Ψηφιακός εμφύλιος

γράφει η Ντίνα Δασκαλοπούλου

«Γιατί καθρέφτης σου είναι κόσμε αυτή η γη όπως την κατάντησες, καθρέφτης σου κι η θάλασσα κι ο Θάνατος σου μοιάζει».

Η τελευταία φράση στο κείμενο της στιχουργού Κατερίνας Δήμα που κάνει τον γύρο του Διαδικτύου αναφέρεται στη γοργόνα της Χαλκιδικής.

Ωστόσο, θα μπορούσε να περιγράφει και τους πολλούς μικρούς θανάτους που ζούμε όλοι φέτος το καλοκαίρι.

Η διάσπαση του ΣΥΡΙΖΑ δεν είναι απλώς εικόνα στις ειδήσεις και ηχηρές αποχωρήσεις των στελεχών του. Είναι ένας εμφύλιος που μαίνεται σε δημόσια θέα, με τα μέλη του να αλληλλοσπαράσσονται τόσο στον πραγματικό κόσμο όσο και στον ψηφιακό.

Το διαδίκτυο υπήρξε το κατεξοχήν όπλο του ΣΥΡΙΖΑ σε όλες τις προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις.

Οταν το κόμμα χτυπιόταν σκληρά από τα καθεστωτικά ΜΜΕ και τα στελέχη του ήταν αποκλεισμένα, ο μόνος τρόπος για να απευθυνθεί μαζικά στους ψηφοφόρους ήταν να αξιοποιήσει τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης.

Τα μέλη, τα στελέχη και οι φίλοι του κόμματος εκπαιδεύτηκαν τόσο καλά στον ψηφιακό πόλεμο, που από κάποια στιγμή και μετά (στις εκλογές του Ιανουαρίου) το κόμμα σχεδόν δεν χρειαζόταν την εξαιρετική ομάδα του για τα σόσιαλ μίντια. Τώρα αυτά τα ίδια όπλα στρέφονται στον μέχρι χθες σύντροφο.

Ποιος προσχώρησε σε ποια διαδικτυακή ομάδα; Ποιος έκανε λάικ σε ποια ανάρτηση; Ποιος αναδημοσίευσε ποια επιστολή παραίτησης ή προσχώρησης;

Κάθε ψηφιακό ίχνος των χρηστών θεωρείται πια πολιτική δήλωση κι έχει τις ανάλογες επιπτώσεις.

«Τρως διαγραφή γιατί υποστήριξες την ομάδα που ζητά πρόταση μομφής κατά της Προέδρου της Βουλής», «φτου σου που στηρίζεις τους αποστάτες», «ντροπή σου μνημονιακέ», «όποιος πάει με τον Τάδε να διαγραφεί από τη σελίδα μου».

Αυτές είναι οι φράσεις κλισέ της διάσπασης στα χρόνια του φέισμπουκ. Το πόσα μέλη θα αποκτήσει η κάθε διαδικτυακή ομάδα μοιάζει με τις εξορμήσεις για εγγραφές μελών στα παλιά χρόνια, με μια μικρή, αλλά ουσιώδη διαφορά: εδώ μπορείς να κάνεις μέλος της σελίδας σου όποιον θες, ακόμα και χωρίς την έγκρισή του.

Ανίδεοι

Η σελίδα που ζητούσε πρόταση μομφής κατά της Προέδρου της Βουλής είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα. Πολλοί άνθρωποι είδαν το όνομά τους στους υποστηρικτές της χωρίς να έχουν ιδέα.

Κι ενώ η σελίδα θριαμβολογούσε για τον διαρκώς αυξανόμενο αριθμό των μελών της, πολλοί χρήστες των μέσων κοινωνικής δικτύωσης αναγκάστηκαν να κάνουν δημόσιες αναρτήσεις για να διαφοροποιηθούν.

