείται.

Ο ΑΦΜ μπορεί να ενεργοποιηθεί ξανά μόνο μετά από αίτηση του φορολογουμένου, με την οποία θα προσκομίζονται τα αναγκαία στοιχεία από τα οποία θα αποδεικνύεται ότι εκλείπουν οι λόγοι αναστολής χρήσης του ΑΦΜ.

Ειδικότερα τα στοιχεία τα οποία υποδηλώνουν ότι ο φορολογούμενος έχει παύσει να ασκεί οικονομική δραστηριότητα ή ότι διαπράττει φοροδιαφυγή και θα αναστέλλεται ο ΑΦΜ του είναι τα εξής:

- Η μη υποβολή δηλώσεων ΦΠΑ και ανακεφαλαιωτικών πινάκων, επί ένα έτος μετά την εκπνοή της προθεσμίας που ίσχυε για την πρώτη δήλωση ή ανακεφαλαιωτικό πίνακα που δεν υποβλήθηκε.

- Η υποβολή μηδενικών δηλώσεων ΦΠΑ επί ένα έτος. Ως μηδενική δήλωση ΦΠΑ για την εφαρμογή της παρούσας θεωρείται η δήλωση στην οποία δεν αναγράφεται οποιοδήποτε ποσό.

- Η διαπίστωση μετά από επιτόπιο έλεγχο και έρευνα αρμόδιας Φορολογικής Αρχής ότι ο φορολογούμενος δε βρίσκεται στη διεύθυνση που έχει δηλώσει ως έδρα ή ότι έχει παύσει ή έχει αναστείλει την οικονομική του δραστηριότητα και δεν έχει ενημερώσει την αρμόδια φορολογική αρχή με την υποβολή των σχετικών δηλώσεων.

• Η διαπίστωση φοροδιαφυγής όσον αφορά ΦΠΑ.

• Η διαπίστωση ότι ο ΑΦΜ/ΦΠΑ μη εγκατεστημένου κοινοτικού υποκείμενου, στον οποίο έχει χορηγηθεί ΑΦΜ για σκοπούς ΦΠΑ στη χώρα μας, έχει καταστεί μη έγκυρος, λόγω του ότι έχει κριθεί «εξαφανισμένος έμπορος» στο κράτος-μέλος εγκατάστασής του. Οι πληροφορίες αυτές προέρχονται είτε μέσω της αμοιβαίας διοικητικής συνδρομής μεταξύ των κρατών-μελών της Ε.Ε. είτε από κάθε άλλη πληροφορία που προέρχεται από τα κοινοτικά δίκτυα ανταλλαγής δεδομένων.

• Η άρνηση του φορολογουμένου να επιδείξει ή να παράσχει πρόσβαση σε πρωτότυπα λογιστικά έγγραφα, τα οποία ζητούνται από τη φορολογική διοίκηση.

• Η διαδικασία αναστολής του ΑΦΜ θα γίνεται με συνοπτικές διαδικασίες. Αν η επιχείρηση έχει μπει σε μαύρη λίστα άλλης χώρας ή υπάρχει βεβαιότητα για εικονικές συναλλαγές με στόχο την κλοπή ΦΠΑ, απλώς αποστέλλεται ένα ενημερωτικό email ότι ο ΑΦΜ έχει απενεργοποιηθεί. Στην καλύτερη περίπτωση, προβλέπεται έγγραφη προειδοποίηση αναστολής ΑΦΜ με παροχή προθεσμίας δέκα ημερών για εξηγήσεις, οι οποίες θα μπορούσαν να ακυρώσουν την αρχική απόφαση.

Η φορολογική διοίκηση αξιολογεί τις απόψεις του φορολογουμένου και αποφασίζει για την αναστολή ή μη χρήσης του ΑΦΜ, εκδίδοντας άμεσα και πάντως όχι πέραν των πέντε εργασίμων ημερών από την παραλαβή των απόψεων του φορολογουμένου σχετική απόφαση. Σε περίπτωση μη ανταπόκρισης του φορολογουμένου, με τη λήξη της προβλεπόμενης προθεσμίας η φορολογική διοίκηση εκδίδει απόφαση αναστολής χρήσης του ΑΦΜ και ενημερώνεται άμεσα το Μητρώο Φορολογουμένων του Ολοκληρωμένου Πληροφοριακού Συστήματος TAXIS).

Ημερομηνία αναστολής είναι η ημερομηνία έκδοσης της σχετικής απόφασης. Ο φορολογούμενος του οποίου έχει ανασταλεί η χρήση ΑΦΜ για διενέργεια ενδοκοινοτικών συναλλαγών δεν μπορεί από την καταχώριση της αναστολής να προβεί σε ηλεκτρονική υποβολή δηλώσεων ΦΠΑ και ανακεφαλαιωτικών πινάκων.

Μαρία Βουργάνα