Ο Κύκλος των Χαμένων Ποιητών

Της Γιώτας Ιωαννίδου

Οι παράλληλες πορείες του Ελληνικού λαού και του ΣΥΡΙΖΑ από το 2012 μέχρι σήμερα, μου φέρνουν στο μυαλό την αγαπημένη ταινία των εφηβικών μου χρόνων «Ο κύκλος των χαμένων ποιητών» – κι αν κάποιοι σπεύσουν να το αποκαλέσουν αυτό αφελώς ρομαντικό θα διαψευσθούν στο τέλος αυτών των γραμμών. Ο Μr. Keating , αντισυμβατικός καθηγητής λογοτεχνίας, τάραξε τα νερά στη σκοτεινή αίθουσα του συντηρητικού σχολείου, ξεδιπλώνοντας και ανασύροντας στην επιφάνεια τις καταπιεσμένες φιλοδοξίες και τα όνειρα των μέχρι τότε άχρωμων μαθητών, περπάτησε μαζί τους μέχρι τη σπηλιά των νυχτερινών συναντήσεών τους, δείχνοντάς τους μία άλλη προοπτική για τη ζωή.
Σε αναλογία, ο Ελληνικός λαός, συντηρητικός και αρνητικός γενικά στις μεγάλες αλλαγές και τα ρίσκα, ταλαιπωρημένος όμως από την οικονομική κρίση, αφέθηκε στην πρόταση ενός άλλου αντισυμβατικού (για τα δεδομένα του τόπου) «Καπετάνιου», του Αλέξη Τσίπρα.
Παρένθεση: Στην αριστερά, λέγεται με στόμφο ότι δεν έχει θέση η προσωπολατρία, ωστόσο στην πράξη αποδεικνύεται πως η φράση αυτή είναι προσχηματική, γιατί οι αριστεροί είναι αυτοί που σχεδόν αποκλειστικά παραμένουν εμμονικά προσκολλημένοι σε ηγετικές φιγούρες και σύμβολα άλλων εποχών. Ως μη προσωπολάτρης, αλλά παραδεχόμενη την πραγματικότητα και χωρίς καμία διάθεση παραλληλισμού με διαχρονικούς ήρωες των παιδικών μας χρόνων και των εφηβικών μας επαναστατικών οραμάτων, λέω ότι κινήματα και αλλαγές χωρίς ηγέτη, εμπνευστή ή, έστω, ικανό επικεφαλής ούτε έγιναν ποτέ, ούτε θα υπάρξουν, χωρίς να σημαίνει ότι αυτός από μόνος του είναι αρκετός. Ως εκ τούτου (όχι και τόσο «ποιητική αδεία»), όπου «Καπετάνιος» θα εννοώ «Τσίπρας» και όποιος ενοχλείται ας διαβάζει «ΣΥΡΙΖΑ».
Από το 2012 και μετά λοιπόν, κυρίως οι νεότεροι βαδίσαμε μαζί του, ένα δρόμο, ίσως ανάμεσα σε υπερβολές, υπερεκτιμήσεις, ενθουσιασμό αλλά και ανάγκη, καταλήγοντας στο καλοκαίρι του 2015, περνώντας από τη δική μας σπηλιά των απαγγελιών και των ονείρων που ταυτίστηκαν με την ελπίδα για μια καλύτερη ζωή. Πιστεύω βαθιά πως αυτό δεν αφορούσε αποκλειστικά στο μνημόνιο/αντιμνημόνιο ή την οικονομική κρίση αυτή καθεαυτή, αλλά μια βαθύτερη τομή και συνειδητοποίηση της Ελληνικής κοινωνίας για τα όνειρα και τις προσδοκίες της. Στο δρόμο αυτό ανατράπηκαν πολλά ταμπού και άνοιξαν προοπτικές για το εγγύς και το απώτερο μέλλον, για αλλαγές έξω από τα σύνορα της χώρας αλλά με αφετηρία αυτήν, κι αυτό το θεωρώ σπουδαίο όσο κι αν αυτή τη στιγμή η κατάληξη σε μία αναγκαστική επιλογή θολώνει το τοπίο και προκαλεί είτε ανασφάλεια είτε απογοήτευση. Έχουμε πολύ δρόμο ακόμα…
Η δική μας σπηλιά ήταν οι ημέρες από την ανακοίνωση του δημοψηφίσματος μέχρι τη διεξαγωγή του, ανεξάρτητα από το αν τελικά η εξαγγελία του δημιούργησε πολλά ερωτηματικά για την στρατηγική της ορθότητα. Προσωπικά και εκ του αποτελέσματος, δεν έχω αποφασίσει ακόμα…
Ανάμεσα στους μαθητές υπήρχαν κάποιοι που δεν μπόρεσαν να διαχειριστούν τη μετάβαση από τη χειμερία νάρκη της κανονικότητας στο απότομο ξύπνημα του ριζοσπαστισμού. Ορισμένοι ξέφυγαν τελείως χάνοντας την ουσία του ταξιδιού και ένας από αυτούς αποφάσισε να το φτάσει μέχρι το τέλος. Η αυτοκτονία του ευαίσθητου αγαπημένου μαθητή ήταν το ατύχημα που δεν προέβλεψε ο χαρισματικός Mr. Keating, παρόλο που όταν συνειδητοποίησε πως ο κύκλος των χαμένων ποιητών είχε αρχίσει να μετατρέπεται σε κύκλο ανεξέλεγκτων ανοησιών τους είπε ελαφρώς μουδιασμένα, ίσως νιώθοντας ότι αναιρούσε τον ίδιο του τον εαυτό: «είπαμε να αδράξετε την ημέρα, όχι να πνιγείτε στο μεδούλι», απογοητεύοντας τους πιο φορτισμένους θεατές στην κινηματογραφική αίθουσα… Τι τους έλεγε τελικά ο εμπνευστής τους; Επανάσταση, ναι, αλλά με μέτρο; …!
Δεν ξέρω αν ο Αλέξης Τσίπρας θα μπορούσε να είναι αυτός ο δάσκαλος, δεν ξέρω καν αν οι παραλληλισμοί μου έχουν κάποια βάση… αυτό για το οποίο είμαι σίγουρη είναι ότι εξαντλώντας κάθε περιθώριο, παίζοντας κορώνα-γράμματα ακόμα και το κεφάλι του, μέσα από λάθη και κατά τη γνώμη μου παλινωδίες, ακροβατώντας μεταξύ ενός οράματος και μιας πραγματικότητας που ξεδιπλωνόταν με τον πιο εκβιαστικό τρόπο μπροστά στα μάτια του, στο τέλος αποφάσισε και έπραξε το σωστό. Γιατί ό,τι κι αν είχε προηγηθεί, ό,τι κι αν είχε πει, ούτε μπορούσε να εκβιάζει αυτούς που τον είχαν εγκλωβίσει με το θάνατο του λαού του, ούτε είχε τη νομιμοποίηση να το κάνει…
Ξέρω επίσης στα σίγουρα, ότι αν ο Καπετάνιος αποφάσιζε να οδηγήσει χωρίς κανένα σχεδιασμό το καράβι σε ναυάγιο-εξπρές, μόνο και μόνο για να διατηρήσει ζωντανό το όνειρο της βραδιάς του δημοψηφίσματος (στο οποίο κάποιοι έχουν αφήσει το νου και τα μάτια τους), οδηγώντας στην ακαριαία φτώχεια εκείνους που υποτίθεται ότι προστατεύει, ελάχιστοι από αυτούς που τώρα τον κατηγορούν για ατολμία ή ακόμα και …προδοσία θα ανέβαιναν πάνω στο «θρανίο» για να του δηλώσουν την υποστήριξη και το θαυμασμό τους.
Το πιθανότερο είναι να τον κυνηγούσαν με την ίδια μανία που τώρα οργανώνουν ιντερνετικές επαναστάσεις και να έστηναν τις κρεμάλες στη θέση του ανδριάντα… Ίσως γιατί η πραγματικότητα δεν είναι κινηματογραφική ταινία, ίσως γιατί τα διακυβεύματα δεν είναι της φαντασίας, ίσως γιατί η απόλυτη ισοπέδωση δεν επιδέχεται μοντάζ και ίσως γιατί έχει φανεί ότι πολλοί φιλοδοξούν έστω και όψιμα να καταταγούν στο θεωρητικό επιτελείο της «επανάστασης» αλλά ελάχιστοι στην εμπροσθοφυλακή.
Αν υπάρχει μία πιθανότητα λοιπόν το μονοπάτι του δάσους προς τη δική μας σπηλιά των χαμένων ποιητών να οδηγήσει κάποια στιγμή σε κάποιο ξέφωτο, τότε αυτός που μας το αποκάλυψε μπορεί να συνεχίσει να το ανοίγει. Όχι μόνος του αλλά μαζί με όσους εξακολουθούν να τον στηρίζουν…
Υ.Γ. Σε όσους συντρόφους του επέλεξαν τη διάσπαση και, πριν «αλέκτωρ λαλήσει τρεις», η πορεία προς την κάλπη εξαφάνισε από το λεξιλόγιό τους «τις ρήξεις, τις μονομερείς ενέργειες, τις εξόδους από το ευρώ», όλα δηλαδή για όσα έριξαν την ίδια τους την κυβέρνηση, υπονοώντας ότι αυτοί θα καταφέρουν ό,τι δεν κατάφερε μέχρι τώρα ο Αλέξης Τσίπρας και η διαπραγματευτική ομάδα και σε όσους ξαφνικά ανακάλυψαν ότι ο εκβιασμός του Πρωθυπουργού της χώρας και το πραξικόπημα (για το οποίο έβγαζαν πύρινους λόγους) ήταν πλαστά, νιώθω την απέραντη και άνευ ενδοιασμών ανάγκη να δηλώσω την περιφρόνησή μου. Δεν γνωρίζω το μέλλον τους, δεν ξέρω αν έχουν καν τέτοιο, αλλά «Καπετάνιοι» ούτε θέλουν ούτε θα μπορέσουν να γίνουν ποτέ!