Τώρα το ενδιαφέρον έχει μετατοπιστεί στη νεοσύστατη σελίδα της Λαϊκής Ενότητας. Γράφει ένας εκ των διαχειριστών της:

«Παρά τις όποιες (θα τις χαρακτήριζα ανήθικες) πολιτικές επιθέσεις, από τους “στημένους εγκάθετους” του πολιτικού συστήματος, τo δυναμικό των μελών της ομάδας ακούμπησε εντός τεσσάρων (4) ημερών τα δύο (2) χιλ. περίπου μέλη. Κοινή θεώρηση όλων μας είναι ότι αυτό από μόνο του έχει μια αξία. Παρά τις συνεχείς επιθέσεις, ακόμα και των χάκερς, κατορθώσαμε και στήσαμε όλοι μας σε μηδενικούς χρόνους αυτήν την ομάδα. Πολιτικά κρίθηκε αναγκαίο γιατί δεν υπάρχει αυτήν τη στιγμή καμία επίσημη διαδικτυακή οργάνωση του κόμματός μας. Από αυτήν τη γωνιά του f-b αλλά και του twitter (έτοιμο) θα προσπαθήσουμε. Θα νικήσουμε και θα δικαιωθούμε επειδή το αξίζουμε. Γνωρίζω πολύ καλά ότι θα δεχθούμε και άλλες ποικίλες εξωτερικές επιθέσεις (κυρίως διαδικτυακές)».

Από την άλλη πλευρά, μέλη που παραμένουν στον ΣΥΡΙΖΑ καταγγέλλουν την ομάδα της ΛΑ.Ε.:

«Ηθική και αυθαιρεσία πάνε μαζί; Πολλοί αντιλήφθηκαν τις τελευταίες μέρες ότι είναι μέλη σε ομάδα της ΛΑ.Ε. και αναρωτιόντουσαν ποιος τους έβαλε. Το πιθανότερο να μην τους έβαλε κανείς, γιατί πρόκειται για παλιά ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ, που άλλαξαν το όνομά της και οικειοποιήθηκαν έτοιμο αριθμό μελών για να δείξουν μαζικότητα. Εχθές υπήρξε ανάρτηση κιόλας που καυχιόταν ότι σε 4 μόλις μέρες έφθασαν τα 2.000 μέλη».

Η διάσπαση στα χρόνια του φέισμπουκ έχει πολλές πρωτοτυπίες. Ετσι, δεν είναι λίγα τα μέλη του ΣΥΡΙΖΑ που αποχωρούν με αναρτήσεις στα σόσιαλ μίντια, αντί για παραιτήσεις στις οργανώσεις τους: άλλοι με λακωνικές εξηγήσεις, άλλοι με μακροσκελείς αναλύσεις κι άλλοι με ποιήματα (οι ποιητές της ήττας έχουν την τιμητική τους, όπως και το παλιό τραγούδι του Τριπολίτη «έβγαλε βρώμα η Ιστορία ότι ξοφλήσαμε»).

Την ίδια ώρα ο πόλεμος μαίνεται με αφορμή κάθε φορά ένα πρόσωπο που -αποχωρώντας ή παραμένοντας- προκαλεί την ανάφλεξη.

Λάθος

Δεν λείπουν επίσης και οι απευθείας επιθέσεις σε σελίδες βουλευτών, οι οποίοι στις περισσότερες των περιπτώσεων σιωπούν.

«Αλήθεια, σε αυτές τις εκλογές ο ΣΥΡΙΖΑ με ποιο πρόγραμμα κατεβαίνει; Αν κάποιος ακύρωσε -στην πράξη- τον ΣΥΡΙΖΑ, αν κάποιος λειτούργησε εκτός καταστατικού και Συνεδριακών αποφάσεων, είναι ο Τσίπρας!!!», γράφει ο ένας σύντροφος.

Στον αντίποδα ένας άλλος στηλιτεύει τους «αποστάτες»: «Ευτυχώς η Ραχήλ πήγε στην ΛΑ.Ε. και διόρθωσε ένα λάθος (μας)».

Ανάμεσα στους αποφασισμένους των δύο πλευρών συνθλίβονται σιωπηλοί οι πολλοί.

«Εφτασα στο σημείο να μην μπαίνω πια καθόλου στη σελίδα μου», μας λέει η Βάσω.

«Οι κραυγές και των δυο δεν μπορούν να καλύψουν τη σιωπή των πολλών. Αν ησυχάσουν λίγο θα καταλάβουν ότι είναι εκκωφαντική. Γι' αυτό κανείς να μην είναι βέβαιος για το τι θα πράξουμε στο τέλος. Προς το παρόν πενθούμε».