Τυφλοί κι ανίκανοι μπροστά στην τουριστική παραοικονομία

γράφει ο Δημήτρης Τρίμης

Με τη δημοσίευση αυτές τις μέρες των θετικών στοιχείων για τον τουρισμό εφέτος επιστρέφουν δυστυχώς μερικά γνωστά αλλά αναπάντητα ερωτήματα που επί πολλά χρόνια πλανώνται... αθώα πάνω από την ελληνική οικονομία. Για πόσο η παραοικονομία θα βασιλεύει; Μέχρι πότε θα κλέβουν τους φόρους πολλοί επιχειρηματίες και θα αποθησαυρίζουν τα κέρδη τους κάτω από τα στρώματα ή θα τα... επενδύουν σε αόρατους λογαριασμούς τους σε ξένες τράπεζες;

Τα στοιχεία της Τραπέζης της Ελλάδος για το πρώτο εξάμηνο του 2015 δείχνουν μια αύξηση των αφίξεων τουριστών στη χώρα μας κατά 20,8% (έφτασαν 1,3 εκατομμύρια περισσότεροι επισκέπτες από πέρσι) σε σχέση με το ίδιο διάστημα του 2014. Η αύξηση της συνολικής δαπάνης των τουριστών (πόσα λεφτά έμειναν στην ελληνική οικονομία), μπορεί να μην είναι ακριβώς αντίστοιχη εκείνης της αύξησης του αριθμού τους, ωστόσο και αυτή ανήλθε στο 8,2% ή κατά 314 εκατομμύρια ευρώ περισσότερα από το 2014. Δηλαδή, είναι αρκετά ικανοποιητική αν και κατά κεφαλήν ανά ταξίδι οι επισκέπτες ξοδεύουν φέτος λιγότερα χρήματα (528,3 ευρώ ανά τουρίστα, έναντι 587,1 ευρώ το 2014).

Στο τέλος της χρονιάς, πάντως, όλοι οι παράγοντες τις αγοράς εκτιμούν ότι θα έχουμε ρεκόρ όλων των εποχών, παρότι πολλά κακεντρεχή ειπώθηκαν για τις δυσμενείς επιπτώσεις της εκλογής Τσίπρα, του Δημοψηφίσματος, των capital controls. Η μόνη φανερή αρνητική εξέλιξη είναι η μείωση κατά 60% των αφίξεων κυρίως νεόπλουτων από τη Ρωσία για ευνόητους λόγους που σχετίζονται με το ουκρανικό ζήτημα και την οικονομική κρίση εκεί, αλλά αυτό το γεγονός αντισταθμίζεται με το πάρα πάνω μάλιστα από την αύξηση κατά 32,9% των επισκεπτών από τις ΗΠΑ, κατά 22,7% από τη Γαλλία και κατά 22,1% από τη Γερμανία.

Σχεδόν ταυτόχρονα με τα προηγούμενα ευχάριστα νέα ήρθαν και τα δυσάρεστα: «Ξεπέρασε τα 4 δισ. ευρώ η υστέρηση στα δημόσια έσοδα στο 7μηνο Ιανουαρίου – Ιουλίου 2015 έναντι του στόχου, ωστόσο η δραματική συγκράτηση των δαπανών οδήγησε σε πρωτογενές πλεόνασμα», ήταν το ένα κακό νέο, που οφείλεται κυρίως στην παράταση υποβολής της πρώτης δόσης του φόρου εισοδήματος νομικών και φυσικών προσώπων και στη μη βεβαίωση και πληρωμή της πρώτης δόσης του ΕΝΦΙΑ 2015. Το δεύτερο κακό νέο είναι ότι στην υστέρηση της είσπραξης των δημοσίων εσόδων κεντρικό θέμα παραμένει η κλοπή (κάπου μισού δισεκατομμυρίου ευρώ τους πρώτους 6 μήνες του έτους) του ΦΠΑ, τα ποσά του οποίου ωστόσο έχουν τσεπώσει ήδη οι επιχειρηματίες από τους πελάτες τους και τα έχουν.... βάλει κάτω απ' το στρώμα.

Σύμφωνα με στοιχεία που δημοσίευσε η «Καθημερινή» (23/8/2015), οι εισπράξεις του Φόρου Προστιθέμενης Αξίας (ΦΠΑ) κατά το πρώτο εξάμηνο του χρόνου σε όλες οι τουριστικές περιοχές της χώρας παρουσιάζονται γιγαντιαίες αρνητικές αποκλίσεις σε σχέση με τους στόχους που είχαν τεθεί για το 2015. Ενδεικτικά: Μύκονος: -66,2%, Σαντορίνη: -58,5%, Κως: -51,3%, Ρόδος: -49% κ.ο.κ. Ο στόχος είσπραξης ΦΠΑ το εξάμηνο για τη Μύκονο ήταν 5,7 εκατομμύρια ευρώ ενώ εισπράχθηκαν 1,9 εκατομμύρια!

Νομίζω ότι τα προγράμματα των κομμάτων ενόψει των εκλογών οφείλουν να διατυπώσουν κάτι πάρα πάνω από τις γνωστές επί 30 - 40 χρόνια ευχές τους για την «πάταξη της φοροδιαφυγής», την «καταπολέμηση της παραοικονομίας», την κλοπή του ΦΠΑ και τη φυγή προς τις ξένες τράπεζες των πολλών δεκάδων δισεκατομμυρίων αφορολόγητων ευρώ από πατριώτες πολίτες της χρεοκοπημένης Ελλάδας (η οποία συνεχίζει να δανείζεται πολλά δισ. ευρώ για να διασώσει τις ελληνικές τράπεζες που έχουν στεγνώσει από καταθέσεις).