Μικρές διαφορές με μεγάλες συνέπειες

γράφει η Μαργαρίτα Κουλεντιανού

Μια πολύ ενδιαφέρουσα εξέλιξη μας επιφύλαξαν οι εκλογές του Σεπτεμβρίου: για πρώτη φορά στην Ελλάδα θα έχουμε γυναίκα πρωθυπουργό. Η πρόεδρος του Αρείου Πάγου, μια γυναίκα με πλούσιο έργο, ανέλαβε να οδηγήσει τη χώρα στις εκλογές.

Ευχόμαστε, σε μας αλλά και στην ίδια, η ελληνική κοινωνία να την αντιμετωπίσει με περισσότερο σεβασμό και ευαισθησία από όσο συνηθίζει απέναντι σε άλλες γυναίκες που αναλαμβάνουν αξιώματα: κανείς να μη μυρίσει το παλτό της, να μη φωτογραφίσει τα τακούνια της, να μη σχολιάσει το μπλουζάκι της.

Κανείς να μη συστήσει στον άντρα της να τη μαζέψει. Κανείς να μην παραπέμψει σε εγχειρίδια ψυχιατρικής για να ερμηνεύσει το «φαινόμενό» της. Κανείς να μην τη χαρακτηρίσει «επιλογή», σωστή ή λανθασμένη, αδιάφορο.

Ισως βέβαια οι ευχές αυτές να είναι ρομαντικές και αφελείς. Δεν έχουμε πάψει να δείχνουμε, ξανά και ξανά και με κάθε ευκαιρία, πως είμαστε μια κοινωνία που διατηρεί, με θρησκευτική σχεδόν ευλάβεια, κάθε είδους διακρίσεις.

Ισως μάλιστα να τις επιδιώκουμε κιόλας για να αποδεικνύουμε, αναδεικνύοντας τις εξαιρέσεις, την ισχύ των κανόνων: υπάρχουν φύλα, φυλές και κοινωνικοοικονομικές τάξεις που είναι ανώτερες κι αυτό υποστηρίζεται με επιχείρημα την κατωτερότητα των άλλων.

Οι φτωχοί δεν ξέρουν να ψηφίζουν, διακηρύχθηκε πριν από λίγο καιρό. Και λίγες μέρες αργότερα, ερμηνεύοντας τα αποτελέσματα του δημοψηφίσματος: Οι νέοι είναι παραπλανημένοι –μια χαμένη γενιά.

Ακόμα πιο χαρακτηριστικές είναι οι αντιδράσεις μας απέναντι στους πρόσφυγες.

Εκτείνονται σε μεγάλο εύρος, από την ιδέα ότι λιάζονται στα παγκάκια μέχρι την άποψη ότι καταστρέφουν την οικονομία των νησιών.

Σε όλο αυτό το εύρος δεν διακρίνεται η κατανόηση για την πραγματική κατάσταση, τις συνθήκες ζωής και τις προοπτικές των ανθρώπων που -θύματα πολέμου, θρησκευτικού φανατισμού ή οικονομικής εξαθλίωσης- κάνουν το αυτονόητο: φεύγουν από την πατρίδα τους, όχι από επιλογή αλλά από ανάγκη, αναζητώντας μια ανθρώπινη ζωή γι’ αυτούς και για τα παιδιά τους.

Στη σύντομη διάρκεια αυτού του προεκλογικού αγώνα, όπου οι διεκδικητές της εξουσίας δεν θα μπορούν να αντιπαρατεθούν ως προς το Μνημόνιο (αφού το έχουν ψηφίσει όλοι), το ζήτημα των προσφύγων ενδέχεται να οδηγήσει στις υψηλότερες προεκλογικές κορόνες, στη βάση τού εμείς και οι άλλοι.

Δεν θα προτείνονται λύσεις, γιατί ούτε η σκέψη πως για να λυθεί το πρόβλημα των προσφύγων αρκεί να αναλάβει η Ευρώπη τις ευθύνες της, ούτε η σκέψη να φυλάει ο στρατός τα σύνορα για να μην μπαίνουν στη χώρα πρόσφυγες αντιμετωπίζει την πραγματικότητα.

Την αναγκαιότητα να κατανοήσουμε πως οι πρόσφυγες είναι άνθρωποι που πρέπει να μετακινηθούν από τις εμπόλεμες περιοχές, αλλά και την αναγκαιότητα να πάψουν να υποκινούνται στις περιοχές εκείνες πόλεμοι ή να υποστηρίζονται πρακτικές εξαθλίωσης των πληθυσμών.

Ισως όμως η χειρότερη αντιπαράθεση (καλός-κακός) στη σύντομη αυτή προεκλογική περίοδο θα υπολογίζεται με το μέτρο.

Πριν καλά καλά προκηρυχτούν οι εκλογές βγήκαν από τα οπλοστάσια των ανταγωνιστών πολλά μέτρα. Από το αριστερόμετρο ώς το νομιμόμετρο και από το ορθοδοξόμετρο ώς το προδοτόμετρο, τα μέτρα θα επικρατήσουν στις προεκλογικές μάχες.

Ηδη ο αρχηγός της αξιωματικής αντιπολίτευσης ζύγισε και μέτρησε τον πρωθυπουργό.

Οσο κι αν εκείνος παρότρυνε κατά των μετρήσεων, οι περί αυτόν μετρούν τους πολιτικούς τους αντιπάλους, τέως συντρόφους ή προαιώνιους εχθρούς και προτείνουν το αποτέλεσμα των μετρήσεών τους στους πολίτες ως προεκλογικό επιχείρημα και μετεκλογική υπόσχεση.

Αφού λοιπόν αυτοί δεν το κάνουν, ίσως πρέπει να το κάνουμε εμείς.

Να πάψουμε να μετράμε και να ψηφίζουμε πολιτικούς με βάση τις ιδιότητες και τα χαρακτηριστικά τους και να αρχίσουμε να τους επιλέγουμε με βάση την προσφορά τους στην πραγματική ζωή.

Το παράδειγμα της πρωθυπουργού με τη λαμπρή σταδιοδρομία μπορεί να γίνει σημείο εκκίνησης